Maksymilian Firek
Maksymilian Firek (ur. 8 października 1888, zm. 24 lipca 1971 w Gdańsku) – polski muzyk, kapitan kapelmistrz Wojska Polskiego.
 Maksymilian Firek (przed 1928) | |
 kapitan kapelmistrz
| |
| Data urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki |
2 Pułk Strzelców Podhalańskich |
| Stanowiska |
kapelmistrz |
| Odznaczenia | |
      
| |
Życiorys edytuj
Urodził się 8 października 1888[1]. Ukończył Konserwatorium Krakowskie[2]. Po zakończeniu I wojny światowej i odzyskaniu przez Polskę niepodległości został przyjęty do Wojska Polskiego. Został awansowany do stopnia porucznika w korpusie oficerów administracji grupa kapelmistrzów ze starszeństwem z dniem 1 grudnia 1920[3][4]. W latach 20. służył w 2 pułku Strzelców Podhalańskich, stacjonującego w Sanoku[5]. Na początku 1921 kierował orkiestrą wykonującą Halkę w ramach integracji wojskowych ze społecznością miasta[6]. W 1923 wraz z orkiestrą pułkową zdobył pierwsze miejsce w ogólnopolskim konkursie orkiestr wojskowych[7]. Orkiestra pułku uczestniczyła w życiu kulturalnym Sanoka, koncertowała w parku miejskim. Ponadto Maksymilian Firek był doradcą zespołu muzycznego, działającego w ramach Towarzystwa Muzyczno-Dramatycznego „Gamba”, założonego przez Mariana Kawskiego, oraz nauczał gry muzycznej jego syna Stanisława[8][9].
Na przełomie lat 20. i 30. był kapelmistrzem w 4 pułku piechoty Legionów w Kielcach[10][11]. Wraz z orkiestrą tej jednostki w październiku 1928 wygrał konkurs Dowództwa Okręgu Korpusu nr X w Przemyślu (drugie miejsce zajęła orkiestra 2 pułku Strzelców Podhalańskich z kapelmistrzem kpt. Kazimierzem Wojakowskim)[12]. Na stopień kapitana został mianowany ze starszeństwem z 19 marca 1938 i 3. lokatą w korpusie oficerów administracji, grupa kapelmistrzów[13]. W latach 30. był świadkiem na ślubie Wacława Woźniaka[14]. Do 1939 był kapelmistrzem w 20 pułku piechoty Ziemi Krakowskiej[15][16].
Po zakończeniu II wojny światowej przybył na Ziemie Odzyskane i w 1945 był założycielem szkoły muzycznej w Jeleniej Górze, później przekształconej w Państwową Szkołą Muzyczną im. Stanisława Moniuszki I stopnia, której był dyrektorem od 1946 do 20 września 1963, po czym przeszedł na emeryturę[17][18][19][20][21][22]. Działał w kole ZBoWiD Pracowników Kultury i Sztuki w Gdańsku[20].
Zmarł 24 lipca 1971 w Gdańsku[20]. Został pochowany na tamtejszym Cmentarzu Srebrzysko 29 lipca 1971 (rejon IX, taras IV wojskowy, rząd 2, grób 62/63)[20][23].
Odznaczenia edytuj
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski[24][20]
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1962)[25][18]
- Złoty Krzyż Zasługi[20]
- Srebrny Krzyż Zasługi – dwukrotnie (1937)[26][27], po raz drugi przed 1963 (Polska Ludowa)[18]
- Medal za Warszawę 1939–1945[20]
- Medal Zwycięstwa i Wolności 1945[20]
- Odznaka Grunwaldzka[20]
- Odznaka XV-lecia Wyzwolenia Dolnego Śląska[18]
- Inne odznaczenia bojowe i państwowe[20]
Przypisy edytuj
- ↑ Rocznik Oficerski 1939 ↓, s. 317, 571, 963.
- ↑ Stefan Tarnawski. Rozwój oświaty na Ziemi Jeleniogórskiej. Część V: szkolnictwo zawodowe. „Rocznik Jeleniogórski”. IX, s. 118, 1971.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 835.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 388.
- ↑ Zdzisław Peszkowski: Z grodu nad krętym Sanem w szeroki świat. Sanok: Muzeum Historyczne w Sanoku, 2004, s. 23. ISBN 83-919305-3-X.
- ↑ Wielki Wieczór. „Ziemia Sanocka”. 3, s. 5, 28 lutego 1921.
- ↑ Po turnieju muzyk wojskowych. „Ziemia Przemyska”. 21, s. 1, 22 września 1923.
- ↑ Stanisław Kawski. Życie muzyczne dawnego Sanoka. „Tygodnik Sanocki”. 26 (138), s. 6, 1 lipca 1994.
- ↑ Stanisław Kawski. Życie muzyczne przedwojennego Sanoka. „Tygodnik Sanocki”. 27 (139), s. 6, 8 lipca 1994.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 20, 157.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 534.
- ↑ Konkurs orkiestr wojskowych D. O. K. X.. „Muzyk Wojskowy”. 23, s. 7, 1 grudnia 1928.
- ↑ Rocznik Oficerski 1939 ↓, s. 445.
- ↑ Władysław Burzawa: Na straży pamięci. niedziela.pl. [dostęp 2014-12-30].
- ↑ Wystawa i monstre koncert. „Ilustrowany Kurier Codzienny”. 119, s. 18, 1 maja 1939.
- ↑ Rocznik Oficerski 1939 ↓, s. 317, 571.
- ↑ XX-lat Szkoły Muzycznej. „Nowiny Jeleniogórskie”. 26 (379), s. 3, 1-7 lipca 1965.
- ↑ a b c d Serdecznie żegnamy prof. Maksymiliana Firka. „Nowiny Jeleniogórskie”, s. 6, Nr 42 (290) z 17-23 października 1963.
- ↑ Stefan Tarnawski. Rozwój oświaty na Ziemi Jeleniogórskiej. Część V: szkolnictwo zawodowe. „Rocznik Jeleniogórski”. IX, s. 118, 120-121, 1971.
- ↑ a b c d e f g h i j Maksymilian Firek. Nekrolog. „Dziennik Bałtycki”. 179, s. 4, 29 lipca 1971.
- ↑ Zagrają jak z nut. jelonka.com, 26 kwietnia 2006. [dostęp 2014-12-30].
- ↑ Dyrektorzy PSM I i II st.im. Stanisława Moniuszki w Jeleniej Górze w latach 1945-2016. psm.jgora.pl. [dostęp 2017-06-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-02-01)].
- ↑ Maksymilian Firek. cmentarze-gdanskie.pl. [dostęp 2017-09-11].
- ↑ Stefan Tarnawski. Rozwój oświaty na Ziemi Jeleniogórskiej. Część V: szkolnictwo zawodowe. „Rocznik Jeleniogórski”. IX, s. 121, 1971.
- ↑ Zasłużone odznaczenia. „Nowiny Jeleniogórskie”. 49 (245), s. 3, 6-12 grudnia 1962.
- ↑ Zarządzenia Prezesa Rady Ministrów. Nadanie Krzyża Zasługi. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 2, s. 44, 11 listopada 1937.
- ↑ Rocznik Oficerski 1939 ↓, s. 317.
Bibliografia edytuj
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik Oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. T. 29. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego. Biblioteka Jagiellońska, 2006. ISBN 83-7188-899-6.