Wikipedia

Nadrzewnik szary

gatunek gryzonia

Nadrzewnik szary[19] (Dendromus melanotis) – gatunek ssaka z podrodziny nadrzewników (Dendromurinae) w obrębie rodziny malgaszomyszowatych (Nesomyidae).

Nadrzewnik szary
Dendromus melanotis[1]
A. Smith, 1834[2]
ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

gryzonie

Podrząd

Supramyomorpha

Infrarząd

myszokształtne

Nadrodzina

myszowe

Rodzina

malgaszomyszowate

Podrodzina

nadrzewniki

Rodzaj

nadrzewnik

Gatunek

nadrzewnik szary

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[18]

Systematyka w Wikispecies

Zasięg występowania edytuj

Nadrzewnik szary jest rozpowszechniony w południowej Afryce, od południowo-zachodniej Angoli i północno-zachodniej i wschodniej Namibii na wschód do Botswany, Zambii, Malawi, Zimbabwe i Mozambiku oraz od południa do wschodniej i południowej Południowej Afryki i Eswatini; izolowane populacje występują w środkowej Nigerii, południowo-zachodniej Ugandzie, południowo-zachodniej Etiopii, środkowej i południowej Kenii oraz północnej i południowej Tanzanii[20].

Taksonomia edytuj

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1834 roku szkocki zoolog Andrew Smith nadając mu nazwę Dendromus melanotis[2]. Holotyp pochodził z niedaleko Durbanu, w Południowej Afryce[21].

Status taksonomiczny D. melanotis wymaga rewizji[20]. Wykazuje znaczną zmienność genetyczną, co może sugerować występowanie kompleksu gatunkowego[20]. Zapisy z zachodniej Afryki, wcześniej przypisywane temu gatunkowi, doprowadziły w 2012 roku do opisania nowego gatunku, D. lachaisei[20]. Opierając się na ostatnich analizach molekularnych, D. melanotis obejmuje co najmniej cztery tajemnicze linie rodowe w południowej Afryce, ale implikacje taksonomiczne nie są jeszcze jasne[20]. Relacje odległych populacji w Nigerii i być może Etiopii również wymagają dokładniejszego zbadania[20]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten takson za gatunek monotypowy[20].

Etymologia edytuj

  • Dendromus (Dendromys): gr. δενδρον dendron „drzewo”; μυς mus, μυος muos „mysz”[22].
  • melanotis: gr. μελας melas, μελανος melanos „czarny”; -ωτις ōtis „-uchy”, od ους ous, ωτος ōtos „ucho”[23].

Morfologia edytuj

Długość ciała (bez ogona) 50–77 mm, długość ogona 55–96 mm, długość ucha 8–18 mm, długość tylnej stopy 12–22 mm; masa ciała 6–15 g[24]. Sierść szara, paskowana, brzuch jasny. Duże oczy.

Ekologia edytuj

Tryb życia edytuj

Występuje na terenach trawiastych i porośniętych krzewami, głównie na sawannach. Prowadzą nocny tryb życia. Większość czasu spędzają wspinając się po źdźbłach trawy. Sypiają w niewielkich kulistych gniazdach z trawy, zwieszonych ok. metr nad ziemią. Czasem zajmują opuszczone gniazda ptasie. Zwierzęta te kopią także nory znajdujące się 3–6 cm pod ziemią. Prawdopodobnie służą im one jako kryjówki podczas pożarów traw. Są wszystkożerne – żywią się głównie ziarnami i owadami.

Rozmnażanie edytuj

Samica po trwającej 3 tygodnie ciąży rodzi 5-8 młodych. Karmienie mlekiem trwa 4-5 tygodni, w 20-24 dniu młode otwierają oczy. Nadrzewniki szare w niewoli żyją 3–4 lata, nie wiadomo, ile dożywają na wolności.

Przypisy edytuj

  1. ↑ Dendromus melanotis, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. ↑ a b A. Smith. African zoology. Part I. Mammalia. „South African Quarterly Journal”. 2 (2), s. 158, 1834. (ang.). 
  3. ↑ C.J. Sundevall. Nya Mammalia från Sydafrilca. „Öfversigt af Kongliga Vetenskaps-akademiens forhandlingar”. 3, s. 120, 1846. (szw. • łac.). 
  4. ↑ T. von Heuglin: Reise in Nordost-Afrika. Schilderungen aus dem Gebiete der Beni Amer und Habab nebst zoologischen Skizzen und einem Führer für Jagdreisende. Cz. 2. Braunschweig: G. Westermann, 1877, s. 74. (niem.).
  5. ↑ A. Milne-Edwards. Exposition de la mission Brâzza au Muséum. II. Histoire Naturelle. A. Mammifères. „Revue scientifique”. Troisieme série. 