Mario Bettinus

włoski duchowny katolicki i uczony

Mario Bettinus, właściwie Mario Bettini[1] (ur. 6 lutego 1582 w Bolonii, zm. 7 listopada 1657 w Bolonii) – włoski matematyk, filozof, astronom i jezuita. Przez większość życia pracował jako nauczyciel w Parmie. Na jego cześć jeden z kraterów na Księżycu nosi nazwę Bettinus.

Mario Bettinus
Mario Bettini
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

6 lutego 1582
Bolonia

Data i miejsce śmierci

7 listopada 1657
Bolonia

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Inkardynacja

jezuici

Śluby zakonne

Życiorys edytuj

Jako matematyk i dydaktyk zajmował się opracowywaniem podręczników mających pomóc studentom i ułatwić pracę nauczycielom. Głównym tematem jego pracy była jezuicka specjalność, czyli geometria euklidesowa. Przed opublikowaniem podręczników często konsultował się zarówno ze studentami jak i nauczycielami. Na przykład, przed wydaniem w 1645 roku swojej najsłynniejszej pracy Apiaria universae... prezentował jej fragmenty i przedstawione w niej metody uczniom szkoły w Parmie, gdzie pracował[2]. Apiaria, nie była jednak typowym podręcznikiem. Zawierała bowiem spis różnych matematycznych i fizycznych kuriozów, ciekawostek i paradoksów oraz opis niektórych doświadczeń przeprowadzanych w Collegio Romana. Bettini nie ograniczał się jednak tylko do teorii. Szukał również praktycznych zastosowań matematyki. Jego prace poruszały temat wykorzystania obliczeń w budowie fortyfikacji i nawigacji i artylerii[2]. Bettini współpracował z Christophem Grienbergerem, który był głównym recenzentem publikacji matematycznych wydawanych przez jezuitów. Bettini w swoich pracach wspominał często o wkładzie Grienbergera[1].

Prace edytuj

 
Mario Bettini, Aerarium philosophiae mathematicae, Bologna 1648. Mainz, Stadtbibliothek.
  • Rubenus hilarotragoedia satyropastoralis. Cum notis, 1614
  • Florilegium : in quo eutrapeliæ, siue vrbanitates poeticæ, dramata pastoralia, & aliquot opuscula soluta oratione, 1632
  • Apiaria universae philosophiae mathematicae: in quibus paradoxa, et nova pleraque machinamenta ad usus eximios traducta, et facilimis demonstrationibus confirmata, 1645
  • Ærarium Philosophiæ Mathematicæ, 1648

Przypisy edytuj

  1. a b Gorman Michael John, MATHEMATICS AND MODESTY IN THE SOCIETY OF JESUS: The Problems of Christoph Grienberger (1564-1636), w: The New Science and Jesuit Science: Seventeenth Century Perspectives, Springer, 2003. [dostęp 2013-12-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-08-15)].
  2. a b Feingold Mordechai, Jesuit Science and the Republic of Letters, MIT Press, 2002

Bibliografia edytuj