Wikipedia

Medonet

Medonet – ogólnopolski portal poświęcony zdrowiu, medycynie i zdrowemu stylowi życia[1], którego założeniem jest edukowanie czytelników w kwestiach zdrowotnych w oparciu o badania naukowe i wypowiedzi lekarzy oraz ekspertów[2]

Medonet
Ilustracja
Typ strony

portal

Data powstania

2010

Właściciel

Ringier Axel Springer Polska

Strona internetowa

Najpopularniejszy serwis w Polsce w kategorii „Zdrowie i medycyna” – w lutym 2023 serwis odwiedziło prawie 11 mln realnych użytkowników[3] Należy do największych na świecie komercyjnych serwisów zdrowotnych[4]. Najbardziej opiniotwórczy portal wśród mediów o tematyce zdrowotnej w Polsce według raportu Instytutu Monitorowania Mediów[5].

Redakcja portalu promuje zdrowy styl życia i profilaktykę medyczną, inicjując i włączając się w akcje społeczne. Flagowym projektem serwisu jest Narodowy Test Zdrowia Polaków[6], realizowany od 2020, którego głównym elementem jest badanie mające na celu sprawdzić, jak bardzo Polacy dbają o swoje zdrowie.

Redaktorką naczelną portalu jest dr Anna Zimny Zając[7][8]. Właścicielem portalu jest Ringier Axel Springer Polska[9]. Serwis korzysta z e-platformy wydawniczej Ring Publishing.

Misja Medonetu edytuj

Misją redakcji jest wspieranie długiego i zdrowego życia Polaków poprzez szerzenie wiedzy opartej na badaniach naukowych i dostarczanie najświeższych informacji z zakresu medycyny i szeroko pojętego zdrowego stylu życia[2]. W tym celu portal: prezentuje porady od lekarzy i wiarygodnych ekspertów zdrowia, opisuje największe współczesne problemy zdrowotne, uświadamia, jak ważna jest profilaktyka zachorowań oraz daje rozwiązania technologiczne pozwalające na monitorowanie swojego stanu zdrowia i ułatwiające dostęp do lekarzy i placówek medycznych. Treści przygotowywane są przez dziennikarzy medycznych z długoletnim doświadczeniem (zrzeszonych w Stowarzyszeniu Dziennikarze dla Zdrowia), lekarzy oraz ekspertów medycznych. Serwis współpracuje z Polskimi Towarzystwami Medycznymi, fundacjami oraz organizacjami pacjenckimi.

Zgodnie ze swoją misją dostarczania treści najwyższej jakości, portal wprowadził oznaczenie „Sprawdzona treść”, które wskazuje, że dany artykuł został napisany przez dziennikarza medycznego i zweryfikowany przez lekarza lub napisany bezpośrednio przez lekarza[10]. Stowarzyszenie Dziennikarze dla Zdrowia nagrodziło za te działania redakcję portalu honorowym tytułem Wielkiego Edukatora[10].

Zawartość serwisu edytuj

Portal przedstawia informacje dotyczące chorób, ich profilaktyki, leczenia, porad lekarzy, bazy placówek medycznych, uzależnień[11], kalkulatory oraz leksykony chorób[12], badań i leków[13].

Medonet współpracuje na wyłączność z serwisem telemedycznym haloDoctor.pl[14], który pozwala uzyskać konsultację lekarską, otrzymać e-receptę lub zwolnienie lekarskie[15], serwisem Kliniki.pl, dzięki któremu znajdziemy dostępny termin i umówimy się na zabieg lub operację[16]. W portalu znajdziemy także narzędzia takie jak "Symptom Checker", który służy do wstępnego rozpoznawania dolegliwości[17].

Serwis opiera swoje artykuły na zasadzie Explanatory journalism[18]. Ponadto organizuje akcje prozdrowotne:[19] Narodowy Test Zdrowia Polaków 2020[20], Narodowy Test Zdrowia Polaków 2021[21], Uwaga! Cichy złodziej kości[22] czy Podziel się życiem[23]. Testy zamieszczone w Medonecie dotyczą między innymi depresji i nerwicy. W dziale wideo znajdują się programy: Sprawdzam[24], Gość Medonetu, Czas na zdrowie, Gorący dyżur oraz we współpracy z Onet – Zdrowie Rano[25]. Od lipca 2021 r. redakcja Medonet.pl współpracuje przy wydawaniu kwartalnika "Newsweek Zdrowie"[26].

