Maria Rakowska (tłumaczka)

polska pisarka i tłumaczka

Maria Rakowska, także Maria Ratuld-Rakowska (ur. 1864 w Warszawie[1], zm. 1940 w Paryżu[1][2]) – polska tłumaczka i literaturoznawczyni, autorka wspomnień z podróży do Teheranu.

Maria Rakowska
Data i miejsce urodzenia

1864
Warszawa

Data i miejsce śmierci

1940
Paryż

Dziedzina sztuki

literatura

Życiorys edytuj

 
Strona tytułowa Podróży Polki do Persji, 1904; wstęp autorstwa Tadeusza Jaroszyńskiego

Uczyła się w II Gimnazjum Żeńskim w Warszawie[3], po czym wraz z Bronisławą Skłodowską wyjechała do Paryża[2], gdzie studiowała nauki przyrodnicze na Sorbonie[3][4]. We Francji zaczęła działać społecznie[3], należała do lokalnych kręgów polskiej inteligencji[1] i związała się z członkami Gminy Narodowo-Socjalistycznej, do których należał jej przyszły mąż, okulista Władysław Ratuld[3]. Około 1891 roku wyszła za mąż za Ratulda, po czym – w 1894 roku – wyjechała z nim na dwa lata do Teheranu[2]. W 1904 wydała swoje wspomnienia z lat w Iranie pod tytułem Podróż Polki do Persji[2], pomimo separacji decydując się na podpisanie książki podwójnym nazwiskiem[3]. Wszystkie pozostałe teksty publikowała już jako Maria Rakowska[3].

Posługiwała się czterema językami obcymi[4]: angielskim, francuskim, niemieckim i rosyjskim[3]. Zajmowała się tłumaczeniem ze wszystkich znanych sobie języków poza rosyjskim[2], choć nie wszystkie jej przekłady ukazały się drukiem[3]. Do jej tłumaczeń na polski należą Polowanie na karybu Arthura de Gobineau, Dziwna historia doktora Jekylla i mister Hyde’a Roberta Louisa Stevensona[3], czy List rekomendowany Eugène’a Labiche’a[5]. Z kolei na francuski przełożyła twórczość Wacława Sieroszewskiego, Marii Konopnickiej, Bolesława Prusa, Stefana Żeromskiego, czy Andrzeja Struga[3], a także Moją podróż do Rosji pióra Antoniego Słonimskiego[6]. Zajmowała się również literaturoznawstwem, tworząc np. Zarys literatury angielskiej od początków do naszej doby[3]: pierwszą polską syntezę historii literatury anglojęzycznej, w której zawarła m.in. treści na temat literatury amerykańskiej i australijskiej[2]. Tworzyła artykuły na temat poetów amerykańskich i australijskich[3], jako pierwsza przybliżyła polskim odbiorcom znaczenie twórczości Williama Butlera Yeatsa w teatrze irlandzkim[7]. Współpracowała z polską prasą, w tym z „Tygodnikiem Ilustrowanym”, „Biblioteką Warszawską” czy „Wiadomościami Literackimi[3].

Przypisy edytuj

  1. a b c Maria Szuppe, Relacja Marii Ratuld-Rakowskiej z podróży do Iranu przez Turcję w latach 1894–1896, [w:] Podróżujący Polacy w XIX i XX wieku, Norbert Kasparek, Andrzej Staniszewski (red.), Wyższa Szkoła Pedagogiczna, 1996, s. 70, ISBN 978-83-85513-85-8 [dostęp 2022-02-08] (pol.).
  2. a b c d e f Ida Jahnke, Podróżniczki wobec Innego. Rasa w rozumieniu Marii Rakowskiej i Heleny Pajzderskiej (na przykładzie Podróży Polki do Persji i nowel z tomu Z dalekich lądów), „Przegląd Humanistyczny”, 62(3 (462)), 2018, s. 98, DOI10.5604/01.3001.0012.7689, ISSN 0033-2194 (pol.).
  3. a b c d e f g h i j k l m Ida Jahnke, Kobieta i kobiecość w „Podróży Polki do Persji” Marii Ratuld-Rakowskiej, „Wiek XIX”, XIII, 2020, s. 83, DOI10.18318/wiekxix.2020.6, ISSN 2080-0851 [dostęp 2022-02-08] (pol.).
  4. a b Karolina Dzimira-Zarzycka, Polka w Persji. Maria Ratuld-Rakowska jedzie do Teheranu. [online], HISTORIA: POSZUKAJ [dostęp 2022-02-08] (pol.).
  5. List rekomendowany [online], Katalogi Biblioteki Narodowej [dostęp 2022-02-09] (pol.).
  6. Misère et grandeur de la Russie rouge [online], Katalogi Biblioteki Narodowej [dostęp 2022-02-09] (pol.).
  7. Klaus Peter Jochum, The Reception of W. B. Yeats in Europe, Bloomsbury Publishing, 2013, ISBN 978-1-62356-951-8 (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj