Marian Piech

polski profesor nauk rolniczych w zakresie doświadczalnictwa i hodowli roślin

Marian Piech (ur. 8 grudnia 1929 w Nowym Borku k. Rzeszowa, zm. 2 stycznia 2012 w Szczecinie[1][2][3] – polski profesor nauk rolniczych w zakresie doświadczalnictwa i hodowli roślin, nauczyciel akademicki

Marian Piech
Ilustracja
prof. zw. dr hab. inż. Marian Piech
(1929-2012)
Państwo działania

 Polska

Data i miejsce urodzenia

8 grudnia 1929
Nowy Borek

Data i miejsce śmierci

2 stycznia 2012
Szczecin

Profesor zwyczajny nauk rolniczych
Specjalność: doświadczalnictwo i hodowla roślin
Alma Mater

Uniwersytet Jagielloński, Wyższa Szkoła Rolnicza we Wrocławiu

Doktorat

1961
Wyższa Szkoła Rolnicza we Wrocławiu

Habilitacja

1970 – agronomia: doświadczalnictwo i hodowla roślin
Akademia Rolnicza w Szczecinie

Profesura

1977

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Akademia Rolnicza w Szczecinie

Stanowisko

profesor zwyczajny

Rektor
Uczelnia

Akademia Rolnicza w Szczecinie

Okres spraw.

1993–1996

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Medal Komisji Edukacji Narodowej Odznaka Honorowa Gryfa Zachodniopomorskiego Odznaka honorowa „Zasłużony dla Rolnictwa”
Obraz w sali senatu Uczelni

Życiorys edytuj

Marian Piech urodził się w rodzinie Wincentego i Marianny z d. Paluch jako najmłodszy z ośmiu braci (w tym trzech przyrodnich)[4]. Uczęszczał do szkoły powszechnej w Nowym Borku k. Rzeszowa, którą ukończył w 1942 podczas II wojny światowej. Naukę kontynuował w klasie humanistycznej I Liceum Ogólnokształcącego im. Stanisława Konarskiego w Rzeszowie[5]. Nauczył się tam m.in. języka łacińskiego, którym biegle posługiwał się podczas całego życia, co ułatwiło nauczenie się pięciu innych języków obcych. W 1949 zdał tam maturę[5][6] i wyjechał na studia wyższe do Krakowa. W 1953 ukończył studia inżynierskie na Wydziale Rolniczym Uniwersytetu Jagiellońskiego[7]. Studia magisterskie o specjalności hodowla roślin i nasiennictwo ukończył w Wyższej Szkole Rolniczej we Wrocławiu w 1954[8]. W tym samym roku podjął studia aspiranckie w Katedrze Hodowli Roślin i Nasiennictwa, a jednocześnie był kierownikiem Pola Doświadczalnego w Rolniczym Zakładzie Doświadczalnym Swojec k. Wrocławia, gdzie prowadził doświadczenia polowe realizowane w Katedrze oraz zajmował się kolekcją odmian uprawnych i dzikich form roślin zbożowych[9]. Spośród swoich nauczycieli najbardziej cenił profesorów Tadeusza Ruebenbauera, Szymona Breja i Andrzeja Słabońskiego.

W 1956 poślubił żonę Alicję z d. Solnicka, z którą miał dwie córki: Elżbietę i Bożenę. W 1962 z rodziną przeprowadził się do Szczecina, gdzie podjął pracę naukowo-dydaktyczną na Akademii Rolniczej[4]. Został pochowany na szczecińskim Cmentarzu Centralnym w kwaterze 70B-6-7[10].

Praca naukowo-dydaktyczna edytuj

W 1961 na Wydziale Rolniczym Wyższej Szkoły Rolniczej we Wrocławiu uzyskał stopień naukowy doktora[11] nauk rolno-leśnych na podstawie pracy doktorskiej Wpływ terminu siewu na wartość wypiekową ziarna odmian pszenicy jarej i ozimej zrealizowanej pod kierunkiem prof. dr. Tadeusza Ruebenbauera[12]. W lutym 1962 został przeniesiony służbowo do Wyższej Szkoły Rolniczej w Szczecinie (późniejszej Akademii Rolniczej w Szczecinie) na stanowisko adiunkta w Katedrze Roślin i Nasiennictwa kierowanej przez prof. dr. Andrzeja Słabońskiego, obejmując wykłady z przedmiotu Statystyka matematyczna i doświadczalnictwo rolnicze oraz wybrane wykłady z hodowli jakościowej zbóż. W roku 1963/64 odbył półroczny staż naukowy w Uniwersytecie w Halle oraz w Instytucie Hodowli Zbóż w Hadmersleben należącym do Akademii Nauk Rolniczych NRD[13]. Po powrocie z NRD zorganizował pracownię oceny wartości wypiekowej zbóż, która funkcjonuje do dziś. Po uzyskaniu w 1970 stopnia dr. hab. nauk rolniczych za pracę Ocena plenności odmian pszenicy na podstawie wyników doświadczeń poletkowych i produkcyjnych w zależności od warunków glebowych, klimatycznych i nawożenia został docentem i kierownikiem nowo utworzonego Zakładu Doświadczalnictwa. W 1977 otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego[7][8]. Przez 6 miesięcy w 1986 przebywał w Uniwersytecie Rolniczym w Chapingo (Meksyk) jako visiting professor[9]. Tytuł profesora zwyczajnego otrzymał w 1987[14]. W tym samym roku na zaproszenie Uniwersytetu w Giessen wygłosił cykl wykładów na temat biologii i oceny jakości ziarna pszenżyta[15]. Wykształcił grono ponad 120 specjalistów magistrów inż. rolnictwa, wypromował 6 doktorów[1]. Recenzował ponad 30 prac doktorskich, 40 przewodów habilitacyjnych i wniosków na tytuł profesora, a także ponad 300 artykułów oraz wniosków i sprawozdań dotyczących grantów naukowych[16]. Ściśle współpracował z instytucjami rolniczymi, biorąc udział w szkoleniu służb agronomicznych, specjalistów centrali nasiennej, stacji doświadczalnych oceny odmian i doświadczalnictwa rolniczego Pomorza Zachodniego. W latach 1971−2001 nieprzerwanie był przewodniczącym Państwowej Komisji ds. Rejestracji Odmian Zbóż w Centralnym Ośrodku Badania Odmian Roślin COBORU w Słupi Wielkiej[14].

Udział w organizacji nauki edytuj

Profesor Marian Piech aktywnie uczestniczył w sferze organizacji nauki. W latach 1972–1975 był prodziekanem Wydziału Rolniczego[16]. Był wybranym przez społeczność akademicką członkiem Rady Głównej Nauki i Szkolnictwa Wyższego (1982–1985)[14]. W 1993 roku 100 osobowe kolegium elektorów wybrało go na rektora Akademii Rolniczej w Szczecinie[17] i funkcję tę pełnił w latach 1993–1996[18]. Aktywnie uczestniczył w pracach Komitetu Fizjologii, Genetyki i Hodowli Roślin PAN (1985–1988), Polsko-Amerykańskiej Komisji Fullbrighta (1991–1997). Ponadto działał w radach naukowych: Polskiego Towarzystwa Biometrycznego (1976–1982), IUNG Puławy (1988–1991), Sekcji Genetyki Stosowanej Roślin Zespołu P6 KBN (1991–1993). Był ekspertem międzynarodowym ds. oceny Instytutu Produkcji Roślinnej w Pradze i współtwórcą projektu jego restrukturyzacji, a także ekspertem Komitetu Badań Naukowych i Komisji Wspólnot Europejskich do oceny projektów składanych w ramach projektów badawczych Wspólnot Europejskich (1993–1998). Ponadto był przewodniczącym Ministerialnej Komisji ds. rejestracji odmian zbóż (1971–2001), Rady Programowo-Konsultacyjnej COBORU (1993–2001), Wydziału II Nauk Przyrodniczych i Rolniczych Szczecińskiego Towarzystwa Naukowego (1978–1993), a także redaktorem naukowym Annales Scientiarum Stetinenses seria Nauki przyrodnicze i rolnicze (1986–1994) i redaktorem naczelnym Wydawnictwa Naukowego Akademii Rolniczej w Szczecinie (1988–1992)[19].

