Menchia
Menchia (Moenchia Ehrh.) – rodzaj roślin z rodziny goździkowatych obejmujący trzy gatunki. Występują one w basenie Morza Śródziemnego, skąd introdukowane zostały do Ameryki Północnej, Afryki południowej i Australii. Nazwa rodzajowa upamiętnia niemieckiego botanika – Conrada Moencha (1744–1805)[4]. W Polsce odnotowywano jako zawlekane przejściowo dwa gatunki – menchię mantejską i wzniesioną[5].
 Menchia wzniesiona | |
| Systematyka[1][2] | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Podkrólestwo | |
| Nadgromada | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Nadklasa | |
| Klasa | |
| Nadrząd | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj |
menchia |
| Nazwa systematyczna | |
| Moenchia J. F. Ehrhart Neues Mag. Aerzte 5: 203. 1783 (post 11 Jun)[3] | |
Morfologia edytuj
- Pokrój
- Rośliny jednoroczne z cienkim korzeniem palowym[4].
- Łodyga
- Wznosząca się lub wyprostowana, pojedyncza lub rozgałęziona w dolnej części[4].
- Liście
- Siedzące, tylko wyrastające u nasady ogonkowe. Blaszka liściowa z jedną wiązką przewodzącą, równowąska do lancetowatej, na szczycie zaostrzona[4].
- Kwiaty
- Wyrastają pojedynczo lub zebrane po kilka w kwiatostanie szczytowym. Przysadki w parach, liściowate, z błoniastym obrzeżeniem. Szypuły wzniesione. Działki kielicha 4, lancetowate, do 7 mm długości, zielone, na brzegu błoniaste. Płatki 4 lub ich brak, białe, całobrzegie. Pręciki 4. Szyjki słupka 4, nitkowate, do 1 mm długości[4].
- Owoce
- Torebki cylindryczne, otwierające się 8 odgiętymi ząbkami, krótsze lub równe długością działkom kielicha. Zawierają od 35 do 55 brązowych nasion[4].
Systematyka edytuj
Rodzaj zaliczany jest do plemienia Alsineae i podrodziny Alsinoideae w obrębie rodziny goździkowatych[6]. Stanowi rodzaj siostrzany dla rodzaju rogownica Cerastium[7][8][9].
- Moenchia erecta (L.) P.Gaertn., B.Mey. & Scherb. – menchia wzniesiona
- Moenchia graeca Boiss. & Heldr.
- Moenchia mantica (L.) Bartl. – menchia mantejska[5], menchia mantyjska[12]
Przypisy edytuj
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens, Caryophyllales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2012-10-10] (ang.).
- ↑ Index Nominum Genericorum (ING). [w:] Smithsonian National Museum of Natural Sciences [on-line]. [dostęp 2012-10-10]. (ang.).
- ↑ a b c d e f Moenchia. [w:] Flora of North America [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2012-10-10]. (ang.).
- ↑ a b Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 117, ISBN 978-83-62975-45-7.
- ↑ Moenchia. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2012-10-10]. (ang.).
- ↑ Zahra Arabi, Farrokh Ghahremaninejad, Richard K. Rabeler, Irina Sokolova, Maximilian Weigend, Shahin Zarre. Intergeneric relationships within the tribe Alsineae (Caryophyllaceae) as inferred from nrDNA ITS and cpDNA rps16 sequences: A step toward a phylogenetically based generic system. „Taxon”, 2022.
- ↑ Xinci Cui, Yunyun Zhao, Chunhai Zhao, Jiaxi Liu. Pollen morphology of tribes Alsineae and Sperguleae (Caryophyllaceae) and its systematic significance. „Palynology”. 44, 4, 2020. DOI: 10.1080/01916122.2019.1661882.
- ↑ Wen-Qiao Wang, Zhi-Wei Su, Zhong-Hui Ma, Comprehensive molecular and morphological analysis of Brachystemma calycinum and Stellaria ovatifolia in the tribe Alsineae (Caryophyllaceae), „PhytoKeys”, 220, 2023, s. 1-16, DOI: 10.3897/phytokeys.220.96126 [dostęp 2023-02-27].
- ↑ Moenchia. [w:] The Plant List [on-line]. [dostęp 2012-10-10]. (ang.).
- ↑ Moenchia Ehrh.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-11-14].
- ↑ Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998, s. 143. ISBN 83-01-122188.
Identyfikatory zewnętrzne (takson):