Mieczysław Szadkowski

polski artysta rzeźbiarz i rysownik, pedagog

Mieczysław Szadkowski (ur. 30 listopada 1920 w Zgierzu, zm. 3 stycznia 1990 w Łodzi) – polski artysta rzeźbiarz i rysownik, pedagog.

Mieczysław Szadkowski
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

30 listopada 1920
Zgierz

Data i miejsce śmierci

3 stycznia 1990
Łódź

Zawód, zajęcie

rzeźbiarz, rysownik, pedagog

Narodowość

polska

Alma Mater

Akademia Sztuk Pięknych im. Władysława Strzemińskiego w Łodzi

Małżeństwo

Krystyna Szadkowska

Dzieci

Paweł

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Medal 40-lecia Polski Ludowej

Żona Krystyna Szadkowska z domu Dąbrowska (1922–2018), malarka i projektantka przemysłowa[1]. Syn Paweł[2], grafik, malarz, rzeźbiarz.

Życiorys edytuj

Studiował w latach 1946–1951 w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Łodzi. Dyplom otrzymał w 1951 na Wydziale Architektury Wnętrz w specjalizacji rzeźby. Jego pedagogami byli prof. Władysław Strzemiński, prof. Jerzy Mazurczyk, prof. Stefan Wegner, prof. Marian Wimmer i prof. Stefan Derkowski.

Pracę w uczelni rozpoczął jako student w 1948. Pracował kolejno na stanowiskach: młodszego asystenta, zastępcy asystenta, adiunkta, starszego wykładowcy i od 1966 docenta habilitowanego na Wydziale Ubioru w PWSSP w Łodzi (przewód habilitacyjny w 1965 w ASP w Warszawie).

Od 1951 do 1987 pracował w łódzkiej uczelni jako pedagog Pracowni Rzeźby. Pełnił również funkcje:

  1. Prodziekana Wydziału Ubioru w latach 1966–1969
  2. Dziekana Wydziału Tkaniny w latach 1969–1971
  3. Kierownika Zakładu Wybranych Zagadnień Plastycznych w latach 1971–1972
  4. Kierownika Katedry Kształcenia Ogólnoplastycznego w latach 1972–1975

Zaplanowany w 1981 przewód na profesora nadzwyczajnego nie mógł być sfinalizowany z uwagi na pogarszający się stan zdrowia. Przeszedł na emeryturę 1 października 1987.

Tworzył w zakresie rzeźby kameralnej, monumentalnej i rysunku. Był autorem wielu prac rzeźbiarskich, w tym kilku pomników. Brał czynny udział w konkursach i wystawach okręgowych i ogólnopolskich, otrzymując wielokrotnie nagrody i wyróżnienia. Wiele jego prac zostało zakupionych przez Ministerstwo Kultury i Sztuki. Jego prace znajdują się w wielu instytucjach państwowych, m.in. Muzeum Sztuki w Łodzi i Muzeum Okręgowym w Piotrkowie Trybunalskim oraz w obiektach sakralnych.

Za swoje osiągnięcia dydaktyczno–artystyczne otrzymał trzykrotnie nagrodę Ministerstwa Kultury i Sztuki – III, II i I stopnia.

Za pracę dydaktyczno-twórczą został odznaczony:Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Złotym Krzyżem Zasługi, Medalem 40-lecia PRL, Honorową Odznaką Województwa Łódzkiego.

Droga artystyczna edytuj

Rzeźba edytuj

Fascynacja rzeźbą miała u Mieczysława Szadkowskiego złożony rodowód. W 1946 rozpoczął studia w PWSSP w Łodzi. Trafił do Pracowni Rzeźby prof. Jerzego Mazurczyka, gdzie opanował realistyczny warsztat rzeźbiarski, niezbędny w późniejszych realizacjach twórczych.

W tym jeszcze studenckim okresie powstały liczne prace – realistyczne kompozycje figuratywne, akty i głowy: „Dokerzy”, „Robotnik”, „Prządka”, akt „Klara”, tors kobiecy, „Głowa pani B.”

Podczas studiów, w ówczesnych latach w PWSSP w Łodzi powstał Wydział Plastyki Przestrzennej, której animatorem i twórcą programu był Władysław Strzemiński.

Wpływ na jego twórczość mieli dwaj wielcy współcześni rzeźbiarze: surrealista Jean Arp i wielki humanista Henry Moore.