Wybrane publikacje edytuj

Marian Piech opublikował ok. 320 prac, w tym ok. 180 oryginalnych prac naukowych[20] z czego 30 ukazało się w językach angielskim i niemieckim w czasopismach zagranicznych i polskich oraz ok. 60 prac dla praktyków rolnictwa[21].

  • Plonowanie ważniejszych gatunków roślin uprawnych w różnych warunkach siedliskowych Polski. STN-PWN Warszawa-Poznań, 1976 (wsp. S. Borowiec, W. Mieczkowski, S. Lebiedź)
  • Wpływ gleby i nawożenia na plonowanie browarnych i pastewnych odmian jęczmienia jarego. STN-PWN Warszawa-Poznań, 1977 (wsp. A. Słaboński, S. Lebiedź)
  • Probenahme und Auswertung von Ertragskomponenten in Feldversuchen. Feldversuchswesen 2(2), 1985 (wsp. S. Stankowski)
  • Zagrożenie i ochrona środowiska przyrodniczego regionu szczecińskiego. STN Szczecin 1987 (red.)
  • The effect of some agrotechnical factors on the yield of triticale varieties. Tag.-Ber. AdL Berlin, 266, 1988
  • Einfuss der Sorten und agrotechischen Massnahmen auf die Kornqualität von Wintertriticale. Wiss Hefte Univ. Rostock, Sonderheft 1, 1989
  • Korrekte und unkorrekte Anwendung statisticher Methoden bei Auswertung von Versuchsergebnissen. Feldversuchswesen 2(13), 1990 (wsp. S. Stankowski)
  • The influence of the degree of reproduction on the mycoflora of winter X-Triticosecale seeds. Bull. Pol. Acad. Sci. Biol. 1993, 41(4) (wsp. J. Błaszkowski)
  • Wskaźnikowa analiza wzrostu owsa nagoziarnistego i oplewionego. Rocz. Nauk. Rol. 1999, A114 (3/4) (wsp. A. Gregorczyk)
  • Evaluation of nutritional value of hullet and naked oats in feeding reproductive quails. Archiv für Geflügelkunde 2001, 65(5) (wsp. D. Szczerbińska, A. Dańczak, Z. Tarasewicz, M. Ligocki)
  • Reakcja owsa nieoplewionego i oplewionego na nawożenie azotem. Biul. IHAR 2001, 217 (wsp. Z. Nita, R. Maciorowski)
  • Ocena wartości pokarmowej ziarna owsa nieoplewionego i oplewionego w żywieniu trzody chlewnej. Rocz. Nauk. Zoot. 2001, 28(2) (wsp. K. Petkov, R. Lubowicki, Z. Łukaszewski, I. Jaskowska, W. Biel)
  • Comparison of seed-borne fungal communities of naked and husked oats and barley. Phytopathol. Pol. 2002, 24, s. 71-74 (wsp. J. Błaszkowski)
  • Assessment of diet enrichment with a new hulles-oat variety on blood glucose, lipid, liporoteine and fibrogenogen levels. Pol. J. Food Nutr. Sci. 2002, 11(52), s. 73-76 (wsp. M. Friedrich)