Partnerzy portalu edytuj

Redakcja dba o to, aby jak największa liczba treści była tworzona lub weryfikowana przez osoby o wykształceniu medycznym lub specjalistów z dziedziny zdrowia. Proces tworzenia treści opiera się na Evidence Based Medicine oraz wytycznych towarzystw medycznych i naukowych. Wśród partnerów portalu znajdują się m.in.: Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego, Polskie Towarzystwo Kardiologiczne, Polskie Towarzystwo Diabetologiczne, Polskie Towarzystwo Onkologiczne, Polskie Towarzystwo Stomatologiczne oraz Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników[27]. Serwis otrzymał certyfikat HONcode[potrzebny przypis]. Jest on przyznawany przez organizację Health On the Net dla serwisów zdrowotnych na całym świecie, które przekazują sprawdzone i wiarygodne informacje.

Wysoką jakość publikowanych w portalu treści oraz obiektywną i transparentną informację medyczną dla użytkowników Internetu potwierdza certyfikat @TRUST, który został przyznany Medonet w 2023 przez American Accreditation Commission International (AACI), jedną z najbardziej doświadczonych na świecie organizacji w zakresie świadczenia usług akredytacji organizacji opieki zdrowotnej i certyfikacji klinicznej[28].

Akcje społeczne i profilaktyczne Medonetu edytuj

Hasło przewodnie serwisu to „Zdrowie w Twoich rękach”. Portal regularnie przeprowadza największe w polskim internecie badanie zwiększające świadomość na temat stanu zdrowia Polaków – Narodowy Test Zdrowia Polaków. Wyniki badań Medonetu publikowane są międzynarodowych punktowanych czasopismach, takich jak "Vaccines", "Nutrients" i "International Journal of Environmental Research and Public Health".

W 2022 i 2023 zorganizował także Narodowy Test Żywienia Polaków[29], a w 2023 także Narodowy Test Zdrowej Skóry[30]. Redakcja prowadzi też (we współpracy z Onet i UN Global Compact Network Poland) kampanię społeczną „Kochaj siebie. Dla zdrowia”, w której zachęca Polaków do zdrowych nawyków[31][32].

Nagrody edytuj

Redakcja Medonetu i sam portal to wielokrotni laureaci konkursu Dziennikarz Medyczny Roku:

  • 2022 – Anna Zimny-Zając (nagroda główna i tytuł Dziennikarza Medycznego Roku 2022), Sylwia Stachura (I miejsce), Joanna Rokicka (III miejsce), Adrian Dąbek (IV miejsce), Monika Mikołajska (wyróżnienie), Tatiana Naklicka (wyróżnienie), Karolina Świdrak (wyróżnienie)
  • 2021 – Sylwia Stachura (I miejsce), Karolina Świdrak (III miejsce), Adrian Dąbek (III miejsce), Agnieszka Mazur-Puchała (IV miejsce), Paulina Wójtowicz (IV miejsce), Monika Mikołajska (wyróżnienie), Anna Zimny-Zając (honorowy tytuł Edukatora Zdrowia)[33]
  • 2021 – tytuł Lidera Edukacji dla Zdrowia dla portalu Medonet
  • 2020 - Anna Zimny-Zając (I miejsce), Magda Ważna (II miejsce), Sylwia Stachura (II miejsce), Karolina Świdrak (IV miejsce), Monika Mikołajska (wyróżnienie), Aleksandra Lipiec (nagroda w kategorii specjalnej)
  • 2020 – honorowy tytuł Mistrza Internetowego Przekazu dla portalu Medonet
  • 2019 – kategoria Internet: Magda Ważna (II miejsce), Aleksandra Lipiec (II miejsce)[34]
  • 2019 – Konkurs "Dziennikarz Medyczny Roku 2019", honorowy tytuł Wielkiego Edukatora dla portalu Medonet

Dziennikarze Medonetu zostają regularnie nagradzani w konkursie Kryształowe Pióra:

  • 2022 – Karolina Świdrak (wyróżnienie)
  • 2021 – Monika Mikołajska (wyróżnienie), Magda Ważna (wyróżnienie), Anna Zimny-Zając (wyróżnienie)[35]
  • 2020 – Sylwia Stachura (wyróżnienie), Anna Zimny-Zając (wyróżnienie)[36]
  • 2016 - "Kryształowe Pióra", Włodzimierz Szczepański (I miejsce), Ewelina Potocka (I miejsce)[37]

Redakcja Medonetu przez lata otrzymała wiele znamienitych nagród i wyróżnień:

  • 2023 - certyfikat @TRUST od AACI America oznaczający, że serwis zdrowotny spełnia Certification Standards for Medical Content Providers.
  • 2023 – Ranking Rynku Zdrowia: 50 najbardziej wpływowych kobiet w polskiej ochronie zdrowia, na liście znalazła się Anna Zimny-Zając, red. naczelna Medonet
  • 2022 – "Sukces Roku w Ochronie Zdrowia" – Liderzy Medycyny, Anna Zimny-Zając (nagroda główna, Lider Roku 2022 w Ochronie Zdrowia – media i PR)
  • 2021 - INMA Global Media Awards, portal Medonet wyróżniony nagrodą honorową w kategorii "Najlepszy pomysł na zwiększenie zaangażowania czytelników" za Narodowy Test Zdrowia Polaków 2021
  • 2020 – finalista konkursu Popularyzator Nauki w kategorii Media[38]
  • 2019 – Tytuł "Ambasador czystego powietrza" nadane przez Stowarzyszenie “Dziennikarze dla Zdrowia” portalowi Medonet oraz tytuł Ambasador Czystego Powietrza dla Anny Zimny-Zając w kategorii: Publikacje internetowe za tekst "Każdego roku zabija po cichu 45 tysięcy Polaków"
  • 2016 – "Sukces Roku w Ochronie Zdrowia" – Liderzy Medycyny – Lider Roku 2016 w Ochronie Zdrowia – media i PR dla portalu Medonet

Historia edytuj

2023

  • Medonet pierwszym i jedynym polskim serwisem, który zdobył prestiżowy certyfikat @TRUST, przyznawany przez Accreditation Committee of the AACI America. Otrzymują je czołowe serwisy zdrowotne na świecie tworzące rzetelne, poparte nauką i godne zaufania treści.[28]
  • Medonet uruchamia nowy serwis Medonet Dziecko[3]
  • Z początkiem roku każdy użytkownik może założyć darmowe konto “Mój Medonet”, które po zalogowaniu pozwala m.in. stworzyć swój indywidualny profil zdrowia[39]

2022

  • Medonet udostępnia nowe narzędzie, Shen.AI, które w 60 sekund oceni ryzyko chorób serca i układu krążenia.[40]
  • Medonet i Helfio uruchamiają pierwszą w Polsce aplikację mobilną, która łączy w sobie dane o stanie zdrowia oraz styl życia, Helfio.[41]
  • Medonet i Onet wraz z UN Global Compact Network Poland 14 lutego zainicjowały kampanię społeczną „Kochaj siebie. Dla zdrowia.”[42] by wspólnie namówić Polaków do dbania o siebie i to, co najcenniejsze, czyli swoje zdrowie. Twarzami akcji: Katarzyna Zielińska, Vienio i Michał Figurski.
  • Nowy podcast Medonetu - “Reset” - o tym, jak wspomóc i zadbać o sprawność psychosomatyczną.

2021

  • od 1 sierpnia Diana Żochowska przejmuje funkcję head of Medonet.pl
  • ukazuje się pierwsze wydanie kwartalnika „Newsweek Zdrowie” stworzone we współpracy z serwisem Medonet.pl
  • Medonet udostępnia narzędzie do wstępnego rozpoznawania dolegliwości Symptom Checker (wyrób medyczny start-upu Infermedica)[43]
  • poszerzenie oferty portalu o bazę prywatnych klinik medycznych i estetycznych Kliniki.pl
  • Narodowy Test Zdrowia Polaków 2021 został wyróżniony nagrodą honorową w kategorii "Najlepszy pomysł na zwiększenie zaangażowania czytelników" przez International News Media Association (INMA) w konkursie Global Media Awards[44].

