Magical Mystery Tour

ścieżka dźwiękowa i minialbum The Beatles

Magical Mystery Tour – tytuł dwóch odrębnych wydawnictw płytowych zespołu The Beatles, jakie ukazały się w 1967 na rynku muzycznym, LP i podwójnej EP-ki; oba wydania zawierały składającą się z sześciu piosenek ścieżkę dźwiękową do filmu telewizyjnego pod tym samym tytułem.

Magical Mystery Tour
Wykonawca kompilacji
The Beatles
Wydany

27 listopada 1967

Nagrywany

24 listopada 19667 listopada 1967

Gatunek

rock psychodeliczny

Długość

36:38

Wydawnictwo

Capitol Records[1]

Producent

George Martin[1]

Oceny
Album po albumie
Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band
(1967)
Magical Mystery Tour
(1967)
The Beatles
(1968)
Magical Mystery Tour
Wykonawca minialbumu
The Beatles
Wydany

8 grudnia 1967 (Wielka Brytania)

Nagrywany

25 kwietnia – 7 listopada 1967

Gatunek

rock psychodeliczny

Długość

19:02

Wydawnictwo

Parlophone[14]

Producent

George Martin[14]

Album po albumie
Nowhere Man
(1966)
Magical Mystery Tour
(1967)

Chronologicznie pierwszy był wydany w USA album, który wypełniły, obok ścieżki dźwiękowej, nagrania singlowe zespołu z 1967. Wersja ta weszła do oficjalnej dyskografii zespołu jako płyta długogrająca i ukazała się również w wersji CD.

8 grudnia 1967 ukazała się na rynku brytyjskim podwójna EP-ka, zawierająca sześć wspomnianych piosenek ze ścieżki dźwiękowej filmu Magical Mystery Tour.

Soundtrack okazał się komercyjnym i artystycznym sukcesem, został nominowany do nagrody Grammy, pomimo że sam film okazał się artystyczną i komercyjną klapą.

Wydanie albumu Magical Mystery Tour stało się jednym z największych komercyjnych sukcesów w historii wytwórni Capitol; w ciągu trzech pierwszych tygodni sprzedaży przyniósł on 8 mln dolarów zysku. Do połowy stycznia 1968 sprzedano 1,75 mln egzemplarzy albumu. 23 grudnia 1967 album zadebiutował na liście Top 200 najlepiej sprzedawanych albumów w USA na miejscu 157 a już 6 stycznia 1968 znalazł się na pozycji 1., którą zajmował przez osiem tygodni[15].

Historia projektu Magical Mystery Tour edytuj

Film Magical Mystery Tour edytuj

Osobny artykuł: Magical Mystery Tour (film).

Po albumie Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band, Paul McCartney chciał stworzyć film bazujący na zespole The Beatles i jego muzyce. Film miał być improwizowany: rozmaici „zwykli” ludzie mieli podróżować autobusem i przeżywać bliżej nieokreślone „magiczne” przygody. Film Magical Mystery Tour został nakręcony, a jego ilustrację dźwiękową stanowiło sześć nowych piosenek The Beatles; oczekiwane z nadzieją „magiczne” przygody jednak się nie wydarzyły. Film został wyświetlony przez telewizję BBC w okresie świąt Bożego Narodzenia 1967 i został bezlitośnie potraktowany przez krytykę[16].

Album i EP-ka Magical Mystery Tour edytuj

Wykorzystane w filmie piosenki stanowiły pewien problem zarówno dla The Beatles, jak i dla wytwórni EMI, ponieważ było ich za mało jak na album, a za dużo jak na EP-kę[17]. Jednym z rozważanych pomysłów było wydanie materiału muzycznego w formie EP-ki, która byłaby odtwarzana z szybkością 331/3 obrotów na minutę, co jednakże spowodowałoby stratę w jakości dźwięku, więc pomysł zarzucono. Ostatecznie zdecydowano się na pomysłowe wydanie piosenek jako podwójnej EP-ki w rozkładanej okładce z dołączoną 28-stronicową książeczką (tzw. bookletem), zawierającą teksty piosenek i kolorowe zdjęcia[17]. Krytyk muzyczny Bob Neaverson tak napisał o tym wydawnictwie: „Było to z pewnością rozwiązanie, jeśli chodzi o ilość piosenek, ale można podejrzewać, że częściowo dało znać o sobie pionierskie zamiłowanie The Beatles do eksperymentowania z tradycyjnymi formatami i opakowaniami”[18]. Wydawnictwo ukazało się (zarówno w wersji mono, jak i stereo) w Wielkiej Brytanii 8 grudnia 1967, w okresie sezonu świątecznego i było sprzedawane w cenie 19 szylingów i 6 pensów[19][17].

