Matthew Carter (ur. 1 października 1937 w Londynie) – brytyjski projektant krojów pisma. W 2005 magazyn „The New Yorker” określił go „najbardziej poczytnym człowiekiem na świecie” ze względu na szerokie zastosowanie jego projektów[1]. Carter zaprojektował już ponad 60 krojów pisma, które wykorzystywane są dziś wszędzie: w książkach, sieci, dokumentach, książkach telefonicznych, na okładkach gazet, opakowaniach produktów i w reklamach. Carter jest współzałożycielem firmy Bitstream i Carter & Cone Type oraz jedynym projektantem krojów, który potrafi projektować pismo zarówno w klasyczny sposób (wycinając litery alfabetu ze stali), jak i komputerowo.

Matthew Carter, 2018

Dzieciństwo i edukacja edytuj

Carter dorastał w Londynie pod bacznym okiem swojego ojca – Harry’ego Cartera, projektanta książek i historyka drukarstwa. Jego matka chciała zostać architektem, ale ostatecznie pracowała jako rysownik. W okresie wojny wyprowadzili się poza Londyn, do domu w Corydon, gdzie pod nieobecność ojca (który został powołany do wojska) matka uczyła go czytać, wycinając mu alfabet z linoleum[2]. W wieku siedmiu lat Carter został wysłany do szkoły z internatem, a mając 17 dostał się na Uniwersytet Oksfordzki. Ponieważ był najmłodszy w swojej grupie i cierpiał na astmę, obawiając się, że będzie odstawał od swoich kolegów, polecono mu zrobić przerwę i aplikować ponownie za rok. W 1956, nie chcąc marnować roku edukacji, ojciec załatwił mu roczny staż w Haarlem w Holandii, w drukarni Royal Joh. Enschedé, gdzie Carter nauczył się podstaw, już wówczas mocno wypieranego, klasycznego projektowania pisma tzn. ręcznie wycinał czcionki ze stali.

Kariera edytuj

Jako jeden z ostatnich europejskich projektantów przeszkolonych w drukarstwie klasycznym wrócił do Londynu i przekonany, że to właśnie z projektowaniem krojów pisma chce związać swoją przyszłość, zrezygnował ze studiów i zaczął pracować jako wolny strzelec. Jedną z jego pierwszych znaczących prac był, zaprojektowany w 1962, krój pisma nagłówka satyrycznego brytyjskiego dwutygodnika „Private Eye” – magazyn używa go do dziś[3]. W latach 1963–1965 Carter pracował jako konsultant dla firmy Crosfield Electronics, produkującej maszyny skanujące, wykorzystywane wówczas do druku. W 1965 przeprowadził się do Nowego Jorku, gdzie związał się zawodowo z firmą Margenthaler-Linotype, która produkowała matryce do składarek wierszowych (linotypów) - pierwszych maszyn drukarskich, które odlewały całe wiersze tekstu. W 1971 wrócił do Londynu, gdzie dalej pracował dla Linotype[4]. W ramach tej współpracy, w 1978 zaprojektował krój pisma do książki telefonicznej – Bell Centennial, który do dziś stanowi najbardziej czytelne rozwiązanie[5]. W latach 1980–1984 był konsultantem dla królewskiego biura publikującego wszelkie oficjalne dokumenty. W 1981 Royal Society of Arts (Królewskie Towarzystwo Sztuki) mianowało go tytułem Royal Designer for Industry (Królewskim Projektantem dla Przemysłu). Również w 1981 Carter i jego kolega z Margenthaler-Linoptype, Mike Parker, założyli Bitstream – firmę z siedzibą w Marlborough, Massachusetts, produkującą cyfrowe fonty na wzór matryc produkowanych w Margenthaler-Linotype. Firma była mocno krytykowana za piractwo: uważano, że większość fontów oferowana przez Bitstream jest nielegalną kopią krojów pisma wykorzystywanych w matrycach Linotype[6]. Carter opuścił Bitstream w 1991 i w 1992, razem z Cherie Cone założył swoją własną firmę projektującą kroje pisma – Carter & Cone Type, z siedzibą w Cambridge, Massachusetts, w której do dziś projektuje. Od 1976 Carter jest też związany z Uniwersytetem Yale, zarówno jako wykładowca, jak i projektant kroju pisma yale, używanego przez uniwersytet do publikacji zarówno na papierze, jak i w sieci[7]. Do jego najpopularniejszych czcionek należą Verdana (1996) i Georgia (1993), które zaprojektował dla firmy Microsoft, a które dziś są najczęściej używanymi czcionkami w Internecie. Carter nie dba o to jak zaprojektowana przez niego czcionka będzie wykorzystywana, ale wyłącznie o to, czy jest czytelna[8]. Nie uważa się też za artystę, gdyż artysta z założenia pracuje na swoim własnym, nowym materiale, a on pracuje nad istniejącym już alfabetem[9].

Nagrody edytuj

Jako jeden z najpopularniejszych i najbardziej utalentowanych projektantów, na przestrzeni swojej długoletniej kariery, Carter otrzymał liczne nagrody i wyróżnienia. W 1995 odebrał medal AIGA (the professional association for design)[10], w 1996 Nagrodę Chryslera za innowacje w projektowaniu (Innovation in Design)[11], w 1997 medal Type Directors Club[12], w 2005 SOTA Typography Award[13], a w 2010 otrzymał nagrodę MacArthur Fellowship[14], która jest pięcioletnią inwestycją w nadzwyczaj utalentowaną w danej dziedzinie osobę.

Przypisy edytuj

  1. Alec Wilkinson, Man of Letters, „New Yorker” 2005, 5 grudnia, s. 1.
  2. Alec Wilkinson, Man of Letters, „New Yorker” 2005, 5 grudnia, s. 3.
  3. John L. Walters, Type Tuseday, „Eye Magazine” 2011, 18 października, http://www.eyemagazine.com/blog/post/type-tuesday26 (dostęp: 25.06.2016)
  4. Matthew Carter, https://www.linotype.com/346/matthew-carter.html (dostęp: 24.06.2016)
  5. Alec Wilkinson, Man of Letters, „New Yorker” 2005, 5 grudnia, s. 2.
  6. Luc Devroye, Bitstream, School of Computer Science, http://luc.devroye.org/fonts-27538.html (dostęp: 25.06.2016)
  7. Matthew Carter, http://art.yale.edu/MatthewCarter (dostęp: 24.06.2016)
  8. Alec Wilkinson, Man of Letters, „New Yorker” 2005, 5 grudnia, s. 6.
  9. Alec Wilkinson, Man of Letters, „New Yorker” 2005, 5 grudnia, s. 7.
  10. https://web.archive.org/web/20210122185659/https://www.aiga.org/medalist-matthewcarter (dostęp: 25.06.2016)
  11. http://m.chrysler.com/design/design_influences/design_awards/1996/mcarter.html (dostęp: 25.06.2016)
  12. Awards: Medalists - The Type Directors Club. tdc.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-12-13)]. (dostęp: 25.06.2016)
  13. http://www.typesociety.org/typography/ (dostęp: 25.06.2016)
  14. https://www.macfound.org/fellows/28/ (dostęp: 25.06.2016)

Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj