Wikipedia

Monarki

Monarki[12], monarkowate[13] (Monarchidae) – rodzina ptaków z podrzędu śpiewających (Oscines) w obrębie rzędu wróblowych (Passeriformes), obejmująca około stu gatunków. Są to małe lub średniej wielkości ptaki. Są owadożerne, często polują na owady, łapiąc je w locie.

Monarki
Monarchidae
Bonaparte, 1854[1][2]
Ilustracja
Przedstawiciel rodziny – hawajczyk rdzawoczelny (Chasiempis sandwichensis)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

monarki  

Typ nomenklatoryczny

 Monarcha Vigors & Horsfield, 1827

Rodzaje

15 rodzajów – zobacz opis w tekście

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Zasięg występowania edytuj

Monarki zamieszkują Czarną Afrykę (wraz z Madagaskarem), południową i wschodnią część Azji oraz Australię i Oceanię[14][15].

Podział systematyczny edytuj

W latach 90. XX wieku Ch. Sibley i współpracownicy przeprowadzili badania pokrewieństwa (przy użyciu hybrydyzacji DNA-DNA) między różnymi gatunkami m.in. tej rodziny. Efektem tych prac było włączenie monarkowatych – w randze podrodziny Monarchinae – i wachlarzówek (Rhipidurinae) do rodziny dziwogonów (Dicruridae)[16]. W 2008 L. Christidis i W.E. Boles podnieśli monarkowate i wachlarzówki do rangi rodzin[17].

Po tych rewizjach taksonomicznych do rodziny monarkowatych zaliczane są następujące rodzaje[12]:

Uwagi edytuj

  1. ↑ Typ nomenklatoryczny: Muscipeta Cuvier, 1817 (= Terpsiphone Gloger, 1827).
  2. ↑ Typ nomenklatoryczny: Myiagra Vigors & Horsfield, 1827.
  3. ↑ Typ nomenklatoryczny: Tchitrea Lesson, 1830 (= Terpsiphone Gloger, 1827).
  4. ↑ Typ nomenklatoryczny: Terpsiphone Gloger, 1827.
  5. ↑ Typ nomenklatoryczny: Seisura Vigors & Horsfield, 1827 (= Myiagra Vigors & Horsfield, 1827).
  6. ↑ Typ nomenklatoryczny: Grallina Vieillot, 1816.

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b Ch.L. Bonaparte. Notes sur les Collections rapportées en 1853, par M. A. Delattre, de son voyage en Californie et dans le Nicaragua. „Comptes Rendus Hebdomadaires des Séances de l’Académie des Sciences”. 38, s. 650, 1854. (fr.). 
  2. ↑ a b Ch.L. Bonaparte. Conspectus systematis ornithologiæ. „Annales des Sciences Naturelles, Zoologie”. Quatrième série. 1 (2), s. 113, 1854. (fr.). 
  3. ↑ H.G.L. Reichenbach: Avium systema naturale. Das natürliche system der vögel mit hundert tafeln grösstentheils original-abbildungen der bis jetzt entdecken fast zwölfhundert typischen formen. Vorlaüfer einer iconographie der arten der vögel aller welttheile. Dresden und Leipzig: Expedition der vollständigsten naturgeschichte, 1850, s. i–viii; 1–36; i–xxxi. (niem.).
  4. ↑ J. Cabanis: Museum Heineanum: Verzeichniss der ornithologischen Sammlung des Oberamtmann Ferdinand Heine, auf Gut St. Burchard vor Halberstadt. T. 1: Singvögel. Halberstadt: In Commission bei R. Frantz, 1850–1851, s. 56. (niem.).
  5. ↑ E. Blyth: Catalogue of the birds in the Museum Asiatic Society. Calcutta: J. Thomas, 1849, s. 203. (ang.).
  6. ↑ C.J. Sundevall: Methodi naturalis avium disponendarum tentamen. Försök till fogelklassens naturenliga uppställnung. Stockholm: Samson & Wallin, 1872, s. 25. (szw. • łac.).
  7. ↑ G.E. Shelley: The birds of Africa, comprising all the species which occur in the Ethiopian region. Cz. 1. London: Published for the author by R.H. Porter, 1896, s. 98. (ang.).
  8. ↑ G.M. Mathews: The Birds of Australia. Cz. 8. London: H.F. & G. Witherby, 1920, s. 61. (ang.).
  9. ↑ G.M. Mathews: Systema Avium Australasianarum: a systematic list of the birds of the Australasian region. (London): British Ornithologists’ Union, 1930, s. 650. (ang.).
  10. ↑ E. Mayr & D. Amadon. A classification of Recent birds. „American Museum novitates”. 1496, s. 31, 1951. (ang.). 
  11. ↑ J.T. Delacour & Ch. Vaurie. A classification of the Oscines (Aves). „Contributions in science”. 16, s. 5, 1957. (ang.). 
  12. ↑ a b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko, Rodzina: Monarchidae Bonaparte, 1854 - monarki - Monarchs (wersja: 2022-08-28), [w:] Kompletna lista ptaków świata [online], Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego [dostęp 2023-06-24].
  13. ↑ P. Mielczarek & W. Cichocki. Polskie nazewnictwo ptaków świata. „Notatki Ornitologiczne”. Tom 40. Zeszyt specjalny, s. 329, 1999. ISSN 0550-0842. 
  14. ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (redaktorzy), Monarchs [online], IOC World Bird List (v13.1) [dostęp 2023-06-24] (ang.).
  15. ↑ Monarch-flycatchers (Monarchidae). IBC: The Internet Bird Collection. [dostęp 2020-11-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-16)]. (ang.).
  16. ↑ Ch. Sibley & J.E. Ahlquist (1990): Phylogeny and classification of birds. Yale University Press, New Haven, Conn.
  17. ↑ L. Christidis, W.E. Boles: Systematics and Taxonomy of Australian Birds.. Canberra: CSIRO Publishing, 2008. ISBN 978-0-643-06511-6.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Monarki&oldid=70722051”