W USA, gdzie EP-ki nie były w tym czasie popularne, wytwórnia Capitol zdecydowała się (wbrew życzeniu The Beatles) wydać piosenki na albumie, uzupełniając je o aktualne nagrania singlowe zespołu[20][17]. Album ten ukazał się 27 listopada 1967 (11 dni przed wydaniem EP-ki) w rozkładanej okładce z dołączoną kolorową 24-stronicową książeczką, zawierającą zdjęcia z filmu. Na wewnętrznej okładce znalazły się też teksty piosenek. Pierwsza strona LP zawierała piosenki wykorzystane w filmie (wydane później na EP-ce), natomiast na drugiej stronie umieszczono nagrania z singli zespołu wydanych w 1967 (m.in. „Penny Lane”, „Baby, You’re a Rich Man” i „All You Need Is Love”); piosenki zostały wydane w wersji duofonicznej[17][21].

Historia wydań Magical Mystery Tour na świecie edytuj

Kraj Data Wytwórnia Format Nr kat. Uwagi
USA 27 listopada 1967 Capitol LP monofoniczny MAL 2835
LP stereofoniczny[b] SMAL 2835
Wielka Brytania 8 grudnia 1967 Parlophone mono podwójny EP MMT 1-2 tylko jako soundtrack (6 utworów)
podwójny EP stereo SMMT 1-2
Nowa Zelandia 1970[22] World Record Club stereo LP[b] SLZ 8308 w różnych okładkach, zatytułowany: Magical Mystery Tour and Other Splendid Hits
RFN 1971 Hor Zu/Apple stereo LP SHZE 327 w różnych okładkach; w pierwszym wydaniu wszystkie nagrania w wersji stereo
Wielka Brytania 1973[23] EMI kaseta stereo TC-PCS 3077 jako: Magical Mystery Tour & other titles
Wielka Brytania 19 listopada 1976 Apple, Parlophone stereo LP[b] PCTC 255
na całym świecie 21 września 1987 Apple, Parlophone, EMI stereo CD CDP 7 48062 2
USA 1988[22] Capitol stereo LP C1-48061
Wielka Brytania 15 czerwca 1992[24] Parlophone stereo CD[c] CDMAG 1 tylko jako soundtrack (6 utworów)
Japonia 11 marca 1998 Toshiba-EMI CD TOCP 51124
Japonia 21 stycznia 2004 Toshiba-EMI LP TOJP 60144 zremasterowany
na całym świecie 9 września 2009 mono CD[c] zremasterowany
stereo CD

W 1969 i 1971 stworzono wersje stereo, przedtem nieosiągalne[17], co pozwoliło na wydanie pierwszego LP w wersji stereo (1971, RFN[25]).

Ponieważ w Wielkiej Brytanii pojawiło się zapotrzebowanie na LP, zaczęto sprowadzać wydawnictwo Capitolu z USA; w styczniu 1968 album osiągnął pozycję 31. na brytyjskiej liście najlepiej sprzedawanych albumów[26]. W 1976 wytwórnia EMI wydała album w Wielkiej Brytanii[17], ale wykorzystała ponownie wersję duofoniczną Capitolu.

Kiedy 21 września 1987 wydano dyskografię The Beatles na płytach CD, pojawiła się w niej albumowa wersja stereo Magical Mystery Tour jako oficjalna część dyskografii zespołu[26]. Również włączenie do albumu w wersji CD nagrań z singli z 1967 oznaczało, iż stał się on oficjalnym albumem; jego czas trwania (36:52) też był porównywalny z innymi wydawnictwami The Beatles. Z tego względu nagrań tych nie uwzględniono na kompilacyjnym wydawnictwie Past Masters wydanym 7 marca 1988, stanowiącym głównie zbiór nagrań singlowych zespołu z lat 1962–1970[27].

Album Magical Mystery Tour został zremasterowany i wydany ponownie na CD w 2009 roku[8].

Lista utworów wersji LP (USA) edytuj

Wszystkie utwory duetu Lennon/McCartney, poza zaznaczonymi.

