Mostowlany
Mostowlany (biał. Мастаўляны[8]) – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie białostockim, w gminie Gródek[7][9].
| wieś | |
 Główna ulica Mostowlan | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Sołectwo | |
| Liczba ludności (2011) | |
| Strefa numeracyjna |
85 |
| Kod pocztowy |
16-040[6] |
| Tablice rejestracyjne |
BIA |
| SIMC |
0029191[7] |
Położenie na mapie gminy Gródek  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa podlaskiego  | |
Położenie na mapie powiatu białostockiego  | |
 53°04′03″N 23°52′44″E/53,067500 23,878889[1]
| |
Historia edytuj
Mostowlany to dawna wieś szlachecka, która w końcu XVIII wieku położona była w powiecie wołkowyskim województwa nowogródzkiego Wielkiego Księstwa Litewskiego[10].
W 1838 roku w Mostowlanach urodził się Konstanty Kalinowski, powstaniec styczniowy, stracony przez Rosjan w 1864 roku w Wilnie. W celu jego upamiętnienia w 2015 roku we wsi odsłonięto pomnik poświęcony jego pamięci[11].
Według Powszechnego Spisu Ludności przeprowadzonego w 1921 roku wieś liczyła 9 domostw, które zamieszkiwały 52 osoby (29 kobiet i 23 mężczyzn). Wszyscy mieszkańcy miejscowości zadeklarowali wówczas białoruską przynależność narodową oraz wyznanie prawosławne. We wspomnianym okresie Mostowlany znajdowały się w gminie Hołynka w powiecie grodzieńskim.
W pobliskim folwarku o tej samej nazwie zamieszkiwało 77 osób, wśród których 71 osób było wyznania prawosławnego, 4 mojżeszowego, a 2 rzymskokatolickiego. Większość, w liczbie 70 osób, zadeklarowała narodowość białoruską, pozostali podali kolejno: narodowość polską (6 osób) i żydowską (1 osoba). W folwarku było 6 budynków mieszkalnych[12].
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.
W związku z kryzysem migracyjnym na granicy z Białorusią, jaki nastąpił w połowie 2021 r., miejscowość i okolice objęte zostały stanem wyjątkowym[13].
Zabytki edytuj
- drewniana cerkiew prawosławna pod wezwaniem św. Jana Teologa (parafialna), ok. 1862, nr rej.:A-383 z 21.12.1987
- drewniana kaplica prawosławna pod wezwaniem Świętych Kosmy i Damiana (cmentarna), k. XVIII, 1840, nr rej.:A-384 z 21.12.1987
- cmentarz cerkiewny, nr rej.:A-384 z 21.12.1987[14].
Pozostałe obiekty edytuj
- Pomnik Wincentego Konstantego Kalinowskiego, odsłonięty w 2015 r.[15]
Religia edytuj
Mostowlany są siedzibą parafii prawosławnej pw. św. Apostoła Jana Teologa[16].
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 83587
- ↑ Uchwała nr VII/56/11 Rady Gminy Gródek z dnia 25 maja 2011 r. w sprawie nadania statutu Sołectwu Mostowlany. „Dziennik Urzędowy Województwa Podlaskiego”. Nr 160, poz. 1851, s. 15783, 2011-06-10. Wojewoda Podlaski. [dostęp 2014-10-12].
- ↑ Sołtysi Gminy Gródek. Urząd Gminy Gródek. [dostęp 2014-10-12].
- ↑ Wieś Mostowlany w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-11-10], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 796 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT.
- ↑ Мастаўляны, вёска. Radzima.net. [dostęp 2016-06-27].
- ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
- ↑ Вялікі гістарычны атлас Беларусі Т.2, Mińsk 2013, s. 97.
- ↑ Pomnik Kastusia Kalinowskiego w Mostowlanach – Bialorus.pl [online], www.bialorus.pl [dostęp 2016-10-06] [zarchiwizowane z adresu 2016-10-09].
- ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych.. T. 5: Województwo białostockie. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1924, s. 42 (33).
- ↑ Gdzie obowiązuje stan wyjątkowy? Oto lista miejscowości. Forsal.pl, 2021-09-02. [dostęp 2021-10-28].
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podlaskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 6 [dostęp 2014-10-12].
- ↑ Pomnik Konstantego „Kastusia” Kalinowskiego upamiętniający także 150.rocznicę wybuchu Powstania Styczniowego. polskaniezwykla.pl. [dostęp 2021-10-28].
- ↑ Kalendarz Prawosławny 2021, Wydanie Warszawskiej Metropolii Prawosławnej, ISSN 1425-2171, ss. 180, 185
Linki zewnętrzne edytuj
- Mostowlany, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 356.