Mata (raper)

polski raper

Mata, także Skute Bobo lub Młody Matczak, właśc. Michał Matczak (ur. 14 lipca 2000 we Wrocławiu) – polski raper, piosenkarz oraz twórca tekstów.

Mata
Ilustracja
Mata (2020)
Imię i nazwisko

Michał Matczak

Pseudonim

Mata, SKUTE BOBO, Młody Matczak, M.A.T.A, Polak GBP

Data i miejsce urodzenia

14 lipca 2000
Wrocław

Pochodzenie

polskie

Gatunki

pop, trap, rap, hip-hop

Zawód

raper, piosenkarz, twórca tekstów, aktywista

Aktywność

od 2018

Powiązania

Solar, Białas, WoLa, Wyguś, szczepan33, Tadeo

Zespoły
Gombao33
SB Maffija
Young Bobo
Strona internetowa

Współpracował z raperami, takimi jak: Malik Montana, White 2115, Young Leosia, Żabson, Quebonafide, Popek, Taco Hemingway czy Białas. Założyciel grupy muzycznej Gombao33.

Życiorys edytuj

Jest synem profesora prawa Marcina Matczaka oraz Arletty Śliwińskiej-Matczak, współprowadzącej szkołę języka angielskiego[1]. Posługuje się trzema językami obcymi: angielskim, hiszpańskim i włoskim[2]. W gimnazjum wygrał olimpiadę z geografii, dzięki czemu mógł ubiegać się o miejsce w prestiżowych liceach[3]. W 2019 zdał maturę międzynarodową w II Liceum Ogólnokształcącym z Oddziałami Dwujęzycznymi im. Stefana Batorego w Warszawie[4]. Otrzymał wyróżnienie Warszawiaka Roku 2019 w plebiscycie Warszawiaki[5]. Twórcą jego pseudonimu był ojciec, który wymyślił go podczas wspólnych wakacji w 2012. Wspierał syna przy wejściu na rynek muzyczny i doradzał przy tworzeniu pierwszego utworu „Klubowe”[6][7]. W 2024 roku ujawnił, że jest osobą w spektrum autyzmu[8][9][10].

Kariera muzyczna edytuj

Mata
 
Logotyp Maty
Serwis

YouTube

Gatunek

muzyka

Prowadzący

Michał Matczak

Lata aktywności

od 2018

Liczba wyświetleń

238 mln[11]

Liczba obserwujących

0,5 mln[12]

Język

polski

Strona internetowa
 
Klub Studio Kraków, 2020

W październiku 2018 wydał album koncepcyjny pt. Fumar Mata[13], który następnie w kwietniu 2019 wydał również w formie minialbumu[14]. W tym samym miesiącu wydał singiel „Biblioteka Trap”. 11 grudnia 2019 za pośrednictwem wytwórni SBM Label został opublikowany w serwisie YouTube teledysk do jego singla „Patointeligencja[15]. Treść utworu była komentowana w ogólnopolskich mediach[16], głównie ze względu na tekst piosenki, opisujący zachowania dzieci i młodzieży z dobrych domów[17][18], m.in. zażywanie substancji psychoaktywnych, w tym twardych narkotyków i uzależnienia od nich; ustawiczne picie alkoholu w szkole, w tym w czasie lekcji; rekrutacje na najlepsze światowe uczelnie; samobójstwa czy nieplanowane nastoletnie ciąże. Utwór wywołał kontrowersje, spotykając się z krytyką m.in. dyrekcji liceum Batorego z uwagi na wykorzystanie wizerunku szkoły w teledysku do piosenki[19]. Z kolei Stowarzyszenie Wychowanków Gimnazjum i Liceum im. Stefana Batorego w Warszawie w wydanym oświadczeniu zwróciło uwagę na pozytywny aspekt podjęcia dyskusji wokół ważnego problemu w reakcji na twórczość jednego z absolwentów liceum[20][21]. Mata został doceniony poprzez umieszczenie jego twórczości w playliście oraz na okładce Tidal Rising Global[22]. Utwór został wykorzystany przez dziennikarzy Telewizji Polskiej do krytyki polskich sędziów (także ojca rapera, wspierającego stronę sędziowską[23]) w reportażu Bunt „sędziowskiej kasty”, którego autorem był Konrad Wąż, wyemitowanym 15 grudnia 2019 w głównym wydaniu Wiadomości (TVP1)[24][25][26].

