Mieczysław Kalinowski

polski żołnierz, porucznik

Mieczysław Kalinowski (ps. „Skrucha”, „Grzegorz”, „Żelazny”, „Aleksander Kruszyński”, „Klonowicz”, „Jan Kowalski”, „Marian”, Fred; ur. 31 grudnia 1907 w Warszawie, zm. 12 października[1] 1943 pod Lenino) – oficer Wojska Polskiego, uczestnik II wojny światowej, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Mieczysław Kalinowski
Skrucha, Grzegorz, Żelazny, Aleksander Kruszyński, Klonowicz, Jan Kowalski, Marian, Fred
porucznik porucznik
Data i miejsce urodzenia

31 grudnia 1907
Warszawa

Data i miejsce śmierci

12 października 1943
Lenino

Przebieg służby
Siły zbrojne

Wojsko Polskie
1 Korpus Polski w ZSRR

Jednostki

1 Warszawska Dywizja Piechoty im. Tadeusza Kościuszki

Stanowiska

zastępca dowódcy ds. polityczno-wychowawczych 1 dywizjonu armat przeciwpancernych

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa:

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Order Wojny Ojczyźnianej II klasy

Życiorys edytuj

Urodził się w wielodzietnej rodzinie szewca Jana Kalinowskiego, członka PPS-Lewicy i SDKPiL[2]. W 1925 ukończył warszawskie gimnazjum. Członek Związku Młodzieży Komunistycznej (ZMK), w 1930 przemianowanego na KZMP. Sekretarz Komitetu Dzielnicowego (KD) ZMK na Powiślu, następnie Komitetu Warszawskiego, a od 1929 Komitetu Centralnego (KC) KZM. Za działalność komunistyczną wielokrotnie aresztowany i więziony przez władze sanacyjne[3]. Podczas pobytu na Pawiaku ułożył słowa do pieśni „Nie masz, bracie, jak w komunie”, będącej nieoficjalnym hymnem ZMK. Służbę wojskową odbył w Modlinie. Uczestnik (wraz z Lucjanem Szenwaldem) Międzynarodowego Kongresu Młodzieży w Brukseli w marcu 1936. W latach 1937–1938 był członkiem Sekretariatu KC Komunistycznego Związku Młodzieży Zachodniej Ukrainy. Uczestnik kampanii wrześniowej, walczył w obronie twierdzy Modlin, gdzie został ranny i wzięty do niewoli, skąd zbiegł. W latach 1939–1941 mieszkał we Lwowie, gdzie był przewodniczącym Komitetu Fabrycznego w fabryce trykotarzy. Współpracował z „Czerwonym Sztandarem”. Od września 1941 do maja 1943 przebywał w Kutaisi, gdzie był robotnikiem w fabryce chemicznej. Wezwany przez Zarząd Główny ZPP, organizował Dywizję Kościuszkowską, w której został zastępcą do spraw polityczno-wychowawczych dowódcy 1 dywizjonu armat przeciwpancernych. 15 sierpnia 1943 mianowany porucznikiem. w bitwie pod Lenino został śmiertelnie ranny.

Ordery i odznaczenia edytuj

Upamiętnienie edytuj

Lucjan Szenwald poświęcił mu wiersz: Elegia na śmierć Mieczysława Kalinowskiego[4].

W 1953 roku Poczta Polska z okazji 10-lecia Ludowego Wojska Polskiego wydała znaczek pocztowy z podobizną Mieczysława Kalinowskiego[3].

W okresie Polski Ludowej był patronem Wyższej Szkoły Oficerskiej Wojsk Obrony Przeciwlotniczej w Koszalinie[5][4].

Przypisy edytuj

Bibliografia edytuj

  • Tomasz Leszkowicz: Spadkobiercy Mieszka, Kościuszki i Świerczewskiego. Ludowe Wojsko Polskie jako instytucja polityki pamięci historycznej. Warszawa: Wydawnictwo Instytut Pamięci Narodowej, 2022. ISBN 978-83-8229-588-7.
  • Polski Słownik Biograficzny t. XI, Wrocław-Warszawa-Kraków 1964–1965.
  • Gustaw Alef-Bolkowiak (red.): Na frontach antyhitlerowskiej wojny. Album znaczków pocztowych. Wyd. 1. Warszawa: Agencja Wydawnicza Ruch, 1972.
  • Jerzy Rydłowski: Żołnierze lat wojny i okupacji. Warszawa: 1971.
  • Remigiusz Surgielewicz: Olek: opowieść biograficzna o Aleksandrze Kowalskim. Wyd. 1. Warszawa: Ministerstwo Obrony Narodowej, 1974.