Mszał z Sherborne
Mszał z Sherborne – pochodzący z początku XV wieku bogato iluminowany rękopiśmienny mszał, znajdujący się w zbiorach British Library (sygnatura Add. MS 59874)[1].
Księga ma wymiary 535×380 mm[2] i waży 20 kilogramów[3]. Zawiera 694 pergaminowe karty[1][3]. Uważa się, że jest największą księgą liturgiczną z czasów średniowiecza zachowaną w dobrym stanie[3].
Będący w warstwie ikonograficznej reprezentantem gotyku międzynarodowego[1], mszał uważany jest za jeden z najwybitniejszych tego typu późnośredniowiecznych zabytków z terenu Wysp Brytyjskich[2][3]. W przeciwieństwie do wielu podobnych ksiąg liturgicznych manuskrypt przetrwał nienaruszony czasy reformacji[1].
Mszał datowany jest (na podstawie heraldyki) na lata 1400–1407[1]. Powstał na zamówienie opata konwentu dominikańskiego w Sherborne, Roberta Bruyninga[1][3]. Skrybą był John Whas, zaś za warstwę ikonograficzną księgi odpowiadał John Siferwas. Zarówno Bruyning, Whas i Siferwas, jak i ówczesny biskup Salisbury Richard Mitford, zostali wielokrotnie sportretowani i podpisani na kartach księgi[2]. Po sekularyzacji opactwa w okresie reformacji dzieje księgi urywają się aż do 1703 roku, kiedy to poświadczona jest na terenie Francji, gdzie trafiła w nieznanych okolicznościach. W 1800 roku zakupił ją książę Northumberland[2]. Odtąd przechowywana była na zamku Alnwick do 1983 roku, kiedy to spadkobiercy księcia przekazali ją w depozyt Bibliotece Brytyjskiej. W 1998 roku Biblioteka odkupiła manuskrypt[2].
Poza tekstem modlitw mszał zawiera w wielu przypadkach także ich notację muzyczną[1][2][4]. Szczególną uwagę w iluminacjach księgi zwracają ozdobne marginesy, wśród których znajduje się 48[4] realistycznych przedstawień występujących na Wyspach Brytyjskich ptaków, większość z nich z podpisami w języku średnioangielskim[3][4]. Wśród przedstawionych ptaków znajdują się m.in. głuptak (ganett), kormoran (cormerant), kurka wodna (more hen), bocian (stork), pliszka (waysteter), dzięcioł (wodewale) i drozd (roddoke)[4].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f g The Sherborne Missal - Introduction. bl.uk. [dostęp 2015-09-23]. (ang.).
- ↑ a b c d e f Richard W. Pfaff: The Liturgy in Medieval England: A History. Cambridge: Cambridge University Press, 2009, s. 236-238. ISBN 978-0-521-80847-7.
- ↑ a b c d e f The Sherborne Missal. bbc.co.uk. [dostęp 2015-09-23]. (ang.).
- ↑ a b c d Sherborne Missal. bl.uk. [dostęp 2015-09-23]. (ang.).