Maróz

wieś w województwie warmińsko-mazurskim

Maróz (niem. Groß Maransen) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Olsztynek, nad jeziorem Maróz.

Maróz
wieś
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 warmińsko-mazurskie

Powiat

olsztyński

Gmina

Olsztynek

Liczba ludności (2022)

88[2]

Strefa numeracyjna

89

Kod pocztowy

11-015[3]

Tablice rejestracyjne

NOL

SIMC

0484446

Położenie na mapie gminy Olsztynek
Mapa konturowa gminy Olsztynek, na dole znajduje się punkt z opisem „Maróz”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Maróz”
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Maróz”
Położenie na mapie powiatu olsztyńskiego
Mapa konturowa powiatu olsztyńskiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Maróz”
Ziemia53°30′22″N 20°23′29″E/53,506111 20,391389[1]

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W latach 1973–77 w gminie Szkotowo[4].

Leży około 6 kilometrów na wschód od Waplewa i od drogi Warszawa-Gdańsk, w połowie drogi znajduje się stacja kolejowa ze zdewastowanym budynkiem dworca, w remoncie od 2019 roku. Wieś letniskowa jest popularnym ośrodkiem wypoczynkowym ze względu na okoliczne lasy oraz jezioro, oprócz prywatnych kwater znajdują się tu dwa ośrodki wypoczynkowe: szkolny – „Syrenka” oraz wojskowy – „Warmia”. Nad jeziorem znajdują się wypożyczalnie łódek oraz rowerów wodnych.

Historia edytuj

Wieś powstała na początku XV w. jako osada bartnicza. W czasach krzyżackich wieś pojawia się w dokumentach w roku 1411, podlegała pod komturię w Olsztynku, były to dobra rycerskie[5]. Maróz był kilkakrotnie zniszczony w czasie wojen polsko-krzyżackich. W 1519 r. we wsi gospodarowało na 10 łana pięciu bartników i jeden zagrodnik. W XVII w. wieś była w posiadaniu rodu Dohnów. Do 1720 r. działała smolarnia. Mieszkańcy wsi utrzymywali się głównie z bartnictwa, wyrobu smoły oraz połowu ryb. W 1939 r. we wsi było 112 mieszkańców (głównie Mazurów).

Po drugiej wojnie światowej liczba mieszkańców systematycznie spadała. W 2005 r. było ich tu tylko 63.

Przypisy edytuj

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 77926
  2. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 776 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. Dz.U. z 1977 r. nr 2, poz. 11
  5. Cz. Baszyński: Osadnictwo komturstwa ostródzkiego do połowy XV w. Zapiski historyczne, t. 25, 1960, str.: 103‒118, za Ostróda. Z dziejów miasta i okolic. Pojezierze, Olsztyn, 1976, 448 str.

Bibliografia edytuj

  • Bogumił Kuźniewski, Olsztynek. Miasto i gmina. Towarzystwo Przyjaciół Olsztynka, Olsztynek, 2007, 223 str. ISBN 978-89151-31-5.