Miotła zbożowa

gatunek rośliny

Miotła zbożowa (Apera spica-venti) – gatunek rośliny jednorocznej, czasami zimującej, z rodziny wiechlinowatych. Pospolity chwast segetalny.

Miotła zbożowa
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

wiechlinowce

Rodzina

wiechlinowate

Rodzaj

miotła

Gatunek

miotła zbożowa

Nazwa systematyczna
Apera spica-venti (L.) P.Beauv
Ess. Agrostogr. 31 1812[3]
Miotła zbożowa na polu pszenicy
Morfologia

Zasięg geograficzny edytuj

Trawa rozpowszechniona w centralnej i wschodniej Europie, w Wielkiej Brytanii, północnej Azji, na Bliskim Wschodzie. W Ameryce Północnej jest rośliną inwazyjną, zawleczoną z Europy w drugiej połowie XIX w. W Polsce występuje na całym obszarze kraju jako roślina segetalna[4][5].

Morfologia edytuj

Łodyga
Źdźbło ma wysokość od 10 do 120 cm, bez odgałęzień, gładkie.
Liście
Blaszka liściowa wąska, o szerokości 1–10 mm.
Kwiaty
Obupłciowe, zebrane w wiechowaty kwiatostan.
Owoc
Ziarniak.

Biologia edytuj

Roślina diploidalna o liczbie chromosomów 2n = 14. Jako roślina obcopylna, charakteryzuje się znaczną zmiennością genetyczną[6][7].

Ekologia edytuj

Miotła zbożowa preferuje glebę suchą i piaszczystą. Uważana kiedyś za wskaźnik zakwaszenia gleby, w ostatnich latach obserwuje się jej dużą tolerancję względem siedliska. Jest kłopotliwym chwastem zbóż ozimych, upraw lnu i roślin okopowych, toteż jest intensywnie zwalczana przy użyciu różnego rodzaju herbicydów[8][9][10]. Spotykana jest na gruntach poagrarnych i poprzemysłowych, na które rozprzestrzenia się łatwo z pól uprawnych. Zaliczana jest także do roślin wskaźnikowych, którymi wyraża się skalę wpływu człowieka na skład ekosystemów dużych aglomeracji miejskich[11][12][13]. Gatunek charakterystyczny zbiorowisk chwastów upraw zbożowych na glebach niewapiennych ze związku Aperion spicae-venti[14].

Zastosowanie edytuj

Ze względu na duże rozmiary i pokrój wiechy, jest używana jako element dekoracyjny.

Przypisy edytuj

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-12-23] (ang.).
  3. The Plant List. Kew Gardens. [dostęp 2011-07-24]. (ang.).
  4. S. Balcerkiewicz, P. Górski, G. Pawlak 1999. Grasess in segetal communities of Poland. Fragm. Flor. Geobot. Supplementum 7: 127–147.
  5. B. Węgrzynek 2003. Roślinność segetalna Wyżyny Śląskiej. Część 2. Zbiorowiska chwastów upraw zbożowych w związku Apera spica-venti. Acta Biol. Silesiana 37(54): 87–119.
  6. M. Krzakowa, K. Adamczewski 2007. Genetyczna zmienność wybranych biotypów Apera spica-venti odpornych i wrażliwych na herbicydy sulfonomocznikowe. Prog. Plant Protection/Postępy w Ochronie Roślin 47 (3): 358–364.
  7. S.I. Warwick, L.D. Black and B.F. Zilkey 1985. The biology of Canadian weeds. 72. Apera spica-venti. Can. J. Plant Sci. 65:711–721.
  8. K. Adamczewski, K. Matysiak 2007. Zmienność biologiczna Apera species i jej wrażliwość na herbicydy. Prog.Plant Protection/Postępy w Ochronie Roślin 47(3), 341–349.
  9. A.J. Chomas, and Kells J.J. 2001. Common windgrass (Apera spica-venti) control in winter wheat (Triticum aestivum). Weed Technol. 15:7–12.
  10. H. Nordmeyer 2006. Patchy weed distribution and site-specific weed control in winter cereals. Precision Agric. 7: 219–231.
  11. B. Jackowiak 1993. Atlas of distribution of vascular plants in Poznań. Publications of the Department of Plant Taxonomy of the Adam Mickiewicz University of Poznań 3: 1–409.
  12. B. Jackowiak 1998. The hemeroby concept in the evaluation of human influence of the urban flora of Vienna. Phytocoenosis 10(N.S.), Suppl. Cartogr. Geobot. 9: 79–96.
  13. G. Fanelli, P. Tescarollo, A. Testi 2006. Ecological indicators applied to urban and suburban floras. Ecological Indicators 6: 444–457.
  14. Władysław Matuszkiewicz, Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001, ISBN 83-01-13520-4, OCLC 749271059.