Mieczysław Grydzewski
Mieczysław Grydzewski, oryg. Mieczysław Grützhändler, później Grycendler (ur. 27 grudnia 1894 w Warszawie, zm. 9 stycznia 1970 w Londynie) – polski historyk pochodzenia żydowskiego, felietonista, dziennikarz, redaktor czasopisma „Skamander” oraz tygodnika „Wiadomości Literackie”.
| |
| Data i miejsce urodzenia |
27 grudnia 1894 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
9 stycznia 1970 |
| Zawód, zajęcie |
historyk, dziennikarz, felietonista |
| Narodowość | |
| Tytuł naukowy |
doktor nauk filozoficznych |
| Alma Mater | |
Życiorys edytuj
Syn Jakuba i Cecylii z Beudelschów. W czasie I wojny światowej rozpoczął studia prawnicze na Uniwersytecie Moskiewskim, które kontynuował na Uniwersytecie Warszawskim pod kierunkiem prof. Marcelego Handelsmana, uzyskując w 1922 stopień doktora nauk filozoficznych.
W czasie wojny polsko-bolszewickiej pracował wraz z Janem Lechoniem i Julianem Tuwimem w Biurze Prasowym Wodza Naczelnego Józefa Piłsudskiego. Założyciel i redaktor pism literackich dwudziestolecia międzywojennego: „Skamander” i „Wiadomości Literackie”. Na łamach tego pierwszego powstała grupa literacka o takiej samej nazwie; to drugie pod zmienianą nazwą („Wiadomości Polskie, Polityczne i Literackie” oraz „Wiadomości”) prowadził nieprzerwanie na emigracji w Paryżu (od 1939) i Londynie (od 1940) przez lat 40., nierzadko skłócony z przedwojennymi przyjaciółmi, którym nie mógł wybaczyć powrotu do Polski i służalczego popierania stalinizmu (szczególnie dotyczyło to Juliana Tuwima)[1].
Grydzewski był też w „Wiadomościach” autorem felietonów pod tytułem Silva rerum. I mimo że do ich autorstwa nie przyznawał się (podpisywał je przeróżnymi pseudonimami, a nawet prowadził w nich polemiki z redaktorem naczelnym), to wkładał w nie większość swego czasu i energii twórczej. Felietony te powstawały zazwyczaj w czytelni British Museum i analizowały wynajdywane historyczne ciekawostki nt. Polski oraz literatury. Dużo miejsca zajmuje w nich też wątek polskich Żydów. W 1966 po znacznym pogorszeniu stanu zdrowia przekazał prowadzenie „Wiadomości” Michałowi Chmielowcowi, pozostawiając sobie dział Silva rerum[2].
W 1957 powołał emigracyjną Akademię Literatury, zwaną Akademią Grydzewskiego i ustanowił „Nagrodę Wiadomości” przyznawaną corocznie do 1990 dla najlepszej książki polskiej wydanej na emigracji[3].
W 1994 pojawił się pierwszy książkowy wybór felietonów M. Grydzewskiego Silva rerum.
Upamiętnienie edytuj
- Jedna z alejek parkowych w Warszawie nosi nazwę: „Aleja Mieczysława Grydzewskiego”[4].
Przypisy edytuj
- ↑ Liberalny despota – Mieczysław Grydzewski. Żydowski Instytut Historyczny. [dostęp 2024-03-18]. (pol.).
- ↑ Zbigniew Judycki Mazowszanie w świecie, część III. Niepodległość i Pamięć 23/1 (53), 365-443, 2016.
- ↑ Mieczysław Grydzewski. bu.umk.pl. [dostęp 2024-03-18]. (pol.).
- ↑ Mapa – Aleja Mieczysława Grydzewskiego – Warszawa. e-turysta.pl. [dostęp 2024-03-18]. (pol.).
Bibliografia edytuj
- Mieczysław Grydzewski, Jan Lechoń, Listy 1923–1956, Biblioteka „Więzi”, 2006, ISBN 83-60356-26-2
- Mieczysław Grydzewski, bu.umk.pl
- Cyryl Skibiński, Liberalny despota – Mieczysław Grydzewski, Żydowski Instytut Historyczny
Linki zewnętrzne edytuj
- Grydzewski heurysta i erudyta
- Zarys biografii M. Grydzewskiego. zwoje-scrolls.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-10-23)].
- „Wiadomości”, Londyn 1946–1981 – wersja zdigitalizowana w Kujawsko-Pomorskiej Bibliotece Cyfrowej