Marek Antoniusz Kretyk

polityk rzymski

Marek Antoniusz Kretyk (Marcus Antonius Creticus; Marcus Antonius M.f. M.n.) (zm. ok. 72 p.n.e.) – polityk rzymski. Syn Marka Antoniusza Oratora[1]. Pretor[2] w 74 r. p.n.e. Decyzją senatu otrzymał dowództwo floty i władzę nad wybrzeżem Morza Śródziemnego celem oczyszczenia mórz z piratów[2][3]. W pierwszym roku działał na zachodzie, w Ligurii, Hiszpanii i na Sycylii[4]. Zachłanność pchnęła go do użycia posiadanej władzy do plądrowania prowincji, w szczególności Sycylii[5][6]. W mowie oskarżycielskiej przeciwko Gajuszowu Werresowi namiestnikowi Sycylii, Cyceron, zbijając argumenty obrony wskazującej na to że postępowanie Werresa było naśladownictwem polityki Antoniusza, wydał bardzo negatywną opinię o Marku Antoniuszu i jego pełnej chciwości i niesprawiedliwości działalności w tej prowincji[7]. Natomiast Antoniusz nie uzyskał żadnych sukcesów w zadaniu, do którego został wyznaczony. Bezskutecznie walczył z Kreteńczykami, oskarżanymi o współpracę z Mitrydatesem VI królem Pontu z którym wówczas Rzymn prowadził wojnę[8], i sprzymierzonymi z nimi piratami[9], tracąc przy tym większą część floty[10]. Został zmuszony do zawarcia pokoju z Kreteńczykami[11]. Zyskało mu to ironiczny przydomek "Kretyk"[1]. Zmarł wkrótce potem, nie powróciwszy do Rzymu[9]. Według Plutarcha niezbyt sławny w sprawach politycznych ani znakomity, ale dobrotliwy i zacny[1]. Według innych antycznych źródeł, był wyjątkowo chciwym i niedołężnym urzędnikiem. Pierwszą jego żoną była Numitoria[12] z Fregellae(inne języki) (współcześnie Ceprano), następnie był żonaty z Julią[1][12], córką Lucjusza Cezara, daleką krewną dyktatora Cezara.

Małżeństwa i dzieci

Przypisy edytuj

  1. a b c d Antoniusz, 1-2. W: Plutarch z Cheronei: Żywoty sławnych mężów. edycja komputerowa www.histurion.pl.
  2. a b Księga druga, 31. W: Wellejusz Paterkulus: Historia rzymska. Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2006, s. 80-81. ISBN 83-04-04830-2.
  3. LUCII CAECILII FIRMIANI, LACTANTII DIVINARUM INSTITUTIONUM LIBER PRIMUS ;XI;22; Laktancjusz: Lactantius : The Divine Institutes : Book I; Chapter XI. [dostęp 2010-03-14]. (ang.).
  4. C. SALLUSTI CRISPI HISTORIARUM FRAGMENTA; LIBER TERTIUS;4-6 M; Gaius Sallustius Crispus: C. Sallustius Crispus : Histories : Book 3; 3.6-3.7. [dostęp 2010-03-14]. (ang.).
  5. MARCUS TVLLIVS CICERO ACTIONIS IN C. VERREM SECVNDAE LIBER SECVNDVS 8;Marek Tulliusz Cyceron: Secondary Orations Against Verres: Book 2; Chapter III. [dostęp 2010-03-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-11-19)]. (ang.).
  6. M. TVLLI CICERONIS DIVINATIO IN CAECILIUM ORATIO 55;Marek Tulliusz Cyceron: Oration of M. Tullius Cicero Against Caecilius;Chapter XVII. [dostęp 2010-03-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-05-28)]. (ang.).
  7. MARCUS TVLLIVS CICERO ACTIONIS IN C. VERREM SECVNDAE LIBER TERTIUS 213-216;Marek Tulliusz Cyceron: Secondary Orations Against Verres by Marcus Tullius Cicero: Book 3; Chapter XCI. [dostęp 2010-03-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-05-28)]. (ang.).
  8. Appian z Aleksandrii: Appian's History of Rome: The Sicilian Wars; &8. [dostęp 2010-03-22]. (ang.).
  9. a b Periocha księgi XCVII. W: Tytus Liwiusz: Dzieje Rzymu od założenia Miasta. Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1982, s. 277.
  10. Księga Pierwsza, 42. W: Lucjusz Anneusz Florus: Zarys Dziejów Rzymskich. Zakład Narodowy Imienia Ossolińskich, 1973, s. 66.
  11. Bibliotheke historike XL,1;Diodor Sycylijski: The historical library of Diodorus the Sicilian: Fragmenta 35;. [dostęp 2010-03-21]. (ang.).
  12. a b Filipika trzecia; [6,15]. W: Marek Tulliusz Cyceron: Filipiki (In Marcum Antonium Orationes Phillipcae). edycja komputerowa www.histurion.pl.

Zobacz też edytuj