Mary Ann Cotton
Mary Ann Cotton (ur. w październiku 1832, zm. 24 marca 1873) – angielska seryjna morderczyni, skazana na śmierć i powieszona w marcu 1873 za otrucie arszenikiem trzech z czterech swoich mężów. Podczas procesu i po nim przypuszczano, że liczba jej ofiar mogła sięgnąć dwudziestu jeden. Wśród nich miało być jedenaścioro z trzynaściorga jej dzieci, a także dwóch kochanków, przyjaciółka morderczyni i matka przyjaciółki.
 Mary Ann Cotton, ok. 1870 | |
| Imię i nazwisko urodzenia |
Mary Ann Robson |
|---|---|
| Data urodzenia |
październik 1832 |
| Data śmierci |
24 marca 1873 |
| Zawód, zajęcie |
seryjna morderczyni, trucicielka |
| Narodowość | |
Wszystkich zbrodni miała dokonać z motywów finansowych: w większości przypadków po śmierci ofiar to ona sama zgłaszała się po odszkodowanie z tytułu ubezpieczenia na życie.
Arszenik był w owym czasie powszechnie dostępną trutką przeciwko gryzoniom, był także wykorzystywany do produkcji przedmiotów codziennego użytku, kosmetyków czy ozdób[1]. Trucizna ta u ludzi, zwłaszcza podawana sukcesywnie, wywołuje zatrucie arszenikiem objawiające się m.in. bólami brzucha, wymiotami i biegunką, a w odpowiednio wysokich dawkach może prowadzić do śmierci. Podobne objawy zaobserwowano u dzieci Mary Ann Cotton. Wedle dostępnych szacunków około jedną trzecią wszystkich otruć w wiktoriańskiej Anglii dokonano za pomocą arszeniku[1].
Historia Mary Ann Cotton, pierwszej znanej seryjnej morderczyni na Wyspach Brytyjskich, rozpalała wyobraźnię współczesnych, szczególnie w północno-wschodniej Anglii, gdzie jej proces był szeroko opisywany w prasie[1]; została także unieśmiertelniona w dziecięcych wyliczankach i rymowankach ułożonych jeszcze przed jej egzekucją, lub wkrótce po niej[2][3]. Z czasem jednak została niemal zupełnie zapomniana[4], a w kulturze masowej Wielkiej Brytanii jej rola jako ikony seryjnego mordercy została przejęta przez innych zbrodniarzy, zwłaszcza przez aktywnego kilkanaście lat później Kubę Rozpruwacza[5].
Dopiero w stulecie egzekucji, w 1973 na Wyspach Brytyjskich ukazała się biografia morderczyni autorstwa Arthura Appletona, dzięki której jej historia na nowo trafiła do szerszego odbiorcy[4]. W ostatnich kilkudziesięciu latach notuje się jednak zwiększone zainteresowanie jej przypadkiem, jej historia bywa wykorzystywana m.in. jako przykład konieczności pogłębionych badań ról społecznych dla zrozumienia fenomenu seryjnych zabójców[6]. W 2015 sieć telewizyjna ITV rozpoczęła nagrywanie dwuodcinkowego miniserialu telewizyjnego Dark Angel (Mroczny Anioł) opartego na motywach historii morderczyni, z Joanne Froggatt w roli Mary Ann Cotton[7][8].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c Wilson 2013 ↓, s. 16.
- ↑ Flanders 2011 ↓, s. 394.
- ↑ Wilson 2013 ↓, s. 13–14.
- ↑ a b Wilson 2013 ↓, s. 11.
- ↑ Wilson 2013 ↓, s. 12.
- ↑ Yardley i Wilson 2015 ↓, § Preface.
- ↑ Hodgson 2015 ↓, ¶ 1–12.
- ↑ Robertson 2015 ↓, ¶ 1–2.
Bibliografia edytuj
- Judith Flanders, The Invention of Murder: How the Victorians Revelled in Death and Detection and Created Modern Crime, HarperPress, 2011, ISBN 978-0-00-724888-9 [dostęp 2015-11-29] (ang.).
- Barbara Hodgson, ITV drama about Durham serial killer Mary Ann Cotton called ‘Dark Angel’ starts filming, Chronicle Live, 26 sierpnia 2015 [dostęp 2015-11-29].
- Wendy Robertson, Mary Ann Cotton: serial killer – or innocent victim?, „The Northern Echo”, 2015 [dostęp 2015-11-29].
- David Wilson, Mary Ann Cotton: Britains First Female Serial Killer, Waterside Press, 1 lutego 2013, ISBN 978-1-908162-30-4 [dostęp 2015-11-29] (ang.).
- Elizabeth Yardley, David Wilson, Female serial killers in social context: Criminological institutionalism and the case of Mary Ann Cotton, wyd. epub, Policy Press, 26 sierpnia 2015, ISBN 978-1-4473-2647-2 [dostęp 2015-11-29] (ang.).