Macronectes

	Macronectes
	Richmond, 1905
	; Przedstawiciel rodzaju – petrelec olbrzymi (M. giganteus) w locie
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	rurkonose
Rodzina	burzykowate
Rodzaj	Macronectes
	Typ nomenklatoryczny
	Procellaria gigantea J.F. Gmelin, 1789
Synonimy
	Ossifraga Hombron & Jacquinot, 1844;
	Ossifraga Hombron & Jacquinot, 1844;
Gatunki
	3 gatunki (w tym 1 wymarły) – zobacz opis w tekście
	3 gatunki (w tym 1 wymarły) – zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Macronectes – rodzaj ptaków z rodziny burzykowatych (Procellariidae).

Zasięg występowania edytuj

Rodzaj obejmuje gatunki występujące na Oceanie Południowym, Antarktydzie oraz w południowych częściach oceanów: Atlantyckiego, Spokojnego i Indyjskiego^[4]^[5].

Morfologia edytuj

Długość ciała 80–100 cm, rozpiętość skrzydeł 150–210 cm; masa ciała samic 3050–4500 g, samców 4150–5800 g^[5].

Systematyka edytuj

Etymologia edytuj

Ossifraga: epitet gatunkowy Procellaria ossifraga J.R. Forster, 1844^[a]; łac. ossifraga „łamacz kości”, nazwa stosowana dla wielu dużych, kradnących pożywienie ptaków, od os, ossis „kość”; frango „łamać”^[6]. Młodszy homonim Ossifraga N. Wood, 1835 (Accipitridae).
Macronectes: gr. μακρóς makros „długi, daleki”; νηκτής nēktēs „pływak”, od νήχω nēchō „pływać”^[7]. Nowa nazwa dla Ossifraga Hombron & Jacquinot, 1844.

Podział systematyczny edytuj

Do rodzaju należą następujące gatunki^[8]:

Macronectes halli Mathews, 1912 – petrelec wielki
Macronectes giganteus (J.F. Gmelin, 1789) – petrelec olbrzymi

Opisano również gatunek wymarły z pliocenu (około 3,36–3,06 mln lat temu) z obszaru Wyspy Północnej należącej do Nowej Zelandii^[9]:

Macronectes tinae Tennyson & Salvador, 2023

Uwagi edytuj

↑ Synonim M. giganteus

Przypisy edytuj

↑ Macronectes, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ Ch.W. Richmond. New generic name for the Giant Fulmar. „Proceedings of the Biological Society of Washington”. 18, s. 76, 1905. (ang.).
↑ J.B. Hombron & H. Jacquinot. Remarques sur quelques points de l’anatomie et de la physiologie des Procellarides, et essai d’une nouvelle classification de ces oiseaux. „Comptes Rendus Hebdomadaires des Séances de l’Académie des Sciences”. 18, s. 356, 1844. (fr.).
↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v11.2). [dostęp 2021-07-24]. (ang.).
↑ ^a ^b C. Carboneras: Family Procellariidae (Petrels and Shearwaters). W: J. del Hoyo, A. Elliott & J. Sargatal: Handbook of the Birds of the World. Cz. 1: Ostrich to Ducks. Barcelona: Lynx Edicions, 1992, s. 235. ISBN 84-87334-10-5. (ang.).
↑ Ossifraga, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-01-31] (ang.).
↑ Macronectes, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-01-31] (ang.).
↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Procellariidae Leach, 1820 - burzykowate - Petrels & Shearwaters (Wersja: 2021-04-05). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-07-24].
↑ A.J.D. Tennyson & R.B. Salvador. A New Giant Petrel (Macronectes, Aves: Procellariidae) from the Pliocene of Taranaki, New Zealand. „Taxonomy”. 3 (1), s. 57–67, 2023. DOI: 10.3390/taxonomy3010006. (ang.).

[6] Synonim M. giganteus

[itis-1] Macronectes, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[Richmond-2] Ch.W. Richmond. New generic name for the Giant Fulmar. „Proceedings of the Biological Society of Washington”. 18, s. 76, 1905. (ang.).

[Hombron&Jacquinot-3] J.B. Hombron & H. Jacquinot. Remarques sur quelques points de l’anatomie et de la physiologie des Procellarides, et essai d’une nouvelle classification de ces oiseaux. „Comptes Rendus Hebdomadaires des Séances de l’Académie des Sciences”. 18, s. 356, 1844. (fr.).

[ioc-4] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v11.2). [dostęp 2021-07-24]. (ang.).

[Carboneras-5] C. Carboneras: Family Procellariidae (Petrels and Shearwaters). W: J. del Hoyo, A. Elliott & J. Sargatal: Handbook of the Birds of the World. Cz. 1: Ostrich to Ducks. Barcelona: Lynx Edicions, 1992, s. 235. ISBN 84-87334-10-5. (ang.).

[7] Ossifraga, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-01-31] (ang.).

[8] Macronectes, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-01-31] (ang.).

[Mielczarek&Kuziemko-9] Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Procellariidae Leach, 1820 - burzykowate - Petrels & Shearwaters (Wersja: 2021-04-05). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-07-24].

[ten&sal-10] A.J.D. Tennyson & R.B. Salvador. A New Giant Petrel (Macronectes, Aves: Procellariidae) from the Pliocene of Taranaki, New Zealand. „Taxonomy”. 3 (1), s. 57–67, 2023. DOI: 10.3390/taxonomy3010006. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[a]

[6]

[7]

[8]

[9]