Marko Bezruczko
Marko Danyłowycz Bezruczko, ukr. Марко Данилович Безручко (ur. 19 października?/31 października 1893 w Tokmaku[1], zm. 10 lutego 1944 w Warszawie) – generał chorąży Armii Czynnej Ukraińskiej Republiki Ludowej.
| |
 generał-chorąży
| |
| Data i miejsce urodzenia |
31 października 1893 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne |
|
| Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa, wojna sowiecko-ukraińska, wojna polsko-bolszewicka |
| Odznaczenia | |
   
| |
Życiorys edytuj
W 1912 podjął studia w Mikołajewskiej Akademii Sztabu Generalnego, którą ukończył w 1914. W 1918 jako oficer Sztabu Generalnego kierował I Oddziałem Armii URL. W 1919 szef sztabu Samodzielnego Korpusu Strzelców Siczowych. W wojnie polsko-bolszewickiej w stopniu pułkownika, dowódca 6 Siczowej Dywizji Strzelców Armii URL. 7 maja 1920 dowodzona przez niego 6 dywizja, wraz z wojskami polskimi zajęła Kijów. Dowodził obroną Zamościa przed Armią Czerwoną, uczestniczył w rozbiciu Armii Konnej Budionnego w bitwie pod Komarowem. 5 października 1920 awansowany do stopnia generała chorążego Armii URL. W 1921–1924 członek Wyższej Rady Wojennej URL.
W 1921 był ukraińskim komendantem Obozu Internowania nr 6 w Aleksandrowie Kujawskim[2].
W latach 30. był przewodniczącym Ukraińskiego Towarzystwa Wojskowo-Historycznego w Warszawie. Pochowany na cmentarzu prawosławnym na warszawskiej Woli.
Upamiętnienie edytuj
Od 2018 jest patronem ronda na wrocławskich Stabłowicach[3].
Od 2020 jest patronem skweru na warszawskiej Woli, niedaleko miejsca pochówku[4] oraz w Koszalinie[5] i w Gdańsku[6][7].
Jego imieniem jest nazwana 110 samodzielna brygada zmechanizowana Sił Zbrojnych Ukrainy[8], która odpiera ataki rosyjskiej armii w Awdijiwce w obwodzie donieckim.
-
Petlura i oficerowie armii URL wychodzą z Soboru Sofijskiego. Kijów, 23 maja 1920. Bezruczko w środku, na pierwszym planie -
Grób Marka Bezruczki na cmentarzu prawosławnym w Warszawie
Przypisy edytuj
- ↑ Марко Безручко. Військовий діяч, генерал-хорунжий Армії УНР
- ↑ A. Bieroza, Kozacki Kurhan w Aleksandrowie Kujawskim, "Polski Żołnierz Prawosławny", nr 3 (65), lipiec-sierpień-wrzesień 2010, ISSN 1233-7587, s.9
- ↑ Akty Prawne [online], uchwaly.um.wroc.pl [dostęp 2019-05-01].
- ↑ Twoje-Miasto Sp, Ukraiński generał patronem skweru na Woli [online], warszawa.twoje-miasto.pl [dostęp 2020-08-12] (pol.).
- ↑ Sergij Porowczuk za TVP, W Koszalinie pojawił się skwer Marka Bezruczki [online], jagiellonia.org [dostęp 2020-11-19] (pol.).
- ↑ Oliwa ma skwer Marka Bezruczki [online], media.gdansk.pl, 26 listopada 2020 [dostęp 2020-11-26] (pol.).
- ↑ Odsłonięto tablicę z nazwą skweru im. gen. Marka Bezruczki. staraoliwa.pl, 2021-05-09. [dostęp 2021-05-10]. (pol.).
- ↑ Nowa ukraińska brygada „morskich dronów” wyróżniona, tabelka: spis ukraińskich jednostek, które w latach 2022-2023 otrzymały sztandary. Defence 24, 4 września 2023
Bibliografia edytuj
- Марко Безручко w: Енциклопедія історії України: Т. 1. Редкол.: В. А. Смолій (голова) та ін. НАН України. Інститут історії України. - Київ 2003, Wyd. «Наукова думка». ISBN 966-00-0632-2
- Robert Potocki, Idea restytucji Ukraińskiej Republiki Ludowej (1920-1939), Instytut Europy Środkowo-Wschodniej, Lublin 1999; ISBN 83-85854-46-0, rozdziały książki dotyczące wojny 1920 i planów strategicznych tworzenia armii URL w latach trzydziestych: [1]
- Waldemar Bałda, Generał Marko Bezruczko. Symbol polsko-ukraińskiego braterstwa broni