18 stycznia 2020 wydał debiutancki album studyjny pt. 100 dni do matury[27], który uzyskał status diamentowej płyty[28]. Album został oceniony przez krytyków muzycznych jako „przyzwoity [krążek], z naprawdę dobrymi momentami”[29], „udany debiut”[30]; „wnosi niezwykłą świeżość”[31], choć spotkał się też z mniej entuzjastycznymi recenzjami[32], niektórzy krytycy stwierdzili, że płyta jest nierówna pod względem prezentowanej jakości[33][34]. Recenzenci zwrócili uwagę na obecną w tekstach autoironię Maty[33], jego „językową sprawność”[33], „dojrzałość w myśleniu o języku”[34], „uczniowską perspektywę”[32], „umiejętność obserwacji i naiwną wrażliwość na otaczający świat”[34] oraz „niezłą technikę i szerokie zainteresowania”[32]. Wskazywali na zauważalne na płycie wpływy Taco Hemingwaya[29][30][33]. We wrześniu 2020 otrzymał cztery statuetki w konkursie branży hip-hopowej „Popkillery” (kategorie – odkrycie roku oraz singiel roku)[35].

30 marca 2021 wydał singiel „Patoreakcja[36], w którym przedstawił swoje odczucia związane z chaosem, jaki powstał po sukcesie „Patointeligencji”, m.in. w wulgarny sposób odpowiedział na wypowiedzi m.in. Jacka Kurskiego, Krystyny Pawłowicz czy Jarosława Jakimowicza odnośnie niego oraz ojca. W utworze pochylił się także nad własną twórczością, zarówno mówiąc o przeszłości, jak i przyszłości[37]. W czerwcu 2021 uruchomił preorder albumu pt. Młody Matczak. Już w sześć godzin od uruchomienia przedsprzedaży wydawnictwo zostało zakupione w 15 tys. egz., uzyskując status złotej płyty[38]. 16 sierpnia 2021 wytwórnia SBM poinformowała, że album pokrył się platyną[39]. Kolejnym singlem zapowiadającym album był utwór „Kiss cam (podryw roku)[40], który z Matą współtworzyli Szymon Frąckowiak, Mikołaj Vargas oraz Jakub Laszuk[41][42]. Piosenkę napisał dla swojej partnerki życiowej, o czym poinformował podczas Fryderyków 2021[43]. Utwór okazał się przebojem numer jeden w Polsce w serwisach Spotify, Apple Music oraz iTunes. Do utworu powstał teledysk, w którym główne role zagrali: Mata, Young Leosia i Michał Milowicz[44]. 7 lipca 2021 singiel trafił na listę Global 200 Excl. US (czyli utworów spoza USA) magazynu „Billboard”[45]. Piosenka Maty była pierwszym polskojęzycznym utworem, który znalazł się na tej liście[46]. 5 sierpnia 2021 podczas gali Fryderyków poinformował, że utwór uzyskał status diamentowej płyty[43]. 21 sierpnia 2021 wydał pod pseudonimem Skute Bobo singiel o tym samym tytule[47][48]. 6 września 2021 jako pierwszy żyjący polski artysta przebił barierę 2 mln słuchaczy w serwisie Spotify[49].

1 października 2021 wydał album pt. Młody Matczak[50]. W tym samym miesiącu sieć restauracji McDonald’s ogłosiła ofertę o nazwie „zestaw Maty”, która była dostępna od 18 października 2021[51] do 21 listopada 2021. Kampania wzbudziła kontrowersje wśród fanów rapera[52] oraz zwolenników zdrowego odżywiania. Eksperci z branży reklamowej podkreślali jednak marketingowe walory akcji i oceniali ją w większości pozytywnie[53].

