Wikipedia

Miłosna górska

gatunek rośliny

Miłosna górska (Adenostyles alliariae) – gatunek rośliny należący do rodziny astrowatych. Występuje tylko w górach środkowej, południowej i wschodniej Europy. W Polsce rośnie w wyższych górach (Karpaty z Tatrami i Sudety). Zawdzięcza swoją nazwę sercowatemu kształtowi dużych liści oraz faktowi, że rośnie w górach. Jedna z najwyższych roślin karpackich ziołorośli wysokogórskich i jedna z bardziej charakterystycznych roślin tatrzańskich.

Miłosna górska
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

astrowce

Rodzina

astrowate

Podrodzina

Asteroideae

Rodzaj

miłosna

Gatunek

miłosna górska

Nazwa systematyczna
Adenostyles alliariae A. Kern.
Oesterr. Bot. Z. 21:12. 1871
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Morfologia edytuj

 
Pokrój
 
Kwiatostan
Łodyga
Wzniesiona, prosta o wysokości 0,5-1,5 m. Jest delikatnie omszona i przeważnie nierozgałęziona.
Liście
Liście odziomkowe na długim ogonku, bardzo duże, o kształcie trójkątnie nerkowatym. Wyrastające naprzemianlegle liście łodygowe mają krótkie ogonki. Górne liście łodygowe o uszkowatych nasadach i zaostrzonym końcu. Wszystkie liście nieco owłosione, z góry zielone, spodem szarokutnerowate.
Kwiaty
Kwiatostan złożony, składający się z drobnych koszyczków zebranych w baldachokształtne kwiatostany. W koszyczkach 3-8 obupłciowych kwiatów o długości 8-12 mm. 5-ząbkowa korona kwiatów ma różowy kolor. Kielich tworzą liczne włoski puchu kielichowego. Długa szyjka słupka z dwoma nitkowatymi znamionami wystaje wysoko ponad koroną. Otoczona jest zrośniętymi w rurkę i niższymi od niej pręcikami. Okrywa koszyczków składa się z zielonofioletowych listków.
Owoce
Liczne niełupki z puchem kielichowym.

Biologia i ekologia edytuj

Rozwój
Bylina. Roślina kwitnie od lipca do sierpnia. W słoneczne dni odwiedzana jest przez liczne owady, które zwabia swoim wielkim kwiatostanem i zapachem, jej głębokie kwiaty zapylić mogą jednak tylko motyle o długich trąbkach. Roślina wiatrosiewna.
Siedlisko
Rośnie nad potokami górskimi, w ziołoroślach, w kosówce, na halach górskich, w świetlistych miejscach w lesie, zarówno na podłożu wapiennym, jak i granitowym. W górach, od regla dolnego aż po piętro alpejskie, z głównym obszarem występowania w piętrze kosówki. Dochodzi do wysokości 2350 m n.p.m.
Fitosocjologia
Gatunek charakterystyczny dla klasy (Cl.) Adenostylion i Ass. Adenostyletum alliariae[3].

Zmienność edytuj

Gatunek zróżnicowany na cztery podgatunki[4]:

  • Adenostyles alliariae subsp. kerneri
  • Adenostyles alliariae subsp. macrocephala ("Huter, Porta & Rigo") Wagenitz & I.Müll.
  • Adenostyles alliariae subsp. orientalis (Boiss.) Greuter
  • Adenostyles alliariae subsp. pyrenaica (Lange) P.Fourn.

Przypisy edytuj

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-15] (ang.).
  3. ↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
  4. ↑ Adenostyles alliariae na The Plant List [dostęp 2014-01-08].

Bibliografia edytuj

  • Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Kwiaty Tatr. Przewodnik kieszonkowy. Warszawa: MULTICO Oficyna Wyd., 2003. ISBN 83-7073-385-9.
  • Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
  • Zofia Radwańska-Paryska: Rośliny tatrzańskie. Warszawa: WSiP, 1988. ISBN 83-02-00872-9.

Linki zewnętrzne edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Miłosna_górska&oldid=68797810”