2020

  • Medonet jest patronem medialnym filmu animowanego "Funky Casimir" o Kazimierzu Funku – polskim naukowcu, odkrywcy pierwszej witaminy[45].
  • właściciel Medonet, Ringier Axel Springer Polska został wyłącznym partnerem platformy telemedycznej haloDoctor.pl, dzięki czemu jej funkcjonalności będą dostępne w serwisach wydawcy, m.in. na Medonet.pl
  • Medonet wprowadza dwustopniowy system weryfikacji treści,[46] nowy layout i narzędzia

2019

  • Wprowadzono nową politykę redakcyjną oraz formaty treści, za które odpowiada dedykowana redakcja. Od 1 grudnia 2019 r. Redaktorką Naczelną zostaje dr Anna Zimny-Zając.

2015

  • Medonet.pl dostępny w wersji responsywnej w mobile (RWD), cały serwis gruntownie przebudowany.

2012

  • rusza interaktywny program Medonetu „Gorący dyżur”. Będzie on nadawany dwa razy w miesiącu na żywo.

2010

12 lutego 2010 Grupa Onet.pl uruchomiła serwis medyczny MedOnet.pl[1]

Krytyka edytuj

Pomimo misji szerzenia „obiektywnych i godnych zaufania treści” z zakresu medycyny[47], portal publikuje również artykuły, w których opisywane są metody pseudonaukowe lub których efektywność jest słabo udokumentowana. Przykładem wspomnianych metod jest chiropraktyka[48], która w rzeczywistości badana była głównie w kontekście terapii przewlekłego lub ostrego bólu krzyża. Wyniki badań nie pozwoliły na wyciągnięcie jasnych wniosków na temat skuteczności techniki – w najlepszym razie jest efektywna w podobnym lub mniejszym stopniu jak inne metody[49][50][51][52], a być może za obserwowany efekt leczniczy odpowiada głównie działanie placebo, naturalna remisja[51] lub zmniejszenie wrażliwości na ból[53]. W wypadku innych dolegliwości, nie ma wystarczającej ilości badań, by określić czy chiropraktyka jest efektywna[54][55][56]. Należy odnotować, że wskazany artykuł oznaczony został przez redakcję Medonet jako „sprawdzona treść” – a więc „zgodny z aktualną wiedzą medyczną”[47]. W ten sam sposób oznaczony jest artykuł o klawiterapii[57] (metoda przypominająca bezinwazyjną akupunkturę), nad którą nie przeprowadzono niemal żadnych badań[a].

Na portalu znajduje się więcej artykułów, które w niemal bezkrytyczny sposób opisują niepotwierdzone naukowo metody (choć nie zawsze z oznaczeniem „sprawdzona treść”), jak irydologia[58][59][60][61], refleksologia[62][63][64][65], homeopatia[66][67][68] czy program rozwoju relacji (RDI)[69][70][71].

Uwagi edytuj

  1. ↑ Szukane frazy: „clavitherapy” lub „clavicle therapy” w GoogleScholar i MEDLINE (stan na 15.07.2021).

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b Onet.pl ma serwis medyczny [online], Press.pl [dostęp 2020-11-09] (pol.).
  2. ↑ a b Polityka redakcyjna Medonet [online], medonet.pl, 4 marca 2024 [dostęp 2024-04-08] (pol.).
  3. ↑ a b Ringier Axel Springer Polska [online], Medonet Dziecko – nowy serwis na Medonet.pl [dostęp 2024-04-08].
  4. ↑ Top Health Websites in the world [online], similarweb.com [dostęp 2020-11-09] [zarchiwizowane z adresu 2017-06-02].
  5. ↑ Medonet jednym z najbardziej opiniotwórczych mediów o tematyce zdrowotnej [online], ringieraxelspringer.pl [dostęp 2024-04-08].
  6. ↑ Onet - Narodowy Test Zdrowia [online], medonet.pl [dostęp 2024-04-24] (pol.).
  7. ↑ Dziennikarstwo wyjaśniające doskonale sprawdza się w relacjonowaniu pandemii [online], Press.pl [dostęp 2020-11-09] (pol.).
  8. ↑ Anna Zimny-Zając - medonet.pl [online], www.medonet.pl [dostęp 2024-04-08].
  9. ↑ Polityka redakcyjna [online], medonet.pl [dostęp 2020-11-09] (pol.).
  10. ↑ a b O nas [online], www.medonet.pl [dostęp 2024-04-08].
  11. ↑ Polacy a używki i fast-foody w 2020 roku. Wiemy, po co sięga się najczęściej [online], Noizz, 18 maja 2020 [dostęp 2020-11-09] (pol.).
  12. ↑ Zwierzętom domowym też udziela się stres. #wiem z Medonet [online], Newsweek.pl [dostęp 2020-11-09] (pol.).
  13. ↑ Ruszył Medonet.pl – serwis medyczny Onet.pl [online], wirtualnemedia.pl [dostęp 2020-11-09] (pol.).
  14. ↑ Usługi z haloDoctor.pl w serwisach Ringier Axel Springer Polska [online], wirtualnemedia.pl [dostęp 2020-11-09] (pol.).
  15. ↑ Platforma telemedyczna haloDoctor.pl i strategiczne partnerstwo Ringier Axel Springer Polska [online], Forbes.pl [dostęp 2020-11-09] (pol.).
  16. ↑ Medonet z ofertą bazy Kliniki.pl [online], wirtualnemedia.pl [dostęp 2021-07-14] (pol.).
  17. ↑ Medonet z narzędziem do wstępnego rozpoznawania dolegliwości [online], wirtualnemedia.pl [dostęp 2021-07-14] (pol.).
  18. ↑ Anna Zimny-Zając: „To złoty okres dla rozwoju branży biotechnologicznej i z pewnością korzyści będą długofalowe” – Artykuły – Biotechnologia.pl [online], biotechnologia.pl [dostęp 2020-11-09] (pol.).
  19. ↑ Business Insider Polska, 18:18 11 Lut, 1 307, Narodowy Test Zdrowia Polaków. Akcja Medonet [online], Business Insider, 11 lutego 2020 [dostęp 2020-11-09] (pol.).
  20. ↑ Narodowy Test Zdrowia Polaków [online], medonet.pl [dostęp 2020-11-09] (pol.).
  21. ↑ Narodowy Test Zdrowia Polaków 2021 serwisu Medonet. Wiemy, jak zmieniło się podejście Polaków do zdrowia w czasie pandemii [RAPORT] [online], reklama.medonet.pl, 20 maja 2021 [dostęp 2021-07-14] (pol.).
  22. ↑ Uwaga! Cichy złodziej kości [online], medonet.pl [dostęp 2020-11-09] (pol.).
  23. ↑ Podziel się życiem [online], medonet.pl [dostęp 2020-11-09] (pol.).
  24. ↑ Anna Zimny-Zając, Sprawdzam – serce i układ sercowo-naczyniowy, 31 października 2020.
  25. ↑ 'Zdrowie Rano' - nowy format zdrowotny Onetu [online], wirtualnemedia.pl [dostęp 2021-07-14] (pol.).
  26. ↑ „Newsweek Zdrowie” po raz pierwszy we współpracy z Medonet.pl [online], wirtualnemedia.pl [dostęp 2021-07-14] (pol.).
  27. ↑ Nowa odsłona serwisu Medonet.pl [online], wirtualnemedia.pl [dostęp 2020-11-09] (pol.).
  28. ↑ a b Medonet.pl z międzynarodowym i uznanym na świecie certyfikatem @TRUST od AACI America [online], ringieraxelspringer.pl [dostęp 2024-04-08].
  29. ↑ Onet - Narodowy Test Żywienia [online], medonet.pl [dostęp 2024-04-24] (pol.).
  30. ↑ Onet - Narodowy Test Zdrowej Skóry [online], medonet.pl [dostęp 2024-04-24] (pol.).
  31. ↑ Co ma wspólnego miłość własna z twoim zdrowiem? Dołącz do #KOCHAJSIEBIE [online], medonet.pl [dostęp 2024-04-24] (pol.).
  32. ↑ „Kochaj siebie. Dla zdrowia” – Medonet, Onet i UN Global Compact Network Poland z kampanią społeczną [online], www.proto.pl, 14 lutego 2022 [dostęp 2024-04-08] (pol.).
  33. ↑ Dziennikarki Medonetu laureatkami prestiżowego konkursu Dziennikarz Medyczny Roku 2020 [online], medonet.pl [dostęp 2021-07-14] (pol.).
  34. ↑ Dziennikarki Medonetu laureatkami prestiżowego konkursu Dziennikarz Medyczny Roku 2019 [online], medonet.pl [dostęp 2020-11-12] (pol.).
  35. ↑ Kryształowe Pióra 2021. Nagrodzone trzy autorki Medonet.pl [online], medonet.pl [dostęp 2021-07-14] (pol.).
  36. ↑ Nagrody dla najlepszych dziennikarzy medycznych [online], MedExpress.pl [dostęp 2020-11-09] (pol.).
  37. ↑ Kryształowe Pióra rozdane, po raz dziesiąty – FINANSE I ZARZĄDZANIE [online], rynekaptek.pl [dostęp 2020-11-09] (pol.).
  38. ↑ Medonet – o zdrowiu i medycynie na podstawie faktów [online], Nauka w Polsce [dostęp 2020-12-29] (pol.).
  39. ↑ Na Medonet.pl można teraz założyć konto [online], www.wirtualnemedia.pl, 16 stycznia 2023 [dostęp 2024-04-08] (pol.).
  40. ↑ Medonet z narzędziem do oceny ryzyka chorób serca i układu krążenia [online], www.wirtualnemedia.pl [dostęp 2024-04-08] (pol.).
  41. ↑ Helfio nową aplikacją zdrowotną, partnerem Medonet [online], www.wirtualnemedia.pl [dostęp 2024-04-08] (pol.).
  42. ↑ Co ma wspólnego miłość własna z twoim zdrowiem? Dołącz do #KOCHAJSIEBIE [online], medonet.pl, 13 lutego 2022 [dostęp 2024-04-08] (pol.).
  43. ↑ Medonet z narzędziem do wstępnego rozpoznawania dolegliwości [online], www.wirtualnemedia.pl [dostęp 2024-04-08] (pol.).
  44. ↑ INMA Global Media Awards. Onet, Noizz i Medonet wśród najlepszych mediów na świecie [online], Onet Wiadomości, 4 czerwca 2021 [dostęp 2021-07-14] (pol.).
  45. ↑ Poe Luck, Patman Animation.
  46. ↑ Medonet.pl w nowej odsłonie z dwustopniowym systemem weryfikacji treści. Anna Zimny-Zając redaktorem naczelnym [online], www.wirtualnemedia.pl, 26 stycznia 2020 [dostęp 2024-04-08] (pol.).
  47. ↑ a b Redakcja Medonet, Polityka redakcyjna [online], medonet.pl, 27 lipca 2020 [dostęp 2021-07-15].
  48. ↑ Redakcja Medonet, Aleksandra Witkowska, Chiropraktyka - historia, zastosowanie, przeciwwskazania [online], medonet.pl, 6 grudnia 2018 [dostęp 2021-07-15].
  49. ↑ Sidney M. Rubinstein i inni, Spinal manipulative therapy for chronic low-back pain, „The Cochrane Database of Systematic Reviews” (2), 2011, CD008112, DOI: 10.1002/14651858.CD008112.pub2, ISSN 1469-493X, PMID: 21328304.
  50. ↑ Sidney M. Rubinstein i inni, Spinal manipulative therapy for acute low back pain: an update of the cochrane review, „Spine”, 38 (3), 2013, E158–E177, DOI: 10.1097/BRS.0b013e31827dd89d, ISSN 0362-2436.
  51. ↑ a b J. Michael Menke, Do manual therapies help low back pain? A comparative effectiveness meta-analysis, „Spine”, 39 (7), 2014, E463–E472, DOI: 10.1097/BRS.0000000000000230, ISSN 0362-2436.
  52. ↑ Neil M. Paige i inni, Association of spinal manipulative therapy with clinical benefit and harm for acute low back pain, „Journal of the American Medical Association”, 317 (14), 2017, s. 1451–1460, DOI: 10.1001/jama.2017.3086, ISSN 0098-7484, PMID: 28399251, PMCID: PMC5470352.
  53. ↑ Rogelio A Coronado i inni, Changes in pain sensitivity following spinal manipulation: a systematic review and meta-analysis, „Journal of electromyography and kinesiology: official journal of the International Society of Electrophysiological Kinesiology”, 22 (5), 2012, s. 752–767, DOI: 10.1016/j.jelekin.2011.12.013, ISSN 1050-6411, PMID: 22296867, PMCID: PMC3349049.
  54. ↑ Edzard Ernst, Chiropractic spinal manipulation for neck pain: a systematic review, „The Journal of Pain”, 4 (8), 2003, s. 417–421, DOI: 10.1067/S1526-5900(03)00735-1.
  55. ↑ E Ernst, P H Canter, A systematic review of systematic reviews of spinal manipulation, „Journal of the Royal Society of Medicine”, 99 (4), 2006, s. 192–196, DOI: 10.1177/014107680609900418, ISSN 0141-0768, PMCID: PMC1420782.
  56. ↑ Stephen Barrett, A close look at chiropractic wrongdoing [online], quackwatch.org/, 21 marca 2019.
  57. ↑ Redakcja Medonet, Aleksandra Witkowska, Klawiterapia - opis, przebieg zabiegu, opinie [online], medonet.pl, 6 stycznia 2019 [dostęp 2021-07-15].
  58. ↑ Redakcja Medonet, Irydologia - powstanie nauki, badania irydologiczne [online], medonet.pl, 8 września 2018 [dostęp 2021-07-15].
  59. ↑ E. Ernst, Iridology: not useful and potentially harmful, „Archives of Ophthalmology”, 118 (1), 2000, s. 120–121, DOI: 10.1001/archopht.118.1.120, ISSN 0003-9950, PMID: 10636425.
  60. ↑ Stephen Barrett, Iridology is nonsense [online], quackwatch.org, 9 listopada 2015.
  61. ↑ Bhaskaran Sathyapriya i inni, Iridology - a review, „European Journal of Molecular & Clinical Medicine”, 7 (3), 4 grudnia 2020, s. 1668–1674.
  62. ↑ Redakcja Medonet, Refleksologia - historia powstania, działanie, wskazania, przeciwwskazania [online], medonet.pl, 9 grudnia 2018 [dostęp 2021-07-15].
  63. ↑ Mei-Yeh Wang i inni, The efficacy of reflexology: systematic review, „Journal of Advanced Nursing”, 62 (5), 2008, s. 512–520, DOI: 10.1111/j.1365-2648.2008.04606.x, ISSN 1365-2648, PMID: 18489444.
  64. ↑ E. Ernst, P. Posadzki, M.S. Lee, Reflexology: an update of a systematic review of randomised clinical trials, „Maturitas”, 68 (2), 2011, s. 116–120, DOI: 10.1016/j.maturitas.2010.10.011, ISSN 1873-4111, PMID: 21111551.
  65. ↑ Stephen Barrett, Reflexology: a close look [online], quackwatch.org, 28 marca 2015.
  66. ↑ Redakcja Medonet, Aleksandra Witkowska, Homeopatia - na czym polega? [online], medonet.pl, 25 lipca 2018 [dostęp 2021-07-15].
  67. ↑ E. Ernst, A systematic review of systematic reviews of homeopathy: a systematic review of systematic reviews of homeopathy, „British Journal of Clinical Pharmacology”, 54 (6), 2002, s. 577–582, DOI: 10.1046/j.1365-2125.2002.01699.x, PMID: 12492603, PMCID: PMC1874503.
  68. ↑ Stephen Barrett, Homeopathy: the ultimate fake [online], quackwatch.org, 25 sierpnia 2016 [dostęp 2021-07-15].
  69. ↑ Halina Pilonis, Autyzm - objawy, terapia [online], medonet.pl, 17 kwietnia 2018 [dostęp 2021-07-15].
  70. ↑ Samuel L. Odom i inni, Evaluation of comprehensive treatment models for individuals with autism spectrum disorders, „Journal of Autism and Developmental Disorders”, 40 (4), 2010, s. 425–436, DOI: 10.1007/s10803-009-0825-1, ISSN 0162-3257, PMID: 19633939.
  71. ↑ Relationship development intervention and autism [online], ResearchAutism.net, 15 października 2018 [zarchiwizowane z adresu 2020-09-28].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Medonet&oldid=73592822”