Muhammad Abd al-Ghani al-Dżamasi
Muhammad Abd al-Ghani al-Dżamasi (ur. 9 września 1921 w Al-Batanun, zm. 7 czerwca 2003 w Kairze) – egipski wojskowy, minister obrony i głównodowodzący sił zbrojnych Egiptu.
 W 1975 | |
 marszałek polowy
| |
| Data i miejsce urodzenia |
9 września 1921 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
7 czerwca 2003 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1939–1978 |
| Siły zbrojne | |
| Główne wojny i bitwy |
I wojna izraelsko-arabska, |
| Późniejsza praca |
wykładowca |
.svg){kind=small}
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data śmierci | |
| minister obrony Egiptu | |
| Okres |
od 26 grudnia 1974 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
Życiorys edytuj
Pochodził z rodziny kupieckiej. W 1939 ukończył studia w Akademii Wojskowej w Kairze, następnie uczył się w szkole sztabu generalnego. W 1965 otrzymał awans na brygadiera. Nie wziął udział w rewolucji egipskiej i nieprzychylnie odnosił się do rządów Gamala Abdel Nasera. Po klęsce Egiptu w wojnie sześciodniowej w 1967 awansował po raz kolejny, by w 1972 zostać szefem operacji armii egipskiej[1].
W wojnie Jom Kipur był głównym autorem planu działań przeciwko Izraelowi w pierwszych dniach wojny, w tym przekroczenia Kanału Sueskiego. Już w toku działań wojennych został szefem sztabu armii egipskiej, w miejsce Sada asz-Szaziliego[1] (według innych źródeł to on opracował plan przekroczenia kanału i przełamania linii Bar-Lewa[2]). Po podpisaniu zawieszenia broni brał udział w negocjacjach egipsko-izraelskich, w efekcie których 11 listopada 1973 obie strony zgodziły się na wymianę jeńców, zakończenie egipskiej blokady izraelskich statków i utworzenia strefy buforowej nadzorowanej przez siły ONZ[1] (porozumienie 101 kilometra[3]). 18 stycznia 1974 podpisał porozumienie Synaj I (ze strony izraelskiej sygnował je szef sztabu Dawid Elazar)[1]. W grudniu tego samego roku wszedł do rządu egipskiego jako minister obrony[4].
W listopadzie 1977, po ogłoszeniu przez prezydenta Egiptu Anwara as-Sadata zamiarów zawarcia trwałego pokoju z Izraelem, podjął negocjacje w sprawie przyszłego porozumienia z ministrem obrony Izraela Ezerem Weizmanem[1]. Poparł projekt trwałego pokoju wbrew stanowisku części ministrów[5]. W końcu tego samego roku odmówił zgody na udział wojska w tłumieniu rozruchów w Kairze, czego domagał się od niego premier Mamduh Salim; przypomniał wówczas, iż po wojnie Jom Kipur władze Egiptu obiecały, że nigdy nie użyją wojska przeciwko obywatelom kraju[6].
W 1978 odszedł na własne życzenie z ministerstwa obrony z powodu krytycznego stosunku do treści porozumienia z Camp David[7]. Anwar as-Sadat uczynił go swoim doradcą ds. wojskowych i awansował do stopnia marszałka polowego. W 1980 al-Dżamasi zrezygnował z zajmowanych stanowisk i porzucił wszelką aktywność polityczną[1].
Otoczony wielkim szacunkiem w krajach arabskich, wyjeżdżał także do Stanów Zjednoczonych i ZSRR[1]. Był wykładowcą i doradcą wojskowym[8]; w czasie wojny iracko-irańskiej doradzał Saddamowi Husajnowi[1].
Zmarł w 2003 po kilkuletniej chorobie[1].
Miał dwie córki i syna[1].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f g h i j L. Joffe, Gen Mohamed Abdel Ghani al-Gamasy
- ↑ The International Who's Who 2004, Europa Publications & Psychology Press, 2003, 9781857432176, s. 1534.
- ↑ Stępniewska-Holzer i Holzer 2006 ↓, s. 181.
- ↑ Stępniewska-Holzer i Holzer 2006 ↓, s. 177.
- ↑ Stępniewska-Holzer i Holzer 2006 ↓, s. 193.
- ↑ Stępniewska-Holzer i Holzer 2006 ↓, s. 188.
- ↑ Stępniewska-Holzer i Holzer 2006 ↓, s. 196.
- ↑ Mohamed Al-Gamasy, 81; Led Egypt's Army in 1973 Arab-Israeli War
Bibliografia edytuj
- B. Stępniewska-Holzer, J. Holzer: Egipt. Stulecie przemian. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Dialog, 2006. ISBN 978-83-89899-58-3.