Mowa matczyna
Mowa matczyna (ang. motherese, baby talk, caregiver register, child-directed speech[1] ) – specjalna forma mowy, uproszczony rejestr językowy preferowany przez użytkowników danego języka przy nawiązywaniu komunikacji z małymi dziećmi[1] lub niemowlętami[2]. Od zwykłej mowy odróżnia się specyficznym zasobem słownym, a także odmiennościami na płaszczyźnie fonologicznej, morfologicznej i składniowej[1] . Pewna forma mowa matczynej jest spotykana w większości społeczności językowych na świecie[1] . Mowa matczyna bywa też określana jako „mowa nianiek”.
Użytkownicy takiego rejestru uznają przeważnie, że operowanie nim ułatwia dziecku przyswajanie języka. Wskazuje na to mnogość elementów parajęzykowych i uproszczeń strukturalnych, które przyciągają uwagę dziecka i umożliwiają łatwiejszą komunikację. Z drugiej strony szereg właściwości mowy matczynej wykazuje wyższy stopień złożoności strukturalnej niż środki języka powszechnego (np. zdrobnienia). Stosowanie typowych elementów mowy matczynej może powodować problemy komunikacyjne w interakcji z dziećmi dotkniętymi autyzmem[1] .
Zauważa się, że mowa matczyna pełni nie tylko funkcję porozumiewawczą, ale również afektywną, dydaktyczną i socjalizacyjną[1] .
Pojęcie zostało wprowadzone przez Anne Fernald[2].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f Kubaník 2017 ↓.
- ↑ a b mowa matczyna, [w:] Słownik pojęć [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2019-08-25] .
Bibliografia edytuj
- Pavel Kubaník: BABY TALK. W: Petr Karlík, Marek Nekula, Jana Pleskalová: Nový encyklopedický slovník češtiny. 2017. (cz.).