27 stycznia 2022 został zatrzymany przez policję za posiadanie 1,5 grama marihuany[54][55]. Odniósł się do tego zdarzenia podczas gali Bestsellery Empiku 2021, zapowiadając, że będzie wspierał starania o depenalizację marihuany w Polsce[56][57]. W tym celu 20 kwietnia 2022 założył Fundację 420[58]. 31 maja 2022 prokuratura złożyła akt oskarżenia w związku z posiadaniem narkotyków[59]. 23 maja 2022 zagrał koncert na warszawskich schodkach nad Wisłą[60]. Na koncercie obiecał, że zagra następnego dnia drugi, na co jednak nie zezwoliła policja ze względu na wymogi przepisów o organizacji imprez masowych[61][62]. 13 lipca 2022 opublikował oświadczenie, w którym zadeklarował, że chce się ubiegać o fotel prezydenta Polski w wyborach przypadających, na rok 2040 (to pierwszy możliwy termin na kandydowanie z racji wieku Matczaka)[63]. Zapowiedział też trasę koncertową Mata Tour. 14 lipca 2022 we Wrocławiu odbył się koncert rozpoczynający trasę. Ostatni koncert z trasy odbył się 7 października 2022 w Poznaniu[64]. Na początku 2023 jako dopełnienie trasy raper zagrał jeszcze w Szczecinie i Gliwicach[65].

Niespodziewanie 18 listopada 2022 wydał singiel „</3+:(”[66].

1 kwietnia 2023 wraz z grupą Gombao33 i gośćmi wydał album „CBW Mixtape”, na którym pojawili się tacy raperzy, jak White Widow, Słodziak, czy Tyron37[67]. 20 kwietnia tego samego roku na serwisy streamingowe został opublikowany wywiad z Matą, w którym przyznał się do nadużywania marihuany[68], który nazwał „Mixtape 420”[69].

Dyskografia edytuj

Osobny artykuł: Dyskografia Maty.

Nagrody i nominacje edytuj

Rok Nagroda Tytułem Kategoria Rezultat
2020 Popkillery 2020 całokształt Odkrycie roku (gremium) Wygrana[35]
Odkrycie roku (publiczność) Wygrana[35]
Patointeligencja Singel roku (gremium) Wygrana[35]
Singel roku (publiczność) Wygrana[35]
2021 Popkillery 2021 #Hot16Challenge2 Rapowe #Hot16Challenge2 (publiczność) Nominacja[70]
całokształt Najlepszy kontakt z fanami (publiczność) Nominacja[70]
Aromatyczne przyprawy[71]
(Żabson, gościnnie: Mata)
Teledysk roku (publiczność) Nominacja[70]
Kooperacja roku (publiczność) Nominacja[70]
całokształt Raper roku (gremium) Nominacja[70]
Raper roku (publiczność) Wygrana[70]
100 dni do matury Wydanie roku (publiczność) Wygrana[70]
Album roku (gremium) Nominacja[70]
Album roku (publiczność) Wygrana[70]
Fryderyki 2021 Album roku hip-hop Wygrana[72]
całokształt Debiut roku Wygrana[72]
Lech Polish Hip-Hop Music Awards 100 dni do matury Album roku Nominacja[73]
Debiut roku Wygrana[73]
całokształt Artysta roku Nominacja[73]
2022 Bestsellery Empiku Koncert na Lotnisku Bemowo Nagroda Publiczności Wygrana[74]
Młody Matczak Muzyka rap & hip-hop Wygrana[74]
Nagroda Publiczności Wygrana[74]
Fryderyki 2022 Album roku – hip hop Wygrana[75]
całokształt Artysta Roku Nominacja[75]

