Meir Alberton (ur. w 1900 w Berszadzie, zm. 20 listopada 1947 w Czkałowie) – pisarz[1][2].

Meir Alberton
Data i miejsce urodzenia

1900
Berszada

Data i miejsce śmierci

20 listopada 1947
Czkałow

Zawód, zajęcie

pisarz

Życiorys edytuj

Urodził się w rodzinie Josifa Albertona w Berszadzie (dlatego Meir Josifowicz Alberton). W Bersztadzie spędził dzieciństwo i uczył się w szkołach religijnych i świeckiej szkole rosyjskiej. Po ukończeniu nauki wyjechał do Odessy, gdzie podjął pracę w zakładach metalurgicznych. Po rewolucji 1918 roku pracował jako nauczyciel. Następnie przeniósł się do Dniepropietrowska, gdzie pracował jako robotnik w fabryce, wstąpił do szkoły fabrycznej (arbfak). Ukończył wyższe studia na wydziale inżynierii. W 1926 roku zaczął publikować swoje opowiadania[1], w charkowskich czasopismach jidysz Prolit (literatura proletariacka) i Di royte velt (Czerwony świat)[3]. Interesowały go tematy związane ze środowiskiem robotniczym, młodzieżą w małych miasteczkach. Pisarstwo Albertona koncentrowało się na udziale Żydów sowieckich w industrializacji Rosji Sowieckiej[1].

Gdy w 1928 roku Birobidżan został ogłoszony terytorium żydowskim, udał się tam z pierwszą grupą migrantów, spędził tam znaczną część czasu i publikował w prasie reportaże o życiu i pracy żydowskich mieszkańców tajgi. Spędził tam kilka lat, które zaowocowały napisaniem powieści Birobidżan[2]. Oglądał kopalnie węgla w Donbasie, dokąd udała się także młodzież żydowska. W 1941 roku został ewakuowany za Ural wraz z hutą, gdzie pracował od świtu do zmierzchu z osobistościami, o których później pisał. Mieszkał z rodziną w uralskim mieście Czkałow (Orenburg) i tam zmarł nie ukończywszy swojego ostatniego dzieła, Uraler giboyrim (Uralscy bohaterowie), którego fragmenty opublikował w gazecie Eynikyt (Jedność) oraz w gazetach moskiewskich.

Publikacje edytuj

  • Birobidzhan, veg-ayndrukn, Charków 1929, Lipsk 1932
  • Fyoder Zubakov, Charków 1930
  • Di komune, Charków 1930
  • Szachtes (jid. „Kopalnie”, Moskwa 1931)
  • Cu di naje szachtorim (jid. „Do nowych górników”, Charków 1931)

Przypisy edytuj

  1. a b c YIVO | Yiddish Literature: Yiddish Literature after 1800 [online], yivoencyclopedia.org [dostęp 2023-05-08].
  2. a b Biogramy | Wirtualny Sztetl [online], sztetl.org.pl [dostęp 2023-05-08].
  3. Joshua Fogel, Yiddish Leksikon: MEYER ALBERTON [online], Yiddish Leksikon, 16 czerwca 2014 [dostęp 2023-05-08].