Myszorówka przylądkowa

Myszorówka przylądkowa
	Mastomys coucha
	(Smith, 1834)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	gryzonie
Podrząd	myszokształtne
Nadrodzina	myszowe
Rodzina	myszowate
Podrodzina	myszy
Rodzaj	myszorówka
Gatunek	myszorówka przylądkowa
Synonimy
	Mus breyeri Roberts, 1915; Mus limpopoensis Roberts, 1914; Mus marikquensis A. Smith, 1836; Mus silaceus Wagner, 1842; Mus socialis Roberts, 1913; Mastomys coucha bradfieldi Roberts, 1926;
	Mus breyeri Roberts, 1915; Mus limpopoensis Roberts, 1914; Mus marikquensis A. Smith, 1836; Mus silaceus Wagner, 1842; Mus socialis Roberts, 1913; Mastomys coucha bradfieldi Roberts, 1926;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Myszorówka przylądkowa^[3] (Mastomys coucha) – gatunek gryzonia z rodziny myszowatych, występujący w Afryce Południowej^[2]^[4].

Systematyka edytuj

Gatunek został opisany naukowo w 1834 roku przez A. Smitha na podstawie okazu z Prowincji Przylądkowej Północnej w Południowej Afryce, schwytanego pomiędzy rzeką Oranje a Zwrotnikiem Koziorożca^[4]. Pierwotnie był opisany w rodzaju mysz (Mus)^[5]. Wyróżnia się kariotypem (36 par chromosomów, FNa = 52–56) i występowaniem szczególnego elektromorfu hemoglobiny. W niektórych regionach występuje symaptrycznie z myszorówką natalską, w innych zaś allopatrycznie. Gatunki różnią szczegóły budowy czaszki, penisa i plemników, a także zachowania rozrodcze, wokalizacje ultradźwiękowe i feromony^[4].

Występowanie edytuj

Gryzonie te występują w Południowej Afryce, Lesotho, południowym i zachodnim Zimbabwe, Mozambiku Botswanie, środkowej Namibii i południowej Angoli^[2]^[4]. Są spotykane do wysokości 1600 m n.p.m.^[2]

Wygląd edytuj

Jest to mała mysz, osiąga długość od 77 do 132 mm (średnio 100 mm), z ogonem o długości od 75 do 103 mm (średnio 85 mm). Masa ciała to od 15 do 54 g (średnio 31 g). W stanie dzikim młode mają ciemnoszary grzbiet, zaś stare osobniki rudobrązowy; laboratoryjnie wyhodowana odmiana ma ubarwienie bladożółte. Włosy grzbietu mają blade czubki. Mysz ma ciemny ogon o długości podobnej do ciała. Stopy są białawe. Samica ma dwanaście par sutków^[5].

Tryb życia edytuj

Zwierzę to prowadzi nocny, naziemny tryb życia. Myszorówka przylądkowa żyje na terenach trawiastych, sawannie porośniętej drzewami, polach i w siedzibach ludzkich. Jest bardzo pospolita na terenach zaburzonych przez działalność ludzką^[5]. Zamieszkuje tereny, na których roczna suma opadów nie przekracza 800 mm; preferuje obszary suchsze i położone na większej wysokości, niż spokrewniona myszorówka natalska^[4]^[5].

Rozmnaża się całorocznie, z możliwą przerwą w suchych miesiącach zimowych. Dojrzewanie płciowe stymulują substancje pobierane z kiełkujących nasion traw. Samica rodzi zwykle 8–10 młodych, po ciąży trwającej 21–22 dni i może wydać na świat nowy miot średnio co około 33 dni. Młode po urodzeniu są niesamodzielne, otwierają oczy 15 dnia życia i przestają być karmione 21 dnia życia^[5].

Myszorówki przylądkowe przenoszą dżumę i schistosomatozę^[2].

Populacja edytuj

Myszorówki przylądkowe są bardzo pospolite i mają duży zasięg występowania. Występują w różnorodnych środowiskach, nie unikają ludzi; ponadto są obecne w wielu obszarach chronionych. Populacja jest stabilna, nie są znane zagrożenia dla tego gatunku. Jest uznawany za gatunek najmniejszej troski^[2].

Przypisy edytuj

↑ Mastomys coucha, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f F.F. Cassola F.F., Mastomys coucha, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2017-2, DOI: 10.2305/IUCN.UK.2016-2.RLTS.T12865A22425161.en [dostęp 2017-11-08] (ang.).
↑ Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk, 2015, s. 297. ISBN 978-83-88147-15-9.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Mastomys coucha. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 2017-11-08]
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Mastomys coucha Southern African Multimammate Mouse (Southern African Mastomys). W: Mammals of Africa. Jonathan Kingdon, David Happold, Thomas Butynski, Michael Hoffmann, Meredith Happold, Jan Kalina (redaktorzy). T. 3: Rodents, Hares and Rabbits. Bloomsbury, 2013, s. 463–464. ISBN 1-4081-8996-8.

[itis-1] Mastomys coucha, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[iucn-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f F.F. Cassola F.F., Mastomys coucha, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2017-2, DOI: 10.2305/IUCN.UK.2016-2.RLTS.T12865A22425161.en [dostęp 2017-11-08] (ang.).

[miiz-3] Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk, 2015, s. 297. ISBN 978-83-88147-15-9.

[MSW3-4] Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Mastomys coucha. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 2017-11-08]

[mammals-5] Mastomys coucha Southern African Multimammate Mouse (Southern African Mastomys). W: Mammals of Africa. Jonathan Kingdon, David Happold, Thomas Butynski, Michael Hoffmann, Meredith Happold, Jan Kalina (redaktorzy). T. 3: Rodents, Hares and Rabbits. Bloomsbury, 2013, s. 463–464. ISBN 1-4081-8996-8.

[3]

[2]

[4]

[1]

[5]