W ostatnim okresie działalności rzeźbiarskiej przed 1980 r. powstały rzeźby i płaskorzeźby bardzo indywidualne. Powstały też duże realizacje rzeźbiarskie w terenie takie jak „Zwój tkaniny” – 5-metrowa kompozycja przed Zakładami Odzieżowymi „Teofilów” czy też całościenna płaskorzeźba w dawnej kawiarni „Bezdymka” przy Piotrkowskiej 178 w Łodzi.

Rysunek edytuj

Od 1980 r. z uwagi na zły stan zdrowia był zmuszony definitywnie zrezygnować z wysiłku fizycznego i zakończyć prace rzeźbiarskie. Wewnętrzną potrzebę wypowiedzi twórczej skierował wówczas w stronę rysunku.

Drogi wędrówek twórczych rysunku edytuj

Cykl I

1980–1981

Od 1980 r. dyscyplina rzeźbiarska miała ogromny wpływ na konstruowanie kompozycji rysunkowych. Szczególnie w początkowej fazie rysunki zostały inspirowane rzeźbą lub były przeznaczone do realizacji rzeźbiarskich – całościennych płaskorzeźb w drewnie lub ceramice, z zastosowaniem koloru.

Powstały wtedy również rysunki kubizujące.

Cykl II

1982–1985

To filozoficzna refleksja nad życiem i śmiercią. Artysta dostrzega dramat istnienia, jednak nie tragizuje go przepuszczając przez filtr liryzmu, który wycisza i łagodzi wzburzone emocje, wprowadza zwyczajność w podporządkowaniu się losowi

Rysunki głównie czarno-białe, z lekką sepią, kolor wprowadzany bardzo oszczędnie

Cykl III

1986–1989

Rysunki stały się bardziej malarskie, a przedmioty miękkie, zwiewne, lekkie, przejrzyste. Został wprowadzony kolor.

Nastąpiło uwolnienie od obsesji Cyklu II.

Technika rysunków – ołówek, kredka sepia, kredki akwarelowe na papierze.

Wystawy edytuj

  • Udział we wszystkich wystawach okręgowych ZPAP w Łodzi w latach 1952–1973
  • XII Festiwal w Sopocie, 1959 r.
  • III Ogólnopolska Wystawa Sztuki Nowoczesnej, Warszawa, 1960 r.
  • W XX-lecie Ludowego Wojska Polskiego, Wystawa Łódzkiego Okręgu ZPAP, BWA w Łodzi, 1963 r.

indywidualne:

  • Wystawa rzeźby Mieczysława Szadkowskiego, Łódź, Piotrkowska 102, 1965 r.
  • Mieczysław Szadkowski. Rysunki z lat 1984–1985, Salon Sztuki Współczesnej, Łódź, Piotrkowska 88, 1985 r.
  • Mieczysław Szadkowski 1920–1990. Rzeźba, płaskorzeźba, rysunek Galeria Willa, Łódź, 1995 r.

Katalog dzieł rzeźbiarskich i realizacji edytuj

1947

  • „ Akt dziewczęcy”, gips, wys. 120 cm – Zakład Kąpielowy w Zgierzu
  • „Bokser”, gips patynowany, wys. 53 cm
  • „Głowa pani B.”, gips, wys. 40 cm
  • „Głowa robotnika”, gips patynowany, wys. 100 cm (zakup MKiS)
  • „Tors kobiecy”, gips, wys. 120 cm (zakup MKiS)

1948

  • „Klara” – akt kobiecy, gips patynowany, wys. 180 cm
  • Płaskorzeźba, gips patynowany, 90 x 80 cm (zakup prywatny)

1949

1952

  • „Prządka” – popiersie, gips patynowany, 100 x 90 cm (zakup Państwowych Zakładów Włókienniczych)

1953

  • „Protest robotniczy” – kompozycja figuralna, gips, 68 x 90 cm

1954

  • „Chłopiec murzyński”, gips, wys. 80 cm
  • „Wietnamczyk”, gips, wys.60 cm

1955

  • Obraz – kompozycja, metal, 75 x 55 cm
  • Płaskorzeźba owalna, ceramika kolorowa, 40 x 47 cm
  • Rozeta czarna, ceramika, 35 cm
  • Płaskorzeźba perłowa, ceramika, 70 x 90 cm (zakup prywatny)

1956

  • Akt czarny, gips patynowany, wys. 70 cm
  • „Na budowie” – kompozycja figuralna, gips, 50 x 90 cm
  • „Skrzypaczka”, gips, wys. 180 cm (własność Filharmonii Łódzkiej)

1957

  • „Pani z piórkiem” – popiersie, gips, wys. 50 cm (zakup MKiS)
  • „Łuski” – płaskorzeźba, gips + ceramika (własność prywatna)

1958

  • „Akt” – kompozycja, gips, 150 x 140 cm (własność Biblioteki Uniwersyteckiej w Łodzi)
  • „Chopin” – popiersie, gips, 84 x 83 cm (zakup Wydziału Kultury i Sztuki w Łodzi)

1959

  • „Narcyz – kwiat” – płaskorzeźba, drewno + metal + ceramika, 100 x 60 cm (zakup Muzeum Sztuki w Łodzi)
  • „Mikołaj Kopernik” – płaskorzeźba, gips, 45 x 45 cm (własność prywatna)
  • Kompozycja na drewnie z metalem, 90 x 60 cm
  • Płaskorzeźba z metalem, 50 x 85 cm
  • Płaskorzeźba I, gips patynowany, 100 x 80 cm
  • Płaskorzeźba II, gips patynowany czarna, 65 x 35 cm
  • Płaskorzeźba III, gips patynowany na drewnie, 70 x 50 cm
  • „Pingwin”, gips, 48 cm

1960

  • „Obraz z metalem” – płaskorzeźba, 70 x 90 cm (zakup Wydziału Kultury i Sztuki w Łodzi)
  • „Dziewczyna z żaglówką”, gips, wys. 90 cm

1961

  • „Niedźwiedź I”, gips, 50 x 70 cm (zakup MKiS)
  • „Puszczanie latawca”, gips, wys. 120 cm (zakup)
  • „Niedźwiedź II”, gips, 30 x 55 cm
  • Płaskorzeźby i prześwity na murach okalających mauzoleum na Radogoszczu w Łodzi (z Zygmuntem Modzelewskim)

1962

  • Płaskorzeźba na drewnie, gips patynowany sepia, 50 x 125 cm
  • Płaskorzeźba patynowana czarna, gips, 35 x 65 cm
  • Płaskorzeźba, kompozycja drewno+metal+gips, 66 x 36 cm
  • Płaskorzeźba, kompozycja drewno+metal+gips, 80 x 52 cm
  • Płaskorzeźba patynowana, gips sepia, 100 x 80 cm
  • „Macierzyństwo”, gips patynowany, wys. 60 cm

1963

  • „Dzieci” – kompozycja figuralna, gips, 80 cm
  • „W polu” – kompozycja figuralna, żeliwo, 80 cm (zakup z wystawy XX-lecia Wojska Polskiego, Okręg łódzki ZPAP)
  • „Glony” – płaskorzeźba, gips patynowany czarny, 100 x 80 cm

1964

  • „Fatamorgana” – rzeźba, gips, 28 x 130 cm
  • Kompozycja ogrodowa – rzeźba, gips, 200 x 35 cm
  • „Kompozycja mała”, gips, 30 cm (własność prywatna)

1965

  • „Rodzina I”, gips patynowany, wys. 80 cm (zakup Muzeum Okręgowego w Piotrkowie Tryb.)
  • „Rodzina II”, gips patynowany, wys. 75 cm (zakup Muzeum Okręgowego w Piotrkowie Tryb.)
  • Płaskorzeźba – obraz, technika mieszana, 106 x 82 cm

1966

  • Kompozycja IV, drewno+metal, 60 x 50 cm
  • Kompozycja V, drewno+metal, 70 x 50 cm
  • Płaskorzeźba całościenna, drewno, 800 x 500 cm (świetlica Widzewskiej Fabryki Maszyn Włókienniczych WIFAMA w Łodzi)
  • Akt, gips, 15 x 20 (własność prywatna)

1967

  • Kompozycja X, technika mieszana, 60 x 85 cm
  • Kompozycja XI, metal, 50 x 75 cm

1968

  • „Perłowa klatka” – płaskorzeźba, gips+tworzywo szt., 100 x 65 cm (własność Muzeum Sztuki w Łodzi)

1969

  • „Epoki” – kompozycja przestrzenna, drewno+ gips polichromowany, 135 x 95

1970

  • „Roślina” – kompozycja przestrzenna, drewno+gips polichromowany, 110 x 95

1972

  • „Ślady” – płaskorzeźba, gips patynowany czarny, 220 x 110 cm (zakup do świetlicy Osiedla Mieszkaniowego „Bawełna” w Łodzi)
  • Głowa Zenona Hodora, gips, wys. 65 cm (własność prywatna, podarowana Filharmonii Łódzkiej)
  • „Złota” – kompozycja przestrzenna, metal+pleksiglas, 60 x 50 cm

1973

  • Kompozycja VIII „Biała” – płaskorzeźba, drewno + gips, 105 x 105 cm
  • Kwatera Harcerzy „Szarych Szeregów” na Starym Cmentarzu przy ul. Ogrodowej w Łodzi, ściana – piaskowiec + granit, krzyż harcerski – brąz
  • Pomnik „Ku czci pomordowanych Tramwajarzy Łódzkich 1939–1945” (Chocianowice – zajezdnia tramwajowa)
  • Popiersie gen. K. Świerczewskiego, gips, wys. 83 cm (własność Liceum im. Generała Świerczewskiego w Łodzi)

1974

  • Pomnik „Braterstwo broni” – Brzeziny, rynek

1976

  • Popiersie błogosławionego Rafała Chmielewskiego, brąz, wys. 100 cm (własność parafii rzymskokatolickiej, Radogoszcz)
  • Kompozycja VI „Ryt” – płaskorzeźba, gips patynowany, 80 x 60 cm

1977

  • „Zwój tkaniny”, gips, 25 x 45 cm (projekt do realizacji przestrzennej)
  •  „Zwój tkaniny”-  rzeźba plenerowa, narzut powlekany tworzywem szt. 500 x 130 cm (Zakłady Odzieżowe „Teofilów” w Łodzi)

1979

  • Figura Chrystusa dla kościoła w Koninie, tworzywo szt., wys. 185 cm

1980

  • Realizacja płaskorzeźby całościennej w kawiarni „Bezdymka” w Łodzi, ul. Piotrkowska 178 (obecnie kwiaciarnia, płaskorzeźba zlikwidowana), zakup Akademii Medycznej w Łodzi, narzut gips
  • Płaskorzeźba – projekt do realizacji ściany w kawiarni „Bezdymka”, gips 100 x 80 cm
  • Płaskorzeźba czarno-biała, gips, 100 x 80 cm
  • Płaskorzeźba biała, gips, 100 x 80 cm

Oraz:

  • liczne pomniki nagrobne na różnych łódzkich cmentarzach
  • tablice pamiątkowe z medalionami (płaskorzeźbami) i liternictwem (np. tablica na budynku Klubu Nauczyciela, Łódź, ul. Piotrkowska 137)
  • medale pamiątkowe (np. medal na XXV Zjazd Radiologów Polskich)
  • współudział w realizacjach rzeźbiarskich (m.in. przy realizacji Pomnika Ofiar Faszyzmu na Radogoszczu)

Przypisy edytuj

  1. Krystyna Szadkowska z domu Dąbrowska. nekrologi.wyborcza.pl. [dostęp 2018-08-28]. (pol.).
  2. Paweł Szadkowski [online], pawelszadkowski.com [dostęp 2018-05-14] (pol.).

Bibliografia edytuj

  • Poezja kreślona ołówkiem, Ewa Karwowska, „Głos Robotniczy” 16.XII.1985
  • Rzeźba Mieczysława Szadkowskiego, M.J. „Dziennik Łódzki” 21.I.1965
  • W pracowni młodych plastyków łódzkich, „Łódzki Express Ilustrowany” 14.I.1955
  • Spacerem po wystawie w Parku Sienkiewicza, Henryk Anders, „Łódzki Express Ilustrowany”, 18.XI.1955
  • XX lat Ludowego Wojska Polskiego w grafice, plastyce i rzeźbie „Odgłosy” 27.X.1963
  • Granice eksperymentu, Henryk Anders, „Łódź Literacka” I.1955
  • Łódzkie konfrontacje, Henryk Anders, „Odgłosy”, 21.III.1965
  • Rzeźba Mieczysława Szadkowskiego, BWA Łódź, Piotrkowska 102
  • Mieczysław Szadkowski, rysunki z lat 1984–1985, BWA Łódź
  • Salon Sztuki Współczesnej, Łódź, Piotrkowska 88, XI-XII 1985 r.
  • Mieczysław Szadkowski 1920–1990, Rzeźba, płaskorzeźba, rysunek, Państwowa Galeria Sztuki w Łodzi, Galeria Willa, Łódź, Wólczańska 31, październik - listopad 1995, [1] ISBN 83-86658-11-8

Linki zewnętrzne edytuj

Mieczysław Szadkowski, informacje o ojcu zamieszczone na stronie syna Pawła Szadkowskiego,pawelszadkowski.com