Martinček

wieś i gmina na Słowacji

Martinček – wieś i gmina (obec) w powiecie Rużomberk, kraju żylińskim, w północnej Słowacji.

Martinček
Ilustracja
Kościół św. Marcina
Państwo

 Słowacja

Kraj

 żyliński

Powiat

Rużomberk

Starosta

Juraj Bobek[1]

Powierzchnia

2,46[2] km²

Wysokość

583[potrzebny przypis] m n.p.m.

Populacja (2023)
• liczba ludności
• gęstość


449[3]
183,13[4] os./km²

Nr kierunkowy

044

Kod pocztowy

034 95 (pošta Likavka)

Tablice rejestracyjne

RK

Położenie na mapie kraju żylińskiego
Mapa konturowa kraju żylińskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Martinček”
Położenie na mapie Słowacji
Mapa konturowa Słowacji, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Martinček”
49°05′30,48″N 19°20′10,32″E/49,091800 19,336200
Strona internetowa

Historia edytuj

Rejon wsi był zamieszkiwany przez ludzi już w czasach prehistorycznych. System ziemnych wałów na górze Mních przedstawia sobą najrozleglejsze wyżynne osiedle obronne kultury łużyckiej na Liptowie. W 1260 r. na wzniesieniu ponad dzisiejszą wsią zbudowano kościół p. w. św. Marcina jako wspólny dla sąsiadujących wówczas ze sobą wsi Likavka i Lisková. Wkrótce wokół świątyni zaczęła powstawać nowa wieś – dzisiejszy Martinček.

Zabytki edytuj

Kościół św. Marcina – murowana świątynia katolicka o cechach architektonicznych romańsko-gotyckich. Jedna z najstarszych świątyń w północnej Słowacji i jeden z najlepiej zachowanych przykładów średniowiecznej architektury sakralnej w tym kraju. Jednonawowa, z prostokątnie zamkniętym prezbiterium, dobudowaną zakrystią i czworokątną wieżą dostawioną na osi w XIV w. Nad nawą i prezbiterium dachy dwuspadowe kryte gontem. Wieża nakryta dachem hełmowym z latarnią. Na wieży trzy dzwony z lat 1594, 1763 i 1842[5].

W XVII w. kościół był w posiadaniu protestantów. Do przebudowy wnętrza w duchu barokowym doszło w roku 1737, kiedy świątynia była już na powrót w rękach katolików. Pomimo przebudowy zachowało się szereg romańsko-gotyckich detali architektonicznych (portal wejściowy, portal zakrystii, okna w wieży). Podczas prac restauracyjnych w 1999 r. wewnątrz świątyni (w prezbiterium, częściowo w nawie) odkryto późnoromańskie naścienne malowidła, pochodzące z ok. 1300 r. Jest to jeden z najlepiej zachowanych zespołów średniowiecznego naściennego malarstwa sakralnego na Słowacji. W następnych latach zostały odkryte i odrestaurowane freski, zajmujące prawie całe wnętrze kościoła[5]. Dekoracje malarskie odkryto również na zewnętrznej, wschodniej ścianie świątyni.

Przypisy edytuj

  1. Zoznam zvolených starostov a primátorov podľa obcí, miest a mestských častí. Štatistický úrad Slovenskej republiky, 2014. [dostęp 2017-10-09]. (słow.).
  2. Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Hustota obyvateľstva - obce. www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7014rr_obc: 2,46S_SK, om7014rr_ukaz: Rozloha (Štvorcový meter).
  3. Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Počet obyvateľov podľa pohlavia - obce (ročne). www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7101rr_obc: AREAS_SK.
  4. Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Hustota obyvateľstva - obce. www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7014rr_obc: AREAS_SK.
  5. a b Wg portalu Apsida.sk [1]

Linki zewnętrzne edytuj


Panorama z miejscowości Martinček na Góry Choczańskie