Muszarka blada[4] (Myiagra rubecula) – gatunek niewielkiego ptaka z rodziny monarek (Monarchidae). Występuje w Australii, wschodniej Indonezji i Papui-Nowej Gwinei.

Muszarka blada
Myiagra rubecula[1]
(Latham, 1801)
Ilustracja
Samiec
Ilustracja
Samica
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

monarki

Rodzaj

Myiagra

Gatunek

muszarka blada

Synonimy
  • Todus rubecula Latham, 1801[2]
Podgatunki
  • M. r. sciurorum Rothschild & E. Hartert, 1918
  • M. r. papuana Rothschild & E. Hartert, 1918
  • M. r. concinna Gould, 1848
  • M. r. okyri Schodde & I.J. Mason, 1999
  • M. r. yorki Mathews, 1912
  • M. r. rubecula (Latham, 1801)
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Systematyka edytuj

Muszarka blada została opisana po raz pierwszy przez angielskiego ornitologa Johna Lathama w 1801[5][a]. Lokalna nazwa używana w okolicach Sydney brzmi Frogbird i pochodzi od wydawanych przez ptaka odgłosów. Gatunek opisany w 1848 przez Johna Goulda jako Myiagra concinna okazał się być podgatunkiem Myiagra rubecula.

Muszarka blada jest zaliczana do rodziny monarek, jednak niektórzy badacze twierdzą, że wraz z rodzajem Rhipidura powinno się je wydzielić do osobnej rodziny. Mimo pewnych podobieństw są dość słabo spokrewnione z muchołówkami występującymi w Starym Świecie. Badania molekularne wykonane na przełomie lat 80. i 90. XX wieku pokazały, że należą one do dużej grupy ptaków znanych jako Corvida, do której należy wiele australijskich wróblowych.

Podgatunki edytuj

Wyróżnia się sześć podgatunków M. rubecula[6][2]:

  • M. r. sciurorum Rothschild & E. Hartert, 1918Wyspy d’Entrecasteaux i Luizjady
  • M. r. papuana Rothschild & E. Hartert, 1918 – południowa, południowo-wschodnia Nowa Gwinea i wyspy w Cieśninie Torresa
  • M. r. concinna Gould, 1848 – północno-zachodnia i północno-środkowa Australia; poza sezonem lęgowym także półwysep Jork (północno-wschodnia Australia)
  • M. r. okyri Schodde & I.J. Mason, 1999 – półwysep Jork
  • M. r. yorki Mathews, 1912 – północno-wschodnia i wschodnia Australia
  • M. r. rubecula (Latham, 1801) – południowo-wschodnia Australia; poza sezonem lęgowym migruje do południowo-wschodniej Nowej Gwinei i północno-wschodniej Australii (wschodni Queensland)

Morfologia edytuj

Samiec

Muszarka blada jest niewielkim ptakiem, dorastającym do 14,5–16 cm długości i ważącym 10–15 g. Samiec ma ciemnoniebieskoszarą głowę i gardło, biały brzuch i pierś, samica natomiast ma pomarańczowe gardło i pierś. Młode przypominają wyglądem samicę, mają jedynie bledsze końce skrzydeł.

Występowanie edytuj

Gatunek ten jest obserwowany od Zatoki Królewskiej w północno-zachodniej Australii, przez Top End i półwysep Jork, aż do wschodniego wybrzeża i południowej Wiktorii. Rzadko na Tasmanii. Na północ od Australii występuje na wyspach w Cieśninie Torresa, na Nowej Gwinei (zarówno w części indonezyjskiej jak i należącej do Papui-Nowej Gwinei) oraz na wyspach na wschód od niej – d’Entrecasteaux i Luizjadach. Południowe populacje migrują na zimę na północ, północne są osiadłe lub lokalnie koczujące[7].

Zamieszkuje głównie wiecznie zielone lasy twardolistne, deszczowe lasy mangrowe i zarośla na wybrzeżach.

Tryb życia edytuj

Jak sugeruje nazwa, odżywia się owadami. Przeskakuje pomiędzy gałęziami i chwyta owady w locie.

Rozród edytuj

Wydaje potomstwo raz w trakcie sezonu lęgowego, który trwa od września do lutego. Gniazdo buduje z kory i suchej trawy połączonych ze sobą za pomocą nici pajęczych i udekorowane mchem. Położone jest ono na małej gałęzi, 5–10 m nad ziemią. Składa dwa lub trzy białe jaja, które mogą być lekko niebieskawe bądź szarawe i pokryte ciemnymi, szaro-brązowymi plamkami. Jaja mierzą 17 mm długości i 14 mm średnicy. Oboje partnerzy wysiadują jaja i opiekują się potomstwem, ale samica wykonuje nieco więcej obowiązków i wysiaduje jaja w nocy. Sukces lęgowy jest dość niski, jedynie w 23% gniazd młode dożywają momentu, gdy potrafią latać. Pasożytem lęgowym tego gatunku jest kukułka płowa (Cacomantis variolosus).

Status edytuj

W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych IUCN gatunek ten zaliczany jest do kategorii LC (Least Concernnajmniejszej troski) nieprzerwanie od 1988. Liczebność populacji nie została oszacowana, ale ptak ten opisywany jest jako lokalnie dość pospolity. Trend liczebności populacji uznawany jest za stabilny[3].

Uwagi edytuj

  1. Na tytułowej stronie publikacji Lathama widnieje data 1801 (MDCCCI), niektóre źródła, np. baza ITIS, podają jednak datę 1802.

Przypisy edytuj

  1. Myiagra rubecula, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b Magpie-lark (Grallina cyanoleuca). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-03)]. (ang.).
  3. a b Myiagra rubecula, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  4. P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Monarchidae Bonaparte, 1854 - monarki - Monarchs (wersja: 2021-01-16). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-02-01].
  5. Latham, J.: Supplementum Indicis Ornithologici, sive Systematis Ornithologiae. Londyn: G. Leigh, J. & S. Sotheby, 1801, s. xxxii. (łac.).
  6. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Monarchs. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-02-01]. (ang.).
  7. Leaden Flycatcher. [w:] Birds in Backyards [on-line]. BirdLife Australia. [dostęp 2021-02-01]. (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj