Nadczynność przysadki
Nadczynność przysadki (łac. hyperpituitarismus) – choroba przedniego płata przysadki mózgowej polegająca na nadmiernym wydzielaniu jej hormonów[1]. Spowodowana jest najczęściej obecnością gruczolaka nadmiernie wydzielającego hormony przysadki, innymi przyczynami mogą być hormonalnie czynny rak, rozrost przysadki albo zaburzenia funkcji podwzgórza[1]. Gruczolaki przysadki stanowią około 10% wszystkich guzów wewnątrzczaszkowych. Objawy kliniczne z nimi związane uzależnione są od rodzaju wydzielanego w nadmiarze hormonu (czasami występuje niedoczynność z powodu zniszczenia struktur sąsiednich) oraz od powiększania się masy guza: wzrostu ciśnienia śródczaszkowego (bóle głowy, wymioty) i ucisku na skrzyżowanie nerwów wzrokowych (ubytki w polu widzenia)[2][3]. Najczęściej rozwija się guz prolaktynowy (łac. prolactinoma), który powoduje nadmierne wydzielanie prolaktyny i w rezultacie hipogonadyzm hiperprolaktynowy[2][1]. Gruczolaki produkujące hormon wzrostu (łac. somatotropinoma) mogą powodować gigantyzm i akromegalię, a guzy wydzielające hormon adrenokortykotropowy (łac. corticotropinoma) – zespół Cushinga[2][1].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d Jerzy Stachura, Wenancjusz Domagała, Patologia znaczy słowo o chorobie. Tom II., Kraków: Polska Akademia Umiejętności, 2009, s. 1092–1096, ISBN 978-83-60184-02-8.
- ↑ a b c Wojciech Zgliczyński: Guzy przysadki. W: Interna Szczeklika 2019. Piotr Gajewski (red). Kraków: Medycyna Praktyczna, 2019, s. 1292–1305. ISBN 978-83-7430-591-4.
- ↑ Pielęgniarstwo internistyczne s. 275–276
