Maciej zwany Janina (zm. 1419) – drugi biskup przemyski, od 1392 do 17 kwietnia 1419; nastąpił po założycielu diecezjiEryku z Winsen. Biskup Maciej, Polak zakonu franciszkańskiego ze Lwowa, dalszy współtwórca i organizator tej diecezji. Kanclerz dworu królewskiego. Akta biskupie zwą go Janina, co pochodzi albo od jego herbu, albo raczej od głowy św. Jana Chrzciciela na misie pod wizerunkiem NMP z Dzieciątkiem na pieczęci przez niego używanej. Pod koniec XVI w. pojawiła się plotka, że nie był herbowym.

Maciej Janina
Herb duchownego
Data śmierci

17 czerwca 1419

Biskup przemyski
Okres sprawowania

1392-1419[2]

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

łaciński

Sakra biskupia

28 października 1392[1]

Działalność
  • postarał się u króla Władysława Jagiełły i u Stolicy Apostolskiej o uposażenie biskupstwa przemyskiego,
  • urzędował w Krośnie
  • ustalił granice diecezji przemyskiej, jako że arcybiskup halicki przywłaszczył sobie znaczną jej część; udał się w tej sprawie do papieża, a ten wyznaczył bpa krakowskiego, który 12 IX 1398 ustalił te granice,
  • tworzył nowe parafie, budował kościoły, zaopatrywał w prebendy,
  • był sygnatariuszem aktu unii horodelskiej 1413 roku[3].
  • do Przeworska i Leżajska wprowadził kanoników regularnych św. Grobu,
  • na pierwszym synodzie diecezji przemyskiej 20 VI 1415 wydał Statuty Diecezjalne dla kleru wraz z rubryką do odprawiania Mszy św. i brewiarza,
  • założył w diecezji Bractwo Kapłańskie i nadał mu Statut 25 stycznia 1419; powstało ono w Rzymie i było już w Krakowie,
  • przeniósł siedzibę katedralną do kościoła na Zamku,
  • ustanowił przepisy dla kanoników kapitulnych co do mieszkania i uposażenia,
  • brał żywy i znaczący udział w sprawach królestwa i Kościoła w Polsce.

Według J. Kurtyki (patrz niżej Polski Słownik Biograficzny) zmarł 17 czerwca 1419; do wyboru następcy diecezją opiekował się abp Jan Rzeszowski; pochowany w katedrze przemyskiej. Jego następcą został Janusz z Lubienia 30 sierpnia 1420.

Przypisy edytuj

  1. Catholic-hierarchy
  2. Według innego źródła w latach 1387-1399. Schematismus Universi Venerabilis Cleri Dioeceseos Premisliensis tum Saecularis tum Regularis Ritus Latini (1833). Przemyśl: 1833, s. 0.
  3. Statuta, Prawa Y Constitucie Koronne Łacinskie Y Polskie z Statutow Łaskiego Y Herborta Y Z Constituciy Koronnych Zebrane, Kraków 1600, s. 749.

Bibliografia edytuj

  • Piotr Nitecki: Biskupi Kościoła w Polsce w latach 965 - 1999 : słownik biograficzny. Warszawa: „Pax”, 2000. ISBN 83-211-1311-7.