Odznaczenia i nagrody edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b Sławomir Stankowski: Profesor Marian Piech (1929-2012). Forum Uczelniane. Pismo Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie, 1 (13), s. 38-39, 2012. ISSN 2080-1904
  2. Nekrolog w Gazecie Wyborczej z 5.01.2023 (dostęp 20.10.2023)
  3. Encyklopedia Szczecina. Suplement do wydania jubileuszowego z 2015 roku. Szczecińskie Towarzystwo Kultury, 2019, s. 272. ISBN 978-83-942725-8-6
  4. a b Biogram w Encyklopedii Pomorza Zachodniego [dostęp 20.10.2023]
  5. a b Księga Jubileuszowa Liceum Konarskiego w Rzeszowie 1658-2008. Red. J. Świeboda Wydawnictwo Collegium Resoviense. Rzeszów 2008, s. 335-336, 564. ISBN 978-83-61312-22-2.
  6. 1 Liceum Ogólnokształcące w Rzeszowie - Urodzeni do 1945r. [online], web.archive.org, 20 października 2023 [dostęp 2023-10-20] [zarchiwizowane z adresu 2020-06-10].
  7. a b Encyklopedia Szczecina. T.II. Red. T. Białecki. Uniwersytet Szczeciński Szczecin 2000, s. 54. ISBN 83-7241-089-5.
  8. a b Złota Księga Nauki Polskiej 2000. Naukowcy przełomu wieków. Red. K. Pikoń. Wydawnictwo Helion Gliwice 2001, s. 396. ISBN 83-7197-432-9.
  9. a b Sławomir Stankowski. 75 lat Profesora Mariana Piecha. Colloquium Biometryczne 34, s. 11, 2004.
  10. Marian Piech – lokalizacja grobu na Cmentarzu Centralnym w Szczecinie (dostęp 11.11.2023)
  11. Dzieje Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. Wydanie II rozszerzone pod redakcją Andrzeja Koteckiego, Tadeusza Szulca, Jakuba Tyszkiewicza. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, Wrocław 2011, s. 304. ISBN 978–83–7717–058–8 (dostęp 03.03.2024)
  12. 50 lat Wydziału Rolniczego Akademii Rolniczej we Wrocławiu 1945–1995. Red. A. Kotecki. Wydawnictwo Akademii Rolniczej we Wrocławiu Wrocław 1995, s. 98. ISBN 83-85582-21-5.
  13. Złota Księga Nauki Polskiej 1999. Red. K. Pikoń, A. Sokołowska. Wydawnictwo Helion Gliwice 1999, s. 258-259. ISBN 83-7197-091-9.
  14. a b c 60 lat Wydziału Kształtowania Środowiska i Rolnictwa Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie 1954-2014. Wydawnictwo Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie, Szczecin 2014, s. 232-233. ISBN 978-83-7663-180-6
  15. a b Kto jest kim w Polsce. Edycja IV. Wydawnictwo Polskiej Agencji Informacyjnej S.A. Warszawa 2001, s. 729-730. ISBN 83-223-2691-2.
  16. a b 50 lat Wydziału Kształtowania Środowiska i Rolnictwa Akademii Rolniczej w Szczecinie. Red. S. Dzienia. Dziekanat Wydziału Kształtowania Środowiska i Rolnictwa. Wyd. I. Szczecin 2004, s. 126-127. ISBN 83-7317-065-0.
  17. Czterdziestolecie Akademii Rolniczej w Szczecinie 1954-1994. Red. J. Jasnowska Szczecin 1994. Wydawnictwo Akademii Rolniczej w Szczecinie, s. 26. ISBN 83-86521-00-7.
  18. Współcześni uczeni polscy. Słownik biograficzny. Red. M. Halawa. T. III. Ośrodek Przetwarzania Informacji. Warszawa 2000, s. 479-480. ISBN 83-905295-8-0.
  19. Maciej Roman Bombicki. Kto jest kim w Polsce nowego Millenium 2000-2002. Polska Narodowa Oficyna Wydawnicza 2004, s. 420. EAN 8389002019
  20. Profesor Marian Piech – Wykaz oryginalnych publikacji naukowych). agro.ar.szczecin.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-02-04)].)
  21. Profesor Marian Piech – prace dla województwa zachodniopomorskiego. [dostęp 2014-02-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-02-04)].

Linki zewnętrzne edytuj