Strona pierwsza:

1. „Magical Mystery Tour” 2:48
2. „The Fool on the Hill” 2:59
3. „Flying” (Lennon-McCartney-Harrison-Starr) 2:16
4. „Blue Jay Way” (Harrison) 3:54
5. „Your Mother Should Know” 2:33
6. „I Am the Walrus” 4:35
19:05

Strona druga:

1. Hello, Goodbye 3:24
2. Strawberry Fields Forever 4:05
3. Penny Lane 3:00
4. „Baby You’re a Rich Man” 3:07
5. All You Need Is Love 3:57
17:33

Lista utworów wersji podwójna EP-ka (Wielka Brytania) edytuj

Wszystkie utwory duetu Lennon/McCartney, poza zaznaczonymi.

Strona pierwsza:

1. „Magical Mystery Tour” 2:48
2. „Your Mother Should Know” 2:33
05:21

Strona druga:

1. „I Am the Walrus” 4:35
04:35

Strona trzecia:

1. „The Fool on the Hill” 3:00
2. „Flying” (Lennon-McCartney-Harrison-Starkey) 2:16
05:16

Strona czwarta:

1. „Blue Jay Way” (Harrison) 3:50
03:50

Muzycy edytuj

The Beatles:

Inżynierowie dźwięku:

Muzycy studyjni:

  • „Magical Mystery Tour”: Mal Evans i Neil Aspinallinstrumenty perkusyjne, David Mason, Elgar Howarth, Roy Copestake i John Wilbraham – trąbki
  • „The Fool on the Hill”: Christoper Taylor, Richard Taylor i Jack Ellory – flety[28]
  • „I Am the Walrus”: Sidney Sax, Jack Rothstein, Ralph Elman, Andrew McGee, Jack Greene, Louis Stevens, John Jezzard i Jack Richards – skrzypce, Lionel Ross, Eldon Fox, Brian Martin i Terry Weil – wiolonczele, Neill Sanders, Tony Tunstall i Morris Miller – rogi, Peggie Allen, Wendy Horan, Pat Whitmore, Jill Utting, June Day, Sylvia King, Irene King, G. Mallen, Fred Lucas, Mike Redway, John O’Neill, F. Dachtler, Allan Grant, D. Griffiths, J. Smith i J. Fraser – wokal wspierający
  • „Hello, Goodbye”: Ken Essex, Leo Birnbaum – altówki
  • „Strawberry Fields Forever”: Mal Evans – instrumenty perkusyjne, Tony Fisher, Greg Bowen, Derek Watkins i Stanley Roderick – trąbki, John Hall, Derek Simpson, Norman Jones – wiolonczele
  • „Penny Lane”: Ray Swinfield, P. Goody, Manny Winters i Dennis Walton – flety, Leon Calvert, Freddy Clayton, Bert Courtley i Duncan Campbell – trąbki, Dick Morgan i Mike Winfield – rożki angielskie, Frank Clarke – kontrabas, David Mason – trąbka piccolo
  • „Baby, You’re a Rich Man”: Eddie Kramer – wibrafon
  • „All You Need Is Love” – George Martin – fortepian, Mick Jagger, Keith Richards, Marianne Faithfull, Keith Moon, Eric Clapton, Pattie Boyd, Jane Asher, Mike McCartney, Maureen Starkey, Graham Nash z żoną, Gary Leeds i Hunter Davies – wokal wspierający, Sidney Sax, Patrick Halling, Eric Bowie i Jack Holmes – skrzypce, Rex Morris i Don Honeywill – saksofony, David Mason i Stanley Woods – trąbki, Evan Watkins i Henry Spain – rogi, Jack Emblow – akordeon, Brian Martin – wiolonczela

Uwagi edytuj

  1. Dot. wznowienia z 1990 (Capitol).
  2. a b c Z „Penny Lane”, „Baby, You’re a Rich Man” i „All You Need Is Love” w wersji duofonicznej.
  3. a b Dostępne tylko jako część zestawu box set.

Przypisy edytuj

  1. a b The Beatles – Magical Mystery Tour. Discogs. [dostęp 2023-11-10]. (ang.).
  2. The Beatles – Magical Mystery Tour. Album of the Year. [dostęp 2023-11-10]. (ang.).
  3. Richie Unterberger: Magical Mystery Tour – The Beatles. AllMusic. [dostęp 2023-11-10]. (ang.).
  4. Chuck Klosterman: Chuck Klosterman Repeats The Beatles. The A.V. Club. [dostęp 2023-11-09]. (ang.).
  5. Paul Du Noyer: The Beatles: Magical Mystery Tour. Blender. [dostęp 2023-11-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-05-04)]. (ang.).
  6. Dan Caffrey: Album Review: The Beatles – Magical Mystery Tour (Remastered). Consequence of Sound. [dostęp 2023-11-10]. (ang.).
  7. Mark Kemp: The Beatles: The Long and Winding Repertoire. Paste. [dostęp 2023-11-10]. (ang.).
  8. a b Scott Plagenhoef: Magical Mystery Tour: The Beatles. Pitchfork. [dostęp 2023-11-10]. (ang.).
  9. (red.) Dave Marsh, (red.) John Swenson: The New Rolling Stone Record Guide. Wyd. 4. New York: Random House, 1983, s. 31. ISBN 0-394-72107-1. (ang.).
  10. (red.) Anthony DeCurtis, (red.) James Henke, (red.) Holly George-Warren: The Rolling Stone Album Guide. Wyd. 4. New York: Random House, 1992, s. 43. ISBN 0-679-73729-4. (ang.).
  11. (red.) Nathan Brackett, (red.) Christian Hoard: The New Rolling Stone Album Guide. Wyd. 4. New York: Simon & Schuster, 2004, s. 51. ISBN 0-7432-0169-8. LCCN 2004058905. (ang.).
  12. Med57: The Beatles – Magical Mystery Tour. Sputnikmusic. [dostęp 2023-11-10]. (ang.).
  13. Neil McCormick: The Beatles – Magical Mystery Tour, review. The Telegraph. [dostęp 2023-11-10]. (ang.).
  14. a b The Beatles – Magical Mystery Tour. Discogs. [dostęp 2023-11-10]. (ang.).
  15. Neville Stannard: THE LONG AND WINDING ROAD: A History Of The Beatles On Record. Wyd. 2. Great Britain: Virgin Books Ltd., 1981, s. 145. ISBN 0-907080-96-0. (ang.).
  16. Barry Miles: Paul McCartney: Many Years From Now. New York: Henry Holt and Company, 1997, s. 368–369. ISBN 0-8050-5249-6. (ang.).
  17. a b c d e f g Mark Lewisohn: The Beatles Recording Sessions. New York: Harmony Books, 1988, s. 131. ISBN 0-517-57066-1. (ang.).
  18. Bob Neaverson: Magical Mystery Tour: Part 1 – Background and Production. The Beatles Movies. [dostęp 2010-11-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-05-24)]. (ang.).
  19. The Beatles Bible: UK EP: Magical Mystery Tour. [dostęp 2010-11-04]. (ang.).
  20. The Beatles Bible: US album: Magical Mystery Tour. [dostęp 2010-11-04]. (ang.).
  21. Randall Davis: z adnotacji na albumie kompilacyjnym Rarities (wyd. amerykańskie 1980).
  22. a b RareBeatles.com: Magical Mystery Tour – Collectors Page. [dostęp 2010-11-05]. (ang.).
  23. Jeff Russell: The Beatles Album File and Complete Discography. New York: J.P. Russell and Blanford Books Ltd, 1982. (ang.).
  24. Graham Calkin’s Beatles Pages: The Beatles E.P. Collections. [dostęp 2010-11-05]. (ang.).
  25. Rock Town Hall: Magical Mystery Tour Reconsidered...In True Stereo. [dostęp 2010-11-06]. (ang.).
  26. a b Graham Calkin’s Beatles Pages: Magical Mystery Tour. [dostęp 2010-11-06]. (ang.).
  27. Cap Blackard: Album Review: The Beatles – Past Masters [Remastered]. Consequence of Sound. [dostęp 2010-11-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-01-15)]. (ang.).
  28. Ian MacDonald: Revolution in the Head: The Beatles’ Records and the Sixties. Wyd. 2 (popr.). London: Pimlico (Rand), 2005, s. 271. ISBN 1-844-13828-3. (ang.).

Bibliografia edytuj

  • Mark Lewisohn: The Beatles Recording Sessions. New York: Harmony Books, 1988. ISBN 0-517-57066-1. (ang.).
  • Ian MacDonald: Revolution in the Head: The Beatles’ Records and the Sixties. Wyd. 2. popr. London: Pimlico (Rand), 2005. ISBN 1-844-13828-3. (ang.).
  • Barry Miles: Paul McCartney: Many Years From Now. New York: Henry Holt and Company, 1997. ISBN 0-8050-5249-6. (ang.).
  • Jeff Russell: The Beatles Album File and Complete Discography. New York: J.P. Russell and Blanford Books Ltd, 1982. (ang.).
  • Neville Stannard: THE LONG AND WINDING ROAD: A History Of The Beatles On Record. Wyd. 2. Great Britain: Virgin Books Ltd., 1981, s. 145. ISBN 0-907080-96-0. (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj