Nabój 8 × 50 mm R Lebel
8 × 50 mm R Lebel (również: 8 × 51 mm R Lebel) – francuski nabój karabinowy kalibru, 8 mm o długości łuski 50 mm z wystającą kryzą. Nabój 8 mm Lebel powstał pod koniec XIX wieku jako nabój karabinowy dla nowego, francuskiego karabinu Lebel Mle 1886. Nowy nabój był pochodną starszego naboju Gras kalibru 11 mm.
Nabój 8 mm Lebel | |
Rodzaj | |
---|---|
Kaliber |
8 mm |
Średnica | |
Długość | |
łuski |
50,5 mm |
pocisku |
patrz tekst |
Masa | |
pocisku |
patrz tekst |
Inne | |
Prędkość początkowa |
patrz tekst |
Pierwszy na świecie powszechnie stosowany nabój wojskowy używający prochu bezdymnego, co umożliwiło zastosowanie "małego" kalibru 8 mm; późniejsza wersja, ponownie jako pierwsza na świecie, używała ostrołukowego pocisku (balle D)[1]
Naboje 8 mm Lebel produkowano nie tylko we Francji. Produkcję podjęto też m.in.: w Wielkiej Brytanii, Stanach Zjednoczonych, Polsce, Włoszech oraz Grecji.
Rodzaje nabojów 8 mm Lebel edytuj
Amunicja ostra edytuj
- 8 mm Mle 1886 – pierwsze naboje Lebela miały pociski o kształcie cylindrycznym wykonane z miedzi (późniejsze wykonywano z tombaku). Masa pocisku wynosiła 12,8 g, zaś ładunek prochu małodymnego typu BF – 2,75 g.
- 8 mm Mle 93 – nabój wprowadzony w roku 1893. Pociski cylindryczne w płaszczu melchiorowym z rdzeniem ołowianym z domieszką antymonu. Długość pocisku wynosiła 30 mm, zaś masa 15 g. Zastosowano ładunek prochu typu B o masie 2,75 g. Pocisk osiągał prędkość początkową równą 630 m/s.
- 8 mm Mle 1886D – nabój ten powstał w roku 1898, zaś do użycia wszedł w 1903 roku. Zastosowano nowy pocisk ostrołukowy typu D (o długości 39,2 mm i masie 12,8 g; jednolity, wykonany ze stopu 90% Cu, 9,5% Zn, 0,5% Pb), zaprojektowany przez kpt. Desaleuxa oraz kpt. Arthusa. Jako ładunek miotający użyto prochu BN3F o masie 3 g, co pozwoliło osiągnąć prędkość początkową 700 m/s.
- 8mm Mle 1886D a.m. – wariant naboju Mle 1886D przystosowany do użycia w broni maszynowej z bardziej płaskimi dnami łusek oraz silniej osadzonymi spłonkami.
- 8mm SFM Mle 1917 – nabój opracowany przez przedsiębiorstwo Societe Francaise des Munitions, z nowym pociskiem o kształcie zbliżonym do niemieckiego pocisku typu S, do karabinu Mauser. Pocisk składał się z płaszcza melchiorowego i rdzenia ze stopu ołowiu z domieszką antymonu. Miał masę 12,6 g oraz długość 32 mm.
- 8 mm Mle 1923 – wprowadzony w roku 1923 nabój z pociskiem ze stalowym płaszczem, pokrytym stopem CuNi. Długość pocisku 35,2 mm, masa – 12,6 g.
- 8mm Mle 1932N – wprowadzony w roku 1932 nabój z pociskiem ciężkim. Pocisk miał płaszcz stalowy pokryty melchiorem oraz rdzeń ołowiany z domieszką antymonu. Długość pocisku wynosiła 39,45 mm, zaś masa – 15 g.
Amunicja specjalna edytuj
- Nabój z pociskiem dymno-smugowym T – pocisk dymno-smugowy miał kształt zbliżony do pocisku typu D. Był wykonany ze stopu CuZnPb, w dennej części miał uformowane gniazdo, w którym znajdowała się mieszanka dymno-smugowa. Pociski pokrywane byłą warstwą cyny. Masa pocisku wynosiła 11,2 g, zaś długość 38,5 mm. Osiągał on prędkość początkową wynoszącą 750 m/s.
- Nabój z pociskiem przeciwpancernym P – pocisk przeciwpancerny opracowano w roku 1915. Miał masę 9,8 g oraz długość 33 mm. Składał się z tombakowego płaszcza oraz stalowego rdzenia.
- Nabój z pociskiem zapalającym typu Partiot – pocisk zapalający typu Partiot miał kształt zbliżony do pocisku mle 1886. Płaszcz pocisku wykonany ze stopu CuZnPb. Wewnątrz pocisku znajdował się ładunek białego fosforu.
- Nabój miotający do garłacza VB – nabój miotający bez pocisku, szyjka łuski była zaciśnięta w gwiazdkę i uszczelniona parafiną.
Zastosowanie edytuj
Amunicją 8 × 50 mm R Lebel zasilano następujące bronie:
- Karabiny Lebel Mle 1886 oraz Mle 1886/93
- Karabinki Mle 1886/93 R-35
- Karabiny Berthier Mle 1902, 1907, 07/15 i 1916
- Karabinki Berthier Mle 1916
- Karabiny samopowtarzalne Mle 1917 i Mle 1918
- Ręczne karabiny maszynowe Chauchat
- Lekkie karabiny maszynowe Hotchkiss Mle 1909
- Ciężkie karabiny maszynowe St Etienne Mle 1907 i Hotchkiss Mle 14
Przypisy edytuj
- ↑ Anthony G. Williams: Historic machine gun cartridges. 03-2009. [dostęp 2014-05-09]. (ang.).
Bibliografia edytuj
- Adam Popiel. Francuska amunicja karabinowa kal. 8 mm (8x50.5R). „Archeologia wojskowa”. 5 (2/1994), s. 42-47. ”ME-GI” Sp. cyw.. ISSN 1230-1434.