Wikipedia

Marceli Denkiewicz

Marceli Rafał Denkiewicz (ur. 24 października 1846 w Sanoku, zm. 13 grudnia 1928 tamże) – powstaniec styczniowy, restaurator.

Marceli Denkiewicz
Data i miejsce urodzenia

24 października 1846
Sanok

Data i miejsce śmierci

13 grudnia 1928
Sanok

Życiorys edytuj

Marceli Rafał Denkiewicz urodził się 24 października 1846 w Sanoku[1][2][3][4][a]. Był synem Jana (garbarz, potem właściciel pracowni siodlarsko-rymarskiej, zm. w 1896 w wieku 91 lat[5][6][7]) i Wiktorii z domu Turczyńskiej (zm. 23 września 1885 w wieku 70 lat[8])[1]. Miał rodzeństwo: Dionizego (ur. 1836)[9], Alojzego Jana (1838-1839[10][11]), Edwarda (1844-1845[12][13]), Annę (ur. 1849)[14].

Będąc studentem przyłączył się do walk w powstaniu styczniowym 1863, służąc jako szeregowiec w szeregach oddziału (partii) pod komendą Marcina Borelowskiego ps. „Lelewel”, uczestniczył w bitwach: pod Panasówką 3 września 1863 i na Sowiej Górze pod Batorzem 6 września 1863[3][4][15][16].

30 kwietnia 1900 w Krakowie został wybrany wydziałowym nowo wybranego zarządu Stronnictwa Chrześcijańsko-Społecznego[17]. Zawodowo był restauratorem w Szymbarku[2]. Zamieszkał w Sanoku[18][b]. Uchwałą Rady Miejskiej w Sanoku z 18 kwietnia 1907 przychylnie rozpatrzono jego wniosek o wydanie koncesji na traktyjernię, wyszynk wina, kawy, herbaty i czekolady[19]. W Sanoku prowadził restaurację zakopiańską, w związku z czym zarzucano mu jej otwarcie po przekroczeniu godziny policyjnej, rozpijanie młodzieży gimnazjalnej oraz pobicie klienta 23 sierpnia 1910[20][21]. Po zniesieniu propinacji w Galicji i w związku z planowanym na 1911 wejściem w życie ustawy o koncesjach szynkarskich otrzymał w Sanoku jesienią 1910 obietnicę nadania koncesji na wyszynk uboczny tj. restaurację[22]. Według stanu z 1912 restauracja w Sanoku figurowała pod nazwiskiem Marii Denkiewicz[23]. Marceli Denkiewicz udzielał się w życiu politycznym miasta[24].

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w latach 20. II Rzeczypospolitej został awansowany na stopień podporucznika Wojska Polskiego[18].

Jako wdowiec 10 lutego 1907 w Sanoku poślubił wdowę Annę Dudziak (wzgl. Dudak), również pochodzącą z Szymbarku (świadkami na ślubie byli Wiktor Dręgiewicz i Paweł Hydzik – także powstaniec styczniowy)[2], zmarłą 31 sierpnia 1920 w Sanoku w wieku 66 lat[25]. Przez ostatnie osiem lat życia był żonaty ze Stefanią z domu Dziewota[15]. Zmarł 13 grudnia 1928 w Sanoku w wieku 83 lat[15]. Został pochowany 15 grudnia 1928 na cmentarzu w Sanoku[15][26]. Stefania Denkiewicz zmarła w Sanoku 2 lipca 1936[27][28].

Uwagi edytuj

  1. ↑ W tym źródle został wymieniony jako „Marceli Demkiewicz” i podano, że urodził się w 1844. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 861
  2. ↑ Alojzy Zielecki, Społeczeństwo Sanoka u progu XX wieku. Życie kulturalne. W epoce autonomii galicyjskiej, w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 462. W tym źródle został wymieniony jako „Jan Denkiewicz”.

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b Księga chrztów 1836–1857. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 175 (poz. 129).
  2. ↑ a b c Księga małżeństw rz. kat. Sanok (1905–1912). Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 25 (poz. 6).
  3. ↑ a b Nieco szczegółów biograficznych dotyczących uczestników organizacyi i partyzantki r. 1863/64. W: Józef Białynia Chołodecki: Księga pamiątkowa opracowana staraniem Komitetu Obywatelskiego w czterdziestą rocznicę powstania r. 1863/1864. Lwów: 1904, s. 200. Biogram Marcelego Denkiewicza autorstwa Józefa Białyni Chołodeckiego został wykorzystany jako identyczny w publikacjach: Sanoczanie w powstaniu. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”. Nr 5, s. 2, 26 stycznia 1913.  oraz Edward Zając. Sanoczanie w powstaniu styczniowym 1863 r.. „Gazeta Sanocka – Autosan”. Nr 2 (473), s. 5, 10-20 stycznia 1989. 
  4. ↑ a b Antoni Barowicz: Marcin „Lelewel” Borelowski. Rękodzielnik – pułkownik. Rzeszów: Pow. Związek Stowarzyszeń przemysłowych, 1913, s. 97.
  5. ↑ Księga aktów zejść rzym.-kat. Sanok 1878–1904. T. H. Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 242 (poz. 44).
  6. ↑ Księga zmarłych i pochowanych w Sanoku na cmentarzu przy ul. Rymanowskiej i Matejki od 1895 do 1952 r.. Sanok. s. 3 (poz. 34).
  7. ↑ Kronika. Nekrologia. „Gazeta Sanocka”. Nr 52, s. 3, 29 marca 1896. 
  8. ↑ Księga aktów zejść rzym.-kat. Sanok 1878–1904. T. H. Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 106 (poz. 133).
  9. ↑ Księga chrztów 1816–1836. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 447.
  10. ↑ Księga chrztów 1836–1857. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 29.
  11. ↑ Księga zmarłych 1831–1855 Sanok. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 50.
  12. ↑ Księga chrztów 1836–1857. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 136 (poz. 151).
  13. ↑ Księga zmarłych 1831–1855 Sanok. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 106 (poz. 113).
  14. ↑ Księga chrztów 1836–1857. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 218 (poz. 124).
  15. ↑ a b c d Księga Zmarłych 1904–1934 Sanok. T. J. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 335 (poz. 138).
  16. ↑ Franciszek Błoński. Jakie rocznice obchodzić będziemy w 1863 roku. „Nowiny Rzeszowskie”. Nr 4, s. 3, 5-6 stycznia 1963. 
  17. ↑ Kronika. „Nowa Reforma”. Nr 101, s. 2, 3 maja 1900. 
  18. ↑ a b Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 861.
  19. ↑ Księga uchwał Rady miejskiej w Sanoku od 18 kwietnia 1907-1914. T. XIII. sanockabibliotekacyfrowa.pl. s. 23. [dostęp 2021-12-13].
  20. ↑ Kronika. Pobicie w restauracyi. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”. Nr 18, s. 3, 28 sierpnia 1910. 
  21. ↑ Kronika. § 19. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”. Nr 20, s. 3, 11 września 1910. 
  22. ↑ Zniesienie propinacyi. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”. Nr 24, s. 2, 9 października 1910. 
  23. ↑ Skorowidz przemysłowo-handlowy Królestwa Galicyi. Lwów: 1912, s. 105.
  24. ↑ Odezwa / Wybory do Rady Miejskiej. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”. Nr 33, s. 1, 2, 11 grudnia 1911. 
  25. ↑ Księga Zmarłych 1904–1934 Sanok. T. J. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 252 (poz. 146).
  26. ↑ Księga zmarłych i pochowanych w Sanoku na cmentarzu przy ul. Rymanowskiej i Matejki od 1895 do 1952 r.. Sanok. s. 221 (poz. 3285).
  27. ↑ Indeks do ksiąg zmarłych od roku 1914. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. (Tom K, str. 50, poz. 67).
  28. ↑ Księga zmarłych i pochowanych w Sanoku na cmentarzu przy ul. Rymanowskiej i Matejki od 1926 do 1956 r.. Sanok. s. 57 (poz. 838).

Bibliografia edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Marceli_Denkiewicz&oldid=71919552”