Przypisy edytuj

  1. Angielskie słówka w Sławie [online], Gazeta Lubuska, 18 lutego 2011 [dostęp 2020-01-26].
  2. Marta Nawacka, Marcin i Michał Matczakowie: tak wygląda relacja młodego rapera z ojcem [online], Viva.pl, 17 lutego 2022 [dostęp 2023-09-02] (pol.).
  3. Waldemar Paś, Anita Karwowska, Marcin Matczak: Miewaliśmy z Matą ciche dni [online], wyborcza.pl, 4 sierpnia 2022 [dostęp 2023-09-02].
  4. „Patointeligencja” króluje w serwisie YouTube, ale wzbudza skrajne emocje. Kim jest Mata?. [w:] Wprost [on-line]. wprost.pl, 2019-12-15. [dostęp 2019-12-19].
  5. Wyniki plebiscytu Warszawiaki 2019 – Warszawiak Roku [online], Zagłosuj na Warszawiaki 2019! Ruszył Wielki Finał, 2 marca 2020 [dostęp 2020-03-04] [zarchiwizowane z adresu 2020-03-03].
  6. Mata: „Zacząłem pisać teksty w szóstej klasie, bo chciałem pobić Magika” (Flintesencja #7). YouTube, 2 września 2019. [dostęp 2020-01-15].
  7. Mata o relacjach z rodzicami. „Tata wymyślił mi ksywkę i był przy pierwszym nagraniu” [online], fakt.pl, 16 grudnia 2019 [dostęp 2019-12-21].
  8. Raper Mata gościem programu „Autentyczni” w TVN [online], www.wirtualnemedia.pl, 5 lutego 2024 [dostęp 2024-02-05] (pol.).
  9. Mata gościem programu "Autentyczni" już 25 lutego w TVN [online], tvn.pl, 5 lutego 2024 [dostęp 2024-02-05] (pol.).
  10. Maxymilian Hozer, Mata przyznał się w programie TVN-u, że ma spektrum autyzmu [online], GlamRap.pl, 5 lutego 2024 [dostęp 2024-02-05] (pol.).
  11. Mata – zestawienie 1 YouTube.
  12. Mata – zestawienie 2 YouTube.
  13. Trap w bibliotece, czyli nowy uczestnik SBM Starter. glamrap.pl, 2019-04-15. [dostęp 2019-12-20].
  14. Fumar Mata. [w:] SoundCloud [on-line]. soundcloud.com. [dostęp 2019-12-20].
  15. Patointeligencja. YouTube. [dostęp 2020-01-16].
  16. Elżbieta Turlej: Raper z dobrego domu, którego powinni słuchać dorośli. [w:] Newsweek Polska [on-line]. newsweek.pl, 2019-12-14. [dostęp 2019-12-19].
  17. Konrad Chwast: Mata i jego Patointeligencja – młody raper udowodnił, że patologie to nie tylko wynik biedy i programów socjalnych. spidersweb.pl, 2019-12-13. [dostęp 2019-12-19].
  18. Oliwia Bosomtwe, Michał Bachowski: „Patointeligencja” – bogaty dzieciak z prestiżowego liceum nagrał numer, o którym mówią wszyscy. noizz.pl, 2019-12-13. [dostęp 2019-12-19].
  19. „To skandal”. Dyrekcja LO im. Batorego oburzona teledyskiem do „Patointeligencji”. dorzeczy.pl, 2019-12-19. [dostęp 2019-12-23].
  20. Małgorzata Zubik: Patointeligencja to wołanie o pomoc. „Byłam w szoku. Dziadek wysłuchał na luzie, babcia gorzej. Mama powiedziała, że zawsze w szkole tak było”. O tym się mówi w Liceum Batorego. Gazeta Wyborcza Warszawa, 20 grudnia 2019. [dostęp 2020-02-18].
  21. Oświadczenie Stowarzyszenia Wychowanków Gimnazjum i Liceum im. Stefana Batorego w Warszawie w sprawie utworu „Patointeligencja”. Facebook, 17 grudnia 2019. [dostęp 2020-02-18]. Cytat: Być może w dzisiejszych czasach dyskusję jest w stanie wzbudzić dopiero użycie tak mocnych środków wyrazu. Ważne jest, że przesłanie wychowanków Szkoły odbija się szerokim echem w debacie publicznej. Jeśli pojawia się w sferze publicznej utwór pokazujący istnienie zjawiska co najmniej nieodpowiedniego, zamiast poddawać go krytyce, warto zastanowić się nad ewentualnymi przyczynami zjawisk w nim opisanych i możliwością poprawy sytuacji, o której opowiada.
  22. Maxymilian Hozer, Mata doceniony przez ekspertów muzycznych z całego świata [online], GlamRap.pl, 19 grudnia 2019 [dostęp 2019-12-21].
