Maluta Skuratow (właściwie Grigorij Łukjanowicz Skuratow-Bielski, ros. Григорий Лукьянович Скуратов-Бельский, zm. 1 stycznia 1573) – jeden z dowódców opriczników, zaufany cara Rosji Iwana IV Groźnego.

Maluta Skuratow
Grigorij Łukjanowicz Skuratow-Bielski
Григорий Лукьянович Скуратов-Бельский
Ilustracja
Maluta Skuratow i metropolita moskiewski Filip II
Data śmierci

1 stycznia 1573

Życiorys edytuj

Skuratow zdobył wysoką pozycję w 1569 roku, biorąc udział w egzekucji kniazia Włodzimierza Andrzejewicza Starickiego, brata stryjecznego Iwana Groźnego i potencjalnego rywala do tronu. W grudniu 1569 roku Skuratow na rozkaz cara udusił metropolitę Moskwy, Filipa II, który popadł w niełaskę u cara z powodu krytyki jego krwawych rządów.

7 stycznia 1570 roku Skuratow poprowadził karną ekspedycję przeciw Nowogrodowi Wielkiemu, zabijając tysiące mieszkańców miasta, łupiąc i obracając je w ruinę. Rok później kierował śledztwem w sprawie przyczyn klęski wojsk moskiewskich w wojnie z chanem krymskim Dewletem I Girejem.

Zginął w czasie oblężenia Weissensteinu (obecnie Paide w Estonii) w czasie wojny inflanckiej w 1573 roku i został pochowany w monasterze św. Józefa Wołokołamskiego.

Jedna z jego córek, Maria została żoną Borysa Godunowa, natomiast druga, KatarzynaDymitra Szujskiego, brata Wasyla.

Wzmiankowany przez Tadeusza Micińskiego w wierszu Tak mi Ojczyzny mojej żal słowami „Słuchaj! przyjdzie Jan Groźny z Malutą / prosząc Cię w swadźbę dla syna”[1].

Przypisy edytuj

  1. Tadeusz Miciński, Pisma rozproszone, t. I, Białystok 2017, s. 241.

Bibliografia edytuj

  • В. О. Ключевский. «Курс русской истории». Лекция XXIX
  • Н. М. Карамзин. «История государства Российского» Глава 3. Продолжение царствования Иоанна Грозного. г. 1569–1572
  • С. М. Соловьев. «История России с древнейших времен» Том 6. Глава 4. Опричнина
  • Н. И. Костомаров. «Русская история в жизнеописаниях ея главнейших деятелей» Глава 20. Царь Иван Васильевич Грозный
  • Митрополит Макарий. «История Русской церкви» Том III. Отдел 2. Глава 2. Митрополия Восточнорусская, или Московская: ее первосвятители и ход главнейших в ней событий. – СПб, 1883.
  • А. В. Карташев. Очерки по истории Русской Церкви. Том 1. – Париж, 1959; М., 1991
  • Глушкова В. Г. «Подмосковье. Культура, история, география. Исторический путеводитель». – М.: Вече, 2005
  • Генрих Штаден. «О Москве Ивана Грозного». М. и С. Сабашниковы. 1925
  • Штаден Г. «Записки о Московии». – М., – Л., 1927.
  • Штаден Г. «Записики немца-опричника». – М., 2002.