Monokultura

Monokultura – system rolniczy lub leśny, polegający na wieloletnim uprawianiu na tym samym obszarze roślin jednego gatunku, bądź o podobnych wymaganiach glebowych, np. bawełny, trzciny cukrowej, świerku. Powoduje to szybkie wyjałowienie gleb nawet bardzo żyznych oraz zmianę ich struktury.

Monokultura sosnowa – Puszcza Notecka w pobliżu Miał

Ścisłe doświadczenie monokulturowe założone w Rolniczym Zakładzie Doświadczalnym Swojec Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu w 1966 – na pierwszym planie żyto uprawiane w płodozmianie, a na drugim w monokulturze

W polowej produkcji roślinnej monokultura to uprawianie roślin tego samego gatunku przez wiele kolejnych lat na tym samym polu, prowadzące do zmęczenia gleby i obniżki plonu.

Negatywne skutki monokultury:

• jednostronne wyczerpanie składników pokarmowych z gleby,
• ciągłe pobieranie wody z tych samych warstw,
• nadmierny rozwój agrofagów.

Większość roślin uprawnych nie znosi uprawy w monokulturze, jednak niektóre, np. żyto, można w ten sposób uprawiać nawet kilkadziesiąt lat, a kukurydzę od 6 do 8.

Najstarsze ścisłe doświadczenia monokulturowe z zakresu polowej uprawy roślin (w nawiasach podano miejsce i rok założenia):

• Rothamsted (Anglia, 1843),
• Grignion (Francja, 1875),
• Illinois (USA, 1876),
• Halle (Niemcy, 1878),
• Columbia (USA, 1888),
• Dakota (USA, 1892),
• Askov (Dania, 1894),
• Auburn (USA, 1896),
• Bad Lauchstädt (Niemcy, 1902),
• Dikopshof (Niemcy, 1906),
• Bonn-Poppelsdorf (Niemcy, 1906),
• Saskatchewan (Kanada, 1911),
• Moskwa (Rosja, 1912),
• Skierniewice (Polska, 1921),
• Berlin-Dahlem (Niemcy, 1923),
• Thyrow (Niemcy, 1937),
• Limburgerhof (Niemcy, 1938).

Zobacz też

• monokultura sosnowa
• agregacja roślinna
• płodozmian
• plantacja