Michalina Łęska

1882 - 1940 działaczka oświatowa; nauczycielka

Michalina Łęska (ur. 1882, zm. 7 maja 1940 w Wilnie) – polska działaczka społeczna i oświatowa, nauczycielka, założycielka Polskiego Towarzystwa „Oświata” w Mińsku. Siostra stryjeczna malarza Zenona Łęskiego.

Michalina Łęska
Herb
Ostoja
Rodzina

Łęscy herbu Ostoja

Data urodzenia

1882

Data i miejsce śmierci

7 maja 1940
Wilno

Ojciec

Zenon Łęski

Matka

Anna Brzostowska

Życiorys edytuj

Dzieciństwo spędziła w rodzinnym majątku Suła pod Mińskiem. Pojechała po nauki do Pragi[1]. Zimą 1904—1905 pojechała do Krakowa, gdzie uczyła się na kursach polonistyki[1]. Następnie wróciła do Mińszczyzny, gdzie została nauczycielką[1]. W grudniu 1905 zorganizowała sześciomiesięczne kursy "nauczycielek ludowych"[1]. W 1905 stała współzałożycielką Polskiego Towarzystwa „Oświata” w Mińsku[2][3][4]. W 1909 działalność Towarzystwa „Oświata” zostało zakazane, ale w rzeczywistości Towarzystwo powróciło do działalności konspiracyjnej[5]. Wbrew zakazowi Michalina Łęska zajmowała się oświatą, wspólnie z Anną Czekatowską prowadziła zajęcia na seminariach dla młodych nauczycielek. Była wiceprezesem. Towarzystwa Przyjaciół Uczącej się Młodzieży oraz Polskiej Macierzy Szkolnej w Mińsku[1][6]. Współpracoława z Mieczysławem Porowskim[7]. Po roku 1921 pracowała jako nauczycielka języków obcych oraz matematyki w szkołach Łomży, Katowic i Białegostoku[1]. W 1931 zamieszkała na stałe w Wilnie. W 1939 w Warszawie została wydana jej praca (napisana wspólnie z Ludwiką Życką) pt. Działalność popowstaniowa Polaków na Ziemi Mińskiej (Materiały i wspomnienia)[8].

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f Polski słownik biograficzny / kom. red.: Bogusław Leśnodorski, przew., et al., Inst. Historii PAN. T. 18: Lubomirski Aleksander — Machowski Walenty. S. 357.
  2. Смалянчук, А. Ф. Паміж краёвасцю і нацыянальнай ідэяй. Польскі рух на беларускіх і літоўскіх землях. 1864 — люты 1917 г. / А. Ф. Смалянчук. — Гродна. : ГрДУ, 2001. — 322 с, с. 184.
  3. Kalendarz ilustrowany «Kurjera Litewskiego» na rok 1909. — Wilno: Nakładem «Kurjera Litewskiego», 1909 s. 148.
  4. Kulturalno-oświatowa działalność Polaków w Mińsku w latach 1905—1914 [w.] На шляхах да ўзаемаразумення. Навуковы зборнік, пад рэд. А. Мальдзіса і інш., Мінск, 2000, s.55.
  5. Dariusz Tarasiuk: Między nadzieją a niepokojem. Działalność społeczno-kulturalna i polityczna Polaków na wschodniej Białorusi w latach 1905—1918. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2007, s. 211., s. 39-40. ISBN 978-83-227-2629-7.
  6. Tarasiuk, D. Między nadzieją a niepokojem. Działalność społeczno-kulturalna i polityczna Polaków na wschodniej Białorusi w latach 1905—1918 / D. Tarasiuk. — Lublin : Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2007. — 211 s., s. 42-43.
  7. Mieczysław Porowski, Praca społeczna kobiety-Polki w Mińszczyźnie na polu oświaty ludowej w okresie 1900—1916 roku, Ziemianki Nowogrodzkie, Drukarnia «Wspólnej sprawy», Nieśwież, 1929.
  8. Ludwіka Życka, Michalina Łęska. Dzіałalność popowstanіowa Polaków na zіemі Mіńskіej: (materіały і wspomnіenіa). — Warszawa: nakł. Koła Przyjacіół Uchodźców z Mіńszczyzny, 1939.