Morze Andamańskie
Morze Andamańskie – morze przybrzeżne położone w części północno-wschodniej Oceanu Indyjskiego na południowy wschód od Zatoki Bengalskiej, pomiędzy Półwyspem Indochińskim a archipelagiem wysp: Nikobary, Andamany i Sumatrą[1]. Łączy się z Zatoką Bengalską od strony zachodniej poprzez wiele cieśnin, m.in.: Kanał Dziesiątego Stopnia, Dunkan, Nikobarską, Preparis południową i północną oraz Kokosową[2]. Od południowego wschodu łączy się poprzez Cieśninę Malakka z Morzem Południowochińskim. Zajmuje powierzchnię 602 tys. km²[3]. Rozciąga się z północy na południe na około 1200 km oraz z zachodu na wschód na około 645 km[2].
 Zdjęcie satelitarne Morza Andamańskiego z widocznym na północy charakterystycznym kolorem wody wynikającym z uchodzących w tym miejscu rzek Irawadi oraz Saluin | |
| Kontynent | |
|---|---|
| Państwa | |
| Powierzchnia |
602 tys. km² |
| Największa głębia |
Rów Andamański: 4507 m |
| Zasolenie |
od 32 do 33‰ |
| Temperatura |
26–30 °C |
| Typ morza | |
Położenie na mapie Oceanu Indyjskiego  | |
 10°N 96°E/10,000000 96,000000
| |
| |
Największa głębia znajduje się w Rowie Andamańskim i wynosi 4507 m, przy czym głębokości poniżej 3000 m stanowią mniej niż 5% obszaru morza[3][2]. Północna oraz południowa część Morza Andamańskiego ma mniej niż 180 m głębokości (dla północnego obszaru głównie z powodu naniesionego mułu przez wody rzeki Irawadi)[2].
Posiada liczne zatoki, wśród nich m.in. Martaban[4].
Temperatura wód powierzchniowych wynosi 27–29 °C, do 30 °C (w okresie maja), w latach 1945–2004 średnia miesięczna temperatura wody wzrosła z około 28,3 °C do około 29 °C[5]. Zasolenie oscyluje pomiędzy 32‰ (dla północnych obszarów morza) a 33‰ (dla południowych obszarów morza)[5]. Zasolenie dla wód przybrzeżnych północnej części Morza Andamańskiego oscyluje pomiędzy 31‰ a 32,8‰, natomiast dla południowych wód przybrzeżnych waha się od 32,1‰ do 33,6‰[5]. W okresie monsunowym zasolenia spada do 20-25‰ (szczególnie na północy, gdzie uchodzą rzeki Irawadi oraz Saluin)[5][6]. Po okresie deszczy monsunowych w północnej części morza powstaje silna haloklina położona na głębokościach od 10 do 60 m[5]. Pływy wahają się zazwyczaj od 2 do 5 metrów przy czym dochodzą nawet do 7,2 m (w zatoce Martaban)[6][7].
W wodach morza zaobserwowano około 630 gatunków ryb, w tym obfite łowiska tuńczyków (tuńczyk żółtopłetwy, tuńczyk wielkooki, tuńczyk tongol)[8][9]. Głównymi rzekami uchodzącymi do Morza Andamańskiego są Irawadi oraz Saluin. Głównymi portami są Rangun, Penang oraz Mulmejn[3].
Przypisy edytuj
- ↑ Ebook Sailing guide/Guide nautique Andaman sea, Indian Ocean, „Sea – Seek”, grudzień 2017, s. 2 [dostęp 2018-01-17] (ang.).
- ↑ a b c d Andaman Sea, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2018-01-17] (ang.).
- ↑ a b c M. Frydrych, S. Kobojek, Z. Rdzany: Geografia Świata. Warszawa: Wydawnictwo SBM, 2016, s. 29. ISBN 978-838-059-086-1. (pol.).
- ↑ OCEANS IN THE BALANCE, THAILAND IN FOCUS, „Greenpeace Southeast Asia” [dostęp 2018-01-21] [zarchiwizowane z adresu 2015-09-22] (ang.).
- ↑ a b c d e R.N. Gibson, R.J.A. Atkinson, J.D.M. Gordon, Oceanography and Marine Biology: An Annual Review, CRC Press, 20 czerwca 2007, s. 183, ISBN 978-1-4200-5094-3 [dostęp 2018-01-20] (ang.).
- ↑ a b Andamańskie, Morze, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2018-01-20].
- ↑ R.N. Gibson, R.J.A. Atkinson, J.D.M. Gordon, Oceanography and Marine Biology: An Annual Review, CRC Press, 20 czerwca 2007, s. 173, ISBN 978-1-4200-5094-3 [dostęp 2018-01-20] (ang.).
- ↑ TUNA IN THE ANDAMAN SEA, „Marine Fishery Resources Management in the Bay of Bengal”, grudzień 1987, s. 24–25 [dostęp 2018-01-18] (ang.).
- ↑ Species in Andaman Sea [online], www.fishbase.org [dostęp 2018-01-20] (ang.).