  23. Mariusz Jop, „Patointeligencja” w TVP, a Ojciec Maty z przesłaniem do rodziców [online], GlamRap.pl, 16 grudnia 2019 [dostęp 2019-12-21].
  24. W „Wiadomościach” znowu przeszli samych siebie. Uderzyli w sędziów korzystając z „Patointeligencji” [online], naTemat.pl [dostęp 2019-12-21].
  25. Teledysk „Patointeligencja” w „Wiadomościach” TVP. Reporter: Patologia elit prawniczych [online], gazetapl [dostęp 2019-12-21].
  26. „Patointeligencja” w TVP. „Wiadomości” wykorzystały przebój Maty, by uderzyć w sędziów [online], wiadomosci.dziennik.pl, 16 grudnia 2019 [dostęp 2019-12-21].
  27. 100 dni do matury. sbmstore.pl. [dostęp 2020-01-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (15 stycznia 2020)].
  28. Zdążył! Mata zamyka rok diamentowymi płytami [online], 31 grudnia 2021.
  29. a b Bartosz Sąder: Mata, „100 dni do matury”: burzyciel z pierwszej ławki. Onet.pl, 17 stycznia 2020. [dostęp 2020-01-22].
  30. a b Jarek Szubrycht: Mata przechodzi z dzieciństwa w dorosłość. Twórca „Patointeligencji” wydał płytę. Gazeta Wyborcza, 17 stycznia 2020. [dostęp 2020-01-22].
  31. Mateusz Trojnar: Egzamin zdany na 5…, czyli Mata „100 dni do matury” [recenzja]. followrap.com, 27 stycznia 2020. [dostęp 2023-05-05].
  32. a b c Bartek Chaciński: Szkołonotatnik. Recenzja płyty: Mata, „100 dni do matury”. Polityka, 28 stycznia 2020. [dostęp 2020-02-13].
  33. a b c d Maciej Wernio: Mata, czyli buntownik w piżamie. „100 dni do matury”. noizz.pl, 20 stycznia 2020. [dostęp 2020-01-22].
  34. a b c Konrad Chwast: Mata wydał swój debiutancki album. Ale nie spodziewajcie się kontrowersji jak przy „Patointeligencji”. spidersweb.pl, 17 stycznia 2020. [dostęp 2020-01-22].
  35. a b c d e Za nami gala rapu Popkilery 2020. Wśród laureatów Mata, Sokół i Bedoes [online], rozrywka.blog – Cyfrowy styl życia, 10 września 2020 [dostęp 2020-10-12].
  36. Patoreakcja – Single by Mata. [dostęp 2021-03-31].
  37. Mata rapuje o Pawłowicz i atakuje Kurskiego. „Ch*j ci w dziąsło” [online], Wprost, 30 marca 2021 [dostęp 2023-04-21] (pol.).
  38. Mata pobił rekord polskiej muzyki. Złota płyta w sześć godzin, ‘Kiss cam’ hitem na YouTube [online], wirtualnemedia.pl [dostęp 2021-06-26].
  39. Mata znów rozbił bank. Osiągnął kolejny etap! [online], rapnews.pl [dostęp 2021-08-16].
  40. Kiss Cam (Podryw Roku) – Single by Mata. [dostęp 2021-06-21].
  41. Kiss cam (podryw roku) [online], Empik [dostęp 2022-02-16].
  42. Twórcy / Kiss cam (podryw roku) / Mata [online], listen.tidal.com [dostęp 2021-06-24] (ang.).
  43. a b Mata o swoim singlu: „Napisałem tę piosenkę dla takiej dziewczyny i tydzień temu poszliśmy na bilard” – CGM.pl [online], CGM, 5 sierpnia 2021 [dostęp 2021-08-06].
  44. Mata jako Bestia i Young Leosia jako Piękna w klipie do numeru Kiss cam (podryw roku) [online], All About Music, 21 czerwca 2021 [dostęp 2021-06-24].
  45. MATA pierwszym Polakiem, który trafił na listę Billboard Global Excl. U.S. [online], Noizz, 8 lipca 2021 [dostęp 2021-07-08].
  46. Mata pierwszym w historii Polakiem, który trafił na listę Billboard Global. Kultura Onet, 2021-07-07. [dostęp 2021-07-07].
  47. Single by Skute Bobo. [dostęp 2021-08-22].
  48. l, Skute Bobo. Mata miesiąc przed premierą drugiego solowego albumu wydał nowy kawałek [online], Wprost, 22 sierpnia 2021 [dostęp 2021-08-22].
  49. Tylko Mata i Fryderyk Chopin mogą pochwalić się takim wynikiem. Ale urwał!!! [online], rapnews.pl [dostęp 2021-09-06].
