Mukdenia Rossa

Mukdenia Rossa
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	Saxifraganae
Rząd	skalnicowce
Rodzina	skalnicowate
Rodzaj	mukdenia
Gatunek	mukdenia Rossa
	Nazwa systematyczna
	Mukdenia rossii (Oliv.) Koidz.; Acta Phytotax. Geobot. 4(2): 120–121 1935
Synonimy
	Saxifraga rossii Oliver; Aceriphyllum rossii (Oliver) Engler.;
	Saxifraga rossii Oliver; Aceriphyllum rossii (Oliver) Engler.;
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Mukdenia Rossa^[5]^[6] (Mukdenia rossii) – gatunek roślin z monotypowego rodzaju mukdenia (Mukdenia) należącego do rodziny skalnicowatych. Występuje w północnych Chinach (prowincje Jilin i Liaoning) oraz w Korei. W naturze rośnie w wąwozach i na skalistych zboczach^[4]. Gatunek uprawiany jest jako roślina ozdobna (odporna na mrozy i gorące lata), szczególnie atrakcyjna w odmianie 'Crimson Fans' (okazałe liście są od zewnątrz czerwone, w środku zielone latem, a złote jesienią). Kwiaty zdobią tę roślinę od wczesnej wiosny, także już po rozwinięciu liści^[7]. W uprawie uzyskano mieszańce z bergenią Bergenia, nazwane × Mukgenia Gress^[8].

Nazwa rodzajowa pochodzi od mandżurskiej nazwy „Mukden” oznaczającej współcześnie miasto Shenyang, dawniej stolicę Mandżurii^[7].

Morfologia edytuj

Pokrój: Bylina z tęgim, pokrytym łuskami kłączem^[9], tworząca kępy^[7].

Liście: Wszystkie odziomkowe, długoogonkowe (ogonek do ok. 15 cm długości^[4]). Blaszka liściowa w zarysie kolista, o średnicy do niemal 15 cm^[4], u nasady sercowata, z 5–7 klapami na brzegach piłkowanymi^[9].

Kwiaty: Zebrane w okazały, osiągający 45 cm wysokości^[7] wierzchotkowaty kwiatostan bez przysadek^[9], gruczołowato owłosiony, z rozgałęzieniami o długości do 10 cm^[4]. Działek kielicha i płatków korony jest 4–5 i zarówno działki, jak i płatki są białe. Płatki osiągające ok. 2,5 mm długości są nieco krótsze od działek. Pręcików jest 5, 6 lub rzadziej 7 i są one krótsze z kolei od płatków. Zalążnia niemal górna jest dwukomorowa w dole i jednokomorowa w górze, z dwoma szyjkami słupka i zwieńczona dwoma znamionami. W komorach zalążni znajdują się liczne zalążki^[9]^[4].

Owoce: Torebki z dwoma odgiętymi dzióbkami o długości ok. 7 mm zawierające liczne i drobne nasiona^[9]^[4].

Systematyka edytuj

Gatunek jest jedynym przedstawicielem rodzaju mukdenia Mukdenia Koidzumi, Acta Phytotax. Geobot. 4: 120. 30 Mai 1935^[10] z rodziny skalnicowatych Saxifragaceae. Z Korei opisany został jako odrębny gatunek Mukdenia acanthifolia Nakai (J. Jap. Bot. 17: 684. 1941), który jednak różni się tak nieznacznie (płycej klapowane liście^[7]), że kwestionowana jest jego odrębność^[9].

Przypisy edytuj

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-02] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-02] (ang.).
↑ Mukdenia rossii (Oliv.) Koidz.. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2019-12-16].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Mukdenia rossii. [w:] Flora of China [on-line]. eFlora. Missouri Botanical Garden, St. Louis, MO & Harvard University Herbaria, Cambridge, MA.. [dostęp 2019-12-16].
↑ Wiesław Gawryś: Słownik roślin zielnych. Kraków: Officina botanica, 2008, s. 126. ISBN 978-83-925110-5-2.
↑ Mukdenia rossii 'Crimson Fans'. [w:] e-katalog roślin [on-line]. Związek Szkółkarzy Polskich. [dostęp 2019-12-16].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Karan Junker: Gardening with Woodland Plants. Portland: Timber Press, 2007, s. 258-259. ISBN 978-0-88192-821-1.
↑ David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 604, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Pan Jintang, Douglas E. Soltis: Mukdenia Koidzumi. [w:] Flora of China [on-line]. eFlora. Missouri Botanical Garden, St. Louis, MO & Harvard University Herbaria, Cambridge, MA.. [dostęp 2019-12-16].
↑ Mukdenia. [w:] Index Nominum Genericorum [on-line]. [dostęp 2019-12-16].

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-02] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-02] (ang.).

[tpl-3] Mukdenia rossii (Oliv.) Koidz.. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2019-12-16].

[mukdenia_rossii-4] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Mukdenia rossii. [w:] Flora of China [on-line]. eFlora. Missouri Botanical Garden, St. Louis, MO & Harvard University Herbaria, Cambridge, MA.. [dostęp 2019-12-16].

[gawrys-5] Wiesław Gawryś: Słownik roślin zielnych. Kraków: Officina botanica, 2008, s. 126. ISBN 978-83-925110-5-2.

[zsp-6] Mukdenia rossii 'Crimson Fans'. [w:] e-katalog roślin [on-line]. Związek Szkółkarzy Polskich. [dostęp 2019-12-16].

[junker-7] Karan Junker: Gardening with Woodland Plants. Portland: Timber Press, 2007, s. 258-259. ISBN 978-0-88192-821-1.

[mabb-8] David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 604, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .

[china-9] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Pan Jintang, Douglas E. Soltis: Mukdenia Koidzumi. [w:] Flora of China [on-line]. eFlora. Missouri Botanical Garden, St. Louis, MO & Harvard University Herbaria, Cambridge, MA.. [dostęp 2019-12-16].

[ing-10] Mukdenia. [w:] Index Nominum Genericorum [on-line]. [dostęp 2019-12-16].

[5]

[6]

[4]

[7]

[8]

[1]

[2]

[3]

[9]

[10]