Martin Eden
Martin Eden – powieść psychologiczna amerykańskiego pisarza Jacka Londona z 1909. Zawiera wiele wątków autobiograficznych. Po raz pierwszy wydana w Polsce w 1923 przez Towarzystwo Wydawnicze „Ignis” w tłumaczeniu Stanisławy Kuszelewskiej. Powieść była potem wielokrotnie wznawiana w tłumaczeniach: Józefa Mondscheina, Zygmunta Glinki, Tomasza Tesznara i Macieja Zombierta[1].
_front_cover.png)
| |
| Autor | |
|---|---|
| Typ utworu |
powieść psychologiczna |
| Wydanie oryginalne | |
| Miejsce wydania | |
| Język | |
| Data wydania |
1909 |
| Pierwsze wydanie polskie | |
| Data wydania polskiego |
1923 |
| Wydawca |
Towarzystwo Wydawnicze Ignis |
| Przekład | |
Treść edytuj
Główny bohater, Martin Eden, jest młodym marynarzem. Mieszka z siostrą i jej mężem, który nie bardzo go lubi. Przypadkiem na ulicy w Oakland ratuje przed rabusiami Artura Morse’a, syna prawnika, i zostaje zaproszony na obiad do domu ludzi z „wyższych sfer”. Tam poznaje siostrę Artura, Ruth, w której zakochuje się bez pamięci. Postanawia dorównać jej i zdobyć wykształcenie. Ponieważ nie stać go na studia, uczy się na własną rękę.
Żeby zarobić na książki i jedzenie, Martin wypływa w morze, a później zatrudnia się w hotelowej pralni. Po zdobyciu pewnej sumy pieniędzy zaczyna doskonalić warsztat literacki. Opisuje swoje morskie przygody i wysyła do redakcji w całym kraju. Mijają miesiące, ale nikt nie chce wydrukować jego artykułów i opowiadań. Zostaje porzucony przez narzeczoną, a swój dobytek musi zastawić w lombardzie. Gdy choruje z wycieńczenia i głodu, otrzymuje wreszcie list i czek za pierwszy artykuł. Jego kariera błyskawicznie rusza z miejsca.
Wkrótce Martin zostaje słynnym pisarzem i wszyscy, którzy nim gardzili, chcą teraz się z nim spotykać. Sława i powodzenie nie przynoszą jednak Martinowi satysfakcji. Uświadamia sobie, że nie potrafi już cieszyć się sympatią swoich dawnych przyjaciół z klas niższych, a w ludziach z klas wyższych mierzi go kołtuneria, hipokryzja i zachłanność. Odrzuca Ruth, która pragnie zostać jego żoną. Wypływa w rejs na Tahiti, na statku podejmuje jednak decyzję o rozstaniu się ze światem. Nocą wyskakuje przez iluminator kabiny i nurkuje w morzu, na tyle głęboko, aby nie móc wypłynąć. Po pierwszej nieudanej próbie przełamuje instynkt samozachowawczy i tonie.
Zobacz też edytuj
- 100 książek XX wieku według „Le Monde”
- Pierwsze wydanie w miesięczniku „The Pacific Monthly” z 1908 roku - https://archive.org/stream/pacificmonthlya00woodgoog#page/n306/mode/2up
Przypisy edytuj
- ↑ Książka: Martin Eden. Biblionetka. [dostęp 2020-05-27]. (pol.).
Bibliografia edytuj
- Tadeusz Januszewski Słownik pisarzy i lektur dla szkół podstawowych, wyd. Delta
Linki zewnętrzne edytuj
- Polskie wydania powieści w bibliotece Polona