Miszpelnik, nieśplik (Eriobotrya Lindl.) – rodzaj zimozielonych drzew lub krzewów należących do rodziny różowatych obejmujący od 17[4] do 30[5] gatunków. Wszystkie występują we wschodniej Azji[5], przy czym tylko nieśplik japoński Eriobotrya japonica sięga południowej Japonii, a pozostałe gatunki rosną w południowych Chinach i dalej na południu. Rosną w lasach. Kwitną jesienią i zimą, kwiaty zapylane są przez owady[6].

Miszpelnik
Ilustracja
Nieśplik japoński
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

różowce

Rodzina

różowate

Rodzaj

miszpelnik

Nazwa systematyczna
Eriobotrya J. Lindley
Trans. Linn. Soc. London 13: 96, 102. 23 Mai-21 Jun 1821[3]
Typ nomenklatoryczny

E. japonica (Thunberg) Lindley

Owoce nieśplika japońskiego

Nieśplik japoński E. japonica ma owoce jadalne, dojrzewające wiosną, cenione ze względu na soczystość, silny smak i aromat[6].

Morfologia edytuj

Pokrój
Drzewa do 10 m wysokości i krzewy[6].
Liście
Niepodzielone, zwykle ogonkowe, ząbkowane lub całobrzegich[5]. Wyraźne, pierzasto ułożone żyłki wiązek przewodzących[6].
Kwiaty
Stosunkowo niewielkie, zebrane w kwiatostany szczytowe w postaci wielokwiatowych wiech. Hypancjum kubeczkowate lub odwrotnie stożkowate. Działek kielicha jest 5, są one zrośnięte u nasady i trwałe. Płatki, też w liczbie 5, są białe lub żółte. Pręcików jest 20. Zalążnia dolna 2–5-komorowa, z 2 zalążkami w każdej komorze. Szyjki słupków od 2 do 5, zwykle omszone[5][6].
Owoce
Jabłkowate (miąższ tworzy mięśniejące dno kwiatowe), mięsiste lub suche, z błoniastym endokarpem, zawiera 1–2 okazałe nasiona[5].

Systematyka edytuj

Rodzaj należy do plemienia Pyreae w podrodzinie Spiraeoideae rodziny różowatych (Rosaceae)[2][7]. Rodzaj bywa włączany do Rhaphiolepis[8].

Wykaz gatunków[4]

Przypisy edytuj

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2011-06-07] (ang.).
  3. Index Nominum Genericorum (ING). Smithsonian National Museum of Natural History. [dostęp 2011-06-07]. (ang.).
  4. a b Eriobotrya. [w:] The Plant List [on-line]. Kew Gardens. [dostęp 2011-06-07]. (ang.).
  5. a b c d e Gu Cuizhi (Ku Tsue-chih); Stephen A. Spongberg: Eriobotrya. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2011-06-07]. (ang.).
  6. a b c d e Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 1. Trees and shrubs. London: Macmillan, 2002, s. 252. ISBN 0-333-73003-8.
  7. D. Potter i inni, Phylogeny and classification of Rosaceae, „Plant Systematics and Evolution”, 266, 2007, s. 5–43, DOI10.1007/s00606-007-0539-9.
  8. Eriobotrya Lindl.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2021-12-21].