  50. Joanna Chojnacka, Mata odwołuje wrześniową premierę płyty. Wytwórnia opublikowała zaskakującą informację [online], radiozet.pl, 9 października 2021 [dostęp 2021-10-09].
  51. Zestaw Maty już w McDonald’s. Ile kosztuje matchak latte z potrójnym cheeseburgerem? [online], nextgazetapl [dostęp 2021-10-18].
  52. Nina Brzozowska, Mata i McDonald’s – najgorszy duet tego roku? Jest tylko jeden zwycięzca! [online], styl.fm, 21 października 2021 [dostęp 2021-10-21].
  53. Justyna Dąbrowska-Cydzik, Mata przejął Maka. ‘Doskonały wybór, McDonald’s zyska mimo krytyki’ [online], wirtualnemedia.pl, 19 października 2021 [dostęp 2021-10-21].
  54. Znany raper Mata zatrzymany za posiadanie narkotyków [online], Onet Wiadomości, 28 stycznia 2022 [dostęp 2022-01-28].
  55. Policja komentuje zatrzymanie Maty [online], cgm.pl, 28 stycznia 2022 [dostęp 2022-01-28].
  56. Polsat News, Mata zapowiedział walkę o depenalizację marihuany. „Cała Polska jest w niej zakochana” – Polsat News [online], polsatnews.pl [dostęp 2022-02-16].
  57. Mata zaskoczył na gali TVN-u. Wszyscy goście w szoku! [online], muzyka.interia.pl [dostęp 2022-02-16].
  58. z, Fundacja 420 [online], fundacja420.pl [dostęp 2023-01-22] (pol.).
  59. Polsat News, Raper Mata stanie przed sądem. Z powodu narkotyków [online], polsatnews.pl, 2 czerwca 2022 [dostęp 2022-06-18] (pol.).
  60. Redakcja, Koncert Maty przy schodkach nad Wisłą. Spontaniczne wydarzenie rapera przyciągnęło tłumy fanów [online], Warszawa Nasze Miasto, 23 maja 2022 [dostęp 2022-07-15] (pol.).
  61. Policja zablokowała spontaniczny koncert Maty. „Groziło nam do ośmiu lat pozbawienia wolności” [online], Onet Kultura, 25 maja 2022 [dostęp 2022-07-15] (pol.).
  62. Policja przerwała koncert Maty na barce pływającej po Wiśle. Tłumaczy dlaczego [online], TVN Warszawa, 25 maja 2022 [dostęp 2022-07-15] (pol.).
  63. Zakpił z prezydenta. „Andrzej Duda ułaskawia mefedroniarzy” [online], muzyka.interia.pl, 13 lipca 2022 [dostęp 2022-07-14] (pol.).
  64. 4FUN.TV, Mata Tour: trasa koncertowa ogłoszona. Miasta, bilety [online], 4FUN.TV – Pierwsza muzyczna telewizja społecznościowa [dostęp 2023-04-21].
  65. Redakcja, Mata odwiedzi Szczecin i Gliwice [online], GlamRap.pl, 15 grudnia 2022 [dostęp 2023-04-21] (pol.).
  66. Patryk, Mata ma złamane serce, jest smutny – co się dzieje z raperem? [online], rapnews.pl, 18 listopada 2022 [dostęp 2023-04-21] (pol.).
  67. CBW Mixtape by Gombao 33 [online], Genius (ang.).
  68. Wyborcza.pl [online], www.wysokieobcasy.pl [dostęp 2023-04-21].
  69. Mixtape 420. 2023-04-20. [dostęp 2023-04-21].
  70. a b c d e f g h i Popkillery 2021 rozdane. Sprawdźcie, kto zgarnął statuetki [online], Rytmy.pl – Muzyka. Ulica. Popkultura., 2 czerwca 2021 [dostęp 2021-08-10].
  71. Żabson (Ft. Mata) – Aromatyczne przyprawy. [dostęp 2023-01-26].
  72. a b Fryderyki 2021 rozdane! Kto zdobył najważniejszą nagrodę wieczoru? [online] [dostęp 2021-12-03].
  73. a b c Pierwsza gala Lech Polish Hip-Hop Music Awards za nami. Poznajcie zwycięzców [online], Rytmy.pl – Muzyka. Ulica. Popkultura., 20 sierpnia 2021 [dostęp 2021-08-20].
  74. a b c Bestsellery Empiku 2021 zakończyły się wielkim zwycięstwem [online], rozrywka.blog – Cyfrowy styl życia, 15 lutego 2022 [dostęp 2022-02-16].
  75. a b Fryderyki 2020: nominowani i laureaci. [w:] Nagroda Muzyczna „Fryderyk” [on-line]. fryderyki.pl, 30 stycznia 2020. [dostęp 2022-04-26]. (pol.).