Makowa
Makowa (do 13 lutego 1968 Makowa-Kolonia[5]) – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie przemyskim, w gminie Fredropol[4][6].
| wieś | |
 Smolarze w Makowej | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2020) |
297[2] |
| Strefa numeracyjna |
16 |
| Kod pocztowy |
37-742[3] |
| Tablice rejestracyjne |
RPR |
| SIMC |
0602420[4] |
Położenie na mapie gminy Fredropol  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa podkarpackiego  | |
Położenie na mapie powiatu przemyskiego  | |
 49°38′59″N 22°40′37″E/49,649722 22,676944[1]
| |
Historia edytuj
Za czasów polskich wieś leżała w starostwie przemyskim. Należała do dobromilskich dóbr koronnych. Wspominana w roku 1464, kiedy Mikołaj z Koniecpola, podkomorzy i starosta przemyski, zatwierdził wójtostwo (kniaźstwo) we wsi Makowa niejakiemu Eliaszowi Wołochowi[7]. W roku 1578 król Stefan Batory ustanowił dla poddanych wsi wymiar robocizny: od połowy łanu jeden dzień, od całego łanu - 2 dni w tygodniu[7].
W ramach tzw. kolonizacji józefińskiej w 1783[8] r. na jej terenach utworzono kolonię, w której osiedlono niemiecką ludność wyznania ewangelickiego. W roku 1787 wieś (zw. Makowa Narodowa albo M. Rustykalna) oraz Kolonię (niem. Hohberg) włączono do klucza dobromilskiego. W roku 1880 było w Makowej Rustykalnej 385 mieszkańców (z tego 300 grekokatolików i 8 katolików rzymskich), a w Makowej-Kolonii 223 mieszkańców[8]. W Makowej-Kolonii Niemcy stanowili znaczący odsetek mieszkańców jeszcze w latach międzywojennych. W latach 80. XIX w. funkcjonował tu tartak z napędem wodnym, przerabiający rocznie ok. 1000 m³ drewna.
W 1878/1879 zbudowano tu drewnianą cerkiew greckokatolicką pw. Jana Chrzciciela (parafia erygowana już w XV w.). Została zniszczona po wojnie. Od 1783 r. istniała w Kolonii filia parafii ewangelicko-augsburskiej z Bandrowa. Mieszkańcy wyznania rzymskokatolickiego należeli do parafii w Kalwarii Pacławskiej[7].
W II Rzeczypospolitej wieś położona powiecie dobromilskim województwa lwowskiego. W październiku 1945 nacjonaliści ukraińscy z OUN-UPA zamordowali tu 15 Polaków, paląc wszystkie gospodarstwa[9].
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa przemyskiego.
Administracyjnie wieś jest sołectwem razem z Leszczynami i Paportnem-Sopotnikiem[10].
Części wsi edytuj
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0602437 | Dolny Koniec | część wsi |
| 0602443 | Górny Koniec | część wsi |
| 0602450 | Makowa Rustykalna | część wsi |
Demografia edytuj
- 1785 – 305 grekokatolików, 95 rzymskich katolików, 10 żydów
- 1840 – 251 grekokatolików
- 1859 – 280 grekokatolików
- 1879 – 266 grekokatolików
- 1899 – 302 grekokatolików
- 1926 – 461 grekokatolików
- 1938 – 595 grekokatolików, 485 rzymskich katolików, w tym 248 Niemców, oraz 42 żydów
Przypisy edytuj
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 75805
- ↑ Raport o stanie gminy w roku 2020. Stan ludności 31.12.2020 str. 5 [dostęp 2022-01-22]
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 758 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b c GUS. Rejestr TERYT
- ↑ M.P. z 1968 r. nr 6, poz. 34
- ↑ a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ a b c Makowa-kolonia, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 931.
- ↑ a b Hubert Ossadnik: Ewangelicko-augsburska gmina gmina religijna w Bandrowie Kolonii [w:] "Płaj. Almanach karpacki" T. 19, jesień 1999, ISBN 83-85258-21-3, s. 41
- ↑ Szczepan Siekierka, Henryk Komański, Krzysztof Bulzacki, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie lwowskim 1939–1947, Wrocław: Stowarzyszenie Upamiętnienia Ofiar Zbrodni Ukraińskich Nacjonalistów, 2006, s. 136, ISBN 83-85865-17-9, OCLC 77512897.
- ↑ Strona gminy, sołectwa. [dostęp 2018-04-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-09)].
- ↑ KSNG: Wykaz urzędowych nazw miejscowości i ich części. opublikowany [w:] Dz.U. z 2013 r. poz. 200 ze zmianami w Dz.U. z 2015 r. poz. 1636. [dostęp 2018-01-06]. (pol.).
Linki zewnętrzne edytuj
- Makowa-kolonia, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 931.
- Historia Społeczności Żydowskiej na Wirtualnym Sztetlu