Mrówczyk białobrzuchy
Mrówczyk białobrzuchy[4] (Gymnopithys leucaspis) – gatunek małego ptaka z rodziny chronkowatych (Thamnophilidae). Zasiedla północno-zachodnią część Ameryki Południowej. Nie jest zagrożony.
| Gymnopithys leucaspis[1] | |||
| (P. L. Sclater, 1855) | |||
;_Manacapuru,_Amazonas,_Brazil.jpg) Samiec sfotografowany w Manacapuru w Brazylii | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
mrówczyk białobrzuchy | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Podgatunki | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
| |||
Systematyka edytuj
Takson ten po raz pierwszy opisał Philip Lutley Sclater w 1855 roku, nadając mu nazwę Myrmeciza leucaspis. Holotyp pochodził z Villavicencio w Kolumbii[2][5]. Obecnie gatunek ten zaliczany jest do rodzaju Gymnopithys[4][6]. W starszym ujęciu systematycznym do G. leucaspis zaliczano 9 podgatunków, 5 z nich (te występujące na zachód od Andów aż po Honduras w Ameryce Centralnej) wydzielono do odrębnego gatunku o nazwie mrówczyk dwubarwny (G. bicolor)[2][5][6].
Podgatunki i zasięg występowania edytuj
Obecnie wyróżnia się cztery podgatunki G. leucaspis[6]:
- G. l. leucaspis (P. L. Sclater, 1855) – wschodnia Kolumbia
- G. l. castaneus J. T. Zimmer, 1937 – wschodni Ekwador i północno-wschodnie Peru
- G. l. peruanus J. T. Zimmer, 1937 – północne Peru
- G. l. lateralis Todd, 1927 – północno-zachodnia brazylijska Amazonia
Morfologia edytuj
Długość ciała wynosi 13,5–14,5 cm, masa ciała 28–34 g[5]. Nie występuje dymorfizm płciowy. Wierzch ciała brązowy, gardło białe, wierzch głowy szary. Zależnie od rejonu występowania jasność boków i skrzydeł zmienia się.
Ekologia i zachowanie edytuj
Środowiskiem życia mrówczyka białobrzuchego są dolne piętra wilgotnych lasów równikowych oraz stare lasy wtórne. Ptaki tego gatunku chodzą za mrówkami wojownicami, zjadając wypłoszone przezeń owady, pająki, a nawet małe gady i płazy.
Status edytuj
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje mrówczyka białobrzuchego za gatunek najmniejszej troski (LC – least concern). Liczebność populacji nie została oszacowana, ale ptak ten opisywany jest jako dość pospolity. Trend liczebności populacji uznawany jest za spadkowy ze względu na niszczenie siedlisk[3].
Przypisy edytuj
- ↑ Gymnopithys leucaspis, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c Bicoloured Antbird (Gymnopithys leucaspis). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-24)]. (ang.).
- ↑ a b Gymnopithys leucaspis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ a b Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Pithyini Ridgway, 1911 (wersja: 2020-11-15). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-12-11].
- ↑ a b c K. Zimmer, M. L. Isler: Bicoloured Antbird (Gymnopithys leucaspis). W: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D. A. Christie, E. de Juana (red.): Handbook of the Birds of the World Alive. Barcelona: Lynx Edicions, 2015. [dostęp 2015-03-15]. (ang.).
- ↑ a b c F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Antbirds. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-12-11]. (ang.).
Bibliografia edytuj
- David Burni, Ben Hoare, Joseph DiCostanzo, BirdLife International (mapy wyst.), Phil Benstead i inni: Ptaki. Encyklopedia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009, s. 352. ISBN 978-83-01-15733-3.
Linki zewnętrzne edytuj
- Zdjęcia i materiały audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).