Max Halbe (ur. 4 listopada 1865 w Koźlinach, zm. 30 listopada 1944 w Neuötting) – niemiecki dramaturg, główny przedstawiciel naturalizmu. Dzisiaj twórczość Halbego jest niemal zapomniana, a teatry niezwykle rzadko sięgają po jego sztuki. Honorowy obywatel Gdańska i Malborka[1].

Max Halbe
Ilustracja
Portret autorstwa Alberta Weisgerbera z 1909
Data i miejsce urodzenia

4 listopada 1865
Koźliny

Data i miejsce śmierci

30 listopada 1944
Neuötting

Zawód, zajęcie

dramaturg

Max Halbe - fotografia z 1900

Życiorys edytuj

Halbe urodził się w posiadłości rodzinnej Güttland, w powiecie gdańskim, gdzie spędził dzieciństwo. Po ukończeniu nauki w Gimnazjum Miejskim w Gdańsku, w roku 1883 zaczął studiować prawo w Heidelbergu, a pracę doktorską obronił na Uniwersytecie Ludwika i Maksymiliana w Monachium w 1888.

Wkrótce potem przeniósł się do Berlina, gdzie opublikował swą pierwszą, entuzjastycznie przyjętą sztukę Jugend („Młodość”), którą porównywano z głośnym dramatem Gerharta Hauptmanna Die Weber („Tkacze”), w tym czasie najchętniej wystawianą sztuką teatralną w Niemczech. W roku 1895 Halbe wrócił do Monachium i otworzył „Intime Theater für dramatische Experimente” (Intymny Teatr Eksperymentów Dramaturgicznych). Był również współzałożycielem teatru „Münchner Volksbühne” (Scena Monachijska). Był liczącym się członkiem monachijskiego stowarzyszenia artystycznego, jak również przyjacielem Franka Wedekinda.

W latach 1933 i 1935 opublikowane zostały jego prace autobiograficzne Scholle und Schicksal („Gleba i przeznaczenie”) i Jahrhundertwende („Punkt zwrotny stulecia”).

Jego nazwisko figurowało na Gottbegnadeten-Liste (Lista obdarzonych łaską Bożą w III Rzeszy).

Halbe zmarł w wieku 79 lat, w swej posiadłości Neuötting w Bawarii.

Prace edytuj

  • Ein Emporkömmling (1889)
  • Freie Liebe, dramat (1890)
  • Der Eisgang, dramat (1892)
  • Jugend, dramat (1893)
  • Mutter Erde, drama (1897)
  • Haus Rosenhagen, drama (1901)
  • Der Strom, Drama (1904)
  • Blaue Berge, komedia (1909)
  • Der Ring des Gauklers, Ein Spiel (1911)
  • Die Tat des Dietrich Stobäus (1911)
  • Freiheit. Ein Schauspiel von 1812 (1913)
  • Schloß Zeitvorbei, legenda dramatyczna (1917)
  • Jo (1917)
  • Die Traumgesichte des Adam Thor, Schauspiel (1929)
  • Generalkonsul Stenzel und sein gefährliches Ich (1931)
  • Heinrich von Plauen, dramat (1933)
  • Scholle und Schicksal. Geschichte meines Lebens, autobiografia (1933)
  • Jahrhundertwende. Geschichte meines Lebens 1893–1914, autobiografia (1935)
  • Erntefest (1936)
  • Die Elixiere des Glücks (1936)
  • Kaiser Friedrich II (1940)

Przypisy edytuj

  1. Willi Quade "Żuławy Gdańskie", reprint, Wyd. Region, Gdynia 2011

Bibliografia edytuj

  • Andreas Lothar Günter: Präfaschistische Weltanschauung im Werk Max Halbes, Frankfurt/Main 2002, ISBN 3-631-39419-5
  • Peter Oliver Loew: Die Heimat sucht den Dichter – der Dichter sucht die Heimat: Max Halbe und Danzig, [w:] Danziger Beiträge zur Germanistik, t.15, ISBN 3-631-53226-1
  • Friedrich Zillmann: Max Halbe. Wesen und Werk, Würzburg/Main 1959

Linki zewnętrzne edytuj