Marduk-apla-iddina II

król babiloński

Marduk-apla-iddina II (sum. damar.utu.a.mu; akad. Marduk-apla-iddina, tłum. „Marduk dał mi następcę”[1]; bibl. Merodak-Baladan) – władca Babilonii w latach 721-710 p.n.e. oraz 703 p.n.e. Pochodził z chaldejskiego plemienia Bit-Jakini. W 721 roku p.n.e. korzystając ze zmiany władcy Asyrii, na czele wszystkich plemion chaldejskich wkroczył do Babilonu i ogłosił się królem Babilonii. Otwarcie w ten sposób zerwał z lojalnością wobec Asyrii. Rok później (720 p.n.e.) zawarł sojusz z królem Elamu Humban-nikaszem I, który według jednej z babilońskich kronik pokonać miał w bitwie pod Der wysłane przez Sargona II oddziały interwencyjne bez pomocy Babilończyków. Nie przeszkodziło to Marduk-apla-iddinie II przypisania sobie zwycięstwa i ogłoszenia, że:

Marduk-apla-iddina II
ilustracja
król Babilonu
Okres

od 721 p.n.e.
do 710 p.n.e.

król Babilonu
Okres

703 p.n.e.

(...)powalił na ziemię armię Subartu i pogruchotał jej oręż[1].

W 710 p.n.e. podczas kolejnej kampanii Sargona II przeciwko Babilonii zmuszony został do wycofania się z Babilonu. Wspomagany przez plemiona zamieszkujące bagienne tereny południowego Sumeru i Kraju Nadmorskiego Chaldejczyk bronił się prawie dwa lata. Ostatecznie został oblężony w Durjakin i ranny:

(...)prześlizgnął się przez bramę swojego miasta jak mysz czmychając do dziury[2].

W 703 p.n.e. po powrocie z Elamu ponownie zjednoczył plemiona chaldejskie i aramejskie w Babilonii i korzystając z kolejnej zmiany władcy Asyrii wszczął rebelię zakończoną zdobyciem Babilonu. Kilka miesięcy później rebelianci zostali pobici przez armię króla asyryjskiego Sennacheryba w bitwie pod Kisz, a sam Marduk-apla-iddina II ponownie uszedł w trudno dostępne tereny Kraju Nadmorskiego. Sennacheryb splądrował pałac króla babilońskiego, wziął licznych jeńców i przesiedlił ok. 210 000 Babilończyków, Chaldejczyków i Aramejczyków do Asyrii[3].

W 701 p.n.e. na czele wojski chaldejskich, aramejskich i elamickich po raz ostatni próbował pokonać Sanheriba i odzyskać tron Babilonii. Został jednak pokonany w 700 p.n.e. Wkrótce potem zmarł.

Jego wnukiem był przywódca plemion chaldejskich Nabu-bel-szumati.

Postać króla w relacji biblijnej edytuj

Marduk-apla-iddina II pod imieniem Merodak-Baladan występuje w Biblii: w Drugiej Księdze Królewskiej (20; 12-15) oraz w Księdze Izajasza (39; 1-8). Kontakty dyplomatyczne króla babilońskiego z królem Judy Ezechiaszem prawdopodobnie miały na celu pozyskanie nowego sojusznika przeciwko Asyrii oraz wywołanie konfliktu zbrojnego w walce z nią na zachodzie[4].

Przypisy edytuj

  1. a b Mezopotamia, Tajemnice starożytnych cywilizacji (Asyria), cz. 2, ISBN 978-83-252-0800, t. 45, s.27.
  2. op.cit., s. 28
  3. op.cit., s. 36.
  4. H. W. F. Saggs, Wielkość i upadek Babilonii, Warszawa 1973, str. 111.