Midlothian (hrabstwo historyczne)
Midlothian (także Edinburghshire[a][1], gael. Lodainn Mheadhanach[2]) – hrabstwo historyczne w południowo-wschodniej Szkocji, obejmujące środkową część krainy historycznej Lothian[3], z ośrodkiem administracyjnym w Edynburgu[4].
 Port w Leith na obrazie Johna Thomasa Serresa z 1825 r. | |
| Państwo | |
|---|---|
| Kraj | |
| Siedziba | |
| Powierzchnia |
817 km² |
| Populacja (1951) • liczba ludności |
|
Położenie na mapie Szkocji
| |
Hrabstwo położone było nad Morzem Północnym, na południowym wybrzeżu zatoki Firth of Forth. Długość linii brzegowej wynosiła niecałe 20 km[b]. Teren nizinny w części nadmorskiej, na południu wyżynny (na południowym zachodzie wzgórza Pentland Hills, na południowym wschodzie – Moorfoot Hills). Głównymi rzekami przepływającymi przez teren hrabstwa były: North Esk, South Esk, Water of Leith oraz Almond. Hrabstwo graniczyło z East Lothian (Haddingtonshire) na wschodzie, Berwickshire, Roxburghshire i Selkirkshire na południowym wschodzie, Peeblesshire na południu, Lanarkshire na południowym zachodzie i West Lothian (Linlithgowshire) na zachodzie[4].
Największym miastem był Edynburg, w latach 90. XIX wieku wydzielony z hrabstwa i ustanowiony miastem na prawach hrabstwa[1]. Innymi znaczącymi ośrodkami miejskimi były Leith[c], Musselburgh, Portobello[c], Dalkeith, Penicuik, Loanhead oraz Addiewell[4]. Powierzchnia hrabstwa w 1887 roku wynosiła 938 km², w 1951 roku – 817 km² (1,0% terytorium Szkocji). Liczba ludności w 1887 roku – 389 164, w 1951 roku – 98 974[d] (1,9% całkowitej populacji Szkocji)[5][6].
Hrabstwo zlikwidowane zostało w wyniku reformy administracyjnej w 1974 roku, włączone do nowo utworzonego regionu Lothian (fragment znalazł się w granicach regionu Borders). Od 1996 roku teren hrabstwa znajduje się w granicach jednostek administracyjnych (council area) Midlothian (ta zajmuje obszar dużo mniejszy od historycznego hrabstwa), Edynburg, East Lothian, West Lothian oraz Scottish Borders[7][4].
Uwagi edytuj
- ↑ Nazwa hrabstwa zmieniona została z Edinburghshire na Midlothian na początku lat 20. XX wieku[1].
- ↑ Przed wydzieleniem z hrabstwa Edynburga pod koniec XIX wieku, który przejął większą część wybrzeża[7].
- ↑ a b Wydzielone z hrabstwa wraz z Edynburgiem, obecnie jego dzielnice.
- ↑ Spadek liczby mieszkańców wynikał z wydzielenia z hrabstwa Edynburga. W 1951 roku miasto liczyło 466 761 mieszkańców[6].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c Scottish Counties and Parishes: their history and boundaries on maps. National Library of Scotland. [dostęp 2023-07-20]. (ang.).
- ↑ Midlothian. Ainmean-Àite na h-Alba. [dostęp 2023-07-20]. (ang.).
- ↑ John Cannon: The Oxford Companion to British History. Oxford University Press, 2002, s. 596. ISBN 978-0-19-860872-1. (ang.).
- ↑ a b c d Old County of Midlothian. Gazetteer for Scotland. [dostęp 2023-07-20]. (ang.).
- ↑ Midlothian. A vision of Britain through time. [dostęp 2023-07-20]. (ang.).
- ↑ a b 1951 Census: Scotland: County Report: Table 1. A vision of Britain through time. [dostęp 2023-07-20]. (ang.).
- ↑ a b Boundaries viewer. National Library of Scotland. [dostęp 2023-07-20]. (ang.).