Mikołaj Kurowski
Mikołaj Kurowski herbu Szreniawa (ur. ok. 1355[1], zm. 1411) – arcybiskup gnieźnieński w latach 1402-1411, włocławski w latach 1399-1402, biskup poznański w latach 1395-1399[2], kanclerz koronny, prepozyt poznański w 1395 roku, kantor gnieźnieński w 1393 roku[3].
| Mikołaj Kurowski | ||
| Arcybiskup gnieźnieński | ||
| ||
| ||
| Kraj działania | ||
|---|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | ||
| Data i miejsce śmierci | ||
| Miejsce pochówku |
bazylika archikatedralna św. Stanisława i św. Wacława w Krakowie | |
| Biskup: poznański, kujawski | ||
| Okres sprawowania |
1395-1399, 1399-1402 | |
| Arcybiskup gnieźnieński | ||
| Okres sprawowania |
1402, 1409-1411 | |
| Wyznanie | ||
| Kościół | ||
| Nominacja biskupia |
1395 | |
| Sakra biskupia |
1395 | |
Występował również pod imieniem przybranym Mirosław[4].
Życiorys edytuj
Urodził się w Kurowie pod Bochnią. Jego ojcem był kasztelan żarnowski – Klemens z Kurowa, zaś matką Dorota. W 1385, uzyskał tytuł bakałarza na Uniwersytecie Karola w Pradze, w 1389 roku[3] dopełnił studiów zdobywając tytuł magistra. Podczas pobytu w Czechach nawiązał kontakty z Pawłem Włodkowicem i Andrzejem Łaskarzem. Po powrocie do kraju przyjął święcenia duchowne, rozpoczynając jednocześnie karierę polityczną jako notariusz w kancelarii królewskiej[1].
W 1393 protonotariusz, objął jednocześnie urząd kantora gnieźnieńskiego. W 1395 otrzymał sakrę biskupią i zasiadł na tronie poznańskim. Pozostając nadal protonotariuszem, częściej przebywał w Krakowie niż Poznaniu. Jako biskup rozbudował katedrę i erygował dwie altarie w poznańskiej kolegiacie. W 1399 dzięki poparciu króla Władysława Jagiełły, awansował na biskupstwo włocławskie, rezygnując jednocześnie z tronu w Poznaniu i obejmując urząd kanclerza koronnego, który sprawował do 1405. W 1401 był sygnatariuszem unii wileńsko-radomskiej[5]. W 1402 ponownie zmienił tron, rezygnując z Włocławka na rzecz tronu arcybiskupiego w Gnieźnie.
W 1404 brał udział w zjeździe z Krzyżakami w Raciążu i sejmie w Nowym Korczynie. Był świadkiem pokoju w Raciążku w 1404 roku[6]. W 1405 i 1407 wziął udział w poselstwie królewskim do wielkiego mistrza krzyżackiego. W 1409 wziął udział w zjeździe w Łęczycy i ponownie posłował do Malborka, gdzie zgodnie z planem sprowokował Ulricha von Jungingen do wypowiedzenia Polsce wojny. Podczas bitwy pod Grunwaldem wystawił własną chorągiew, sam jednak pozostał w Krakowie, gdzie jako arcybiskup gnieźnieński zastępował króla. Po zakończeniu wojny brał udział w przygotowaniu i podpisaniu pokoju w 1411. Podpisał pokój toruński 1411 roku[7]. W tym samym roku został jednym z pełnomocników króla w negocjacjach z Zygmuntem Luksemburczykiem.
Choć w Gnieźnie przebywał rzadko, potrafił zjednać sobie przychylność kapituły i wyznaczyć odpowiednich prałatów zarządzających diecezją. Podczas jego posługi podniosły się dochody z dóbr biskupich. Popierał również podnoszenie przez duchowieństwo poziomu wykształcenia. Na synodzie diecezjalnym w Kaliszu doprowadził do uchwalenia obligatoryjnych egzaminów na notariuszy publicznych, a na synodzie archidiecezjalnym w Łęczycy do opracowania szczegółowej instrukcji dla wizytatorów parafii. Do jego najważniejszych fundacji należą dwa kościoły w Łowiczu, ołtarz św. Trójcy w katedrze gnieźnieńskiej, dom arcybiskupi we Krakowie oraz organy w kościele NMP w Kaliszu.
Oskarżony o cudzołóstwo z królową Anną Cylejską został wezwany do króla Władysława Jagiełły w celu złożenia wyjaśnień, ale w drodze zasłabł i spadł z konia, po czym zmarł[8]. Królowa oskarżyła go o molestowanie, natomiast Marceli Kosman w publikacji Między ołtarzem a tronem wspomina o ich romansie. Zmarł w Ropczycach 7 września 1411. Pochowano go w podziemiach katedry gnieźnieńskiej.
Przypisy edytuj
- ↑ a b Zasoby polskie › Korytkowski Jan, Arcybiskupi gnieźnieńscy › T. 1 › s.764 dir.icm.edu.pl
- ↑ Jacek Wiesiołowski, Episkopat polski w XV w. jako grupa społeczna, w: Społeczeństwo Polski średniowiecznej, t. 4, Warszawa 1990, s. 265.
- ↑ a b Jacek Wiesiołowski, Episkopat polski w XV w. jako grupa społeczna, w: Społeczeństwo Polski średniowiecznej, t. 4, Warszawa 1990, s. 264.
- ↑ Poczet Arcybiskupów Gnieźnieńskich. [dostęp 2011-04-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-29)].
- ↑ Codex Diplomaticus Poloniae, t. I, Warszawa 1847, s. 272.
- ↑ Codex diplomaticvs Regni Poloniae et Magni Dvcatvs Litvaniae in qvo pacta, foedera, tractatvs pacis ... nvnc primvm ex archivis pvblicis ervta ac in lvcem protracta ... T. IV in qvo totivs Prvssiae res continentvr, wydał Maciej Dogiel, Wilno 1764, s. 78.
- ↑ Codex epistolaris saeculi decimi quinti. T. 2, 1382-1445, Kraków 1891, s. 42.
- ↑ Kobiety Władysława Jagiełły. Grupa Wirtualna Polska, 2015-07-03. [dostęp 2015-07-05]. (pol.).
Bibliografia edytuj
- Antoni Gąsiorowski, Jerzy Topolski [red.]: Wielkopolski Słownik Biograficzny. Warszawa-Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1981, s. 396-397. ISBN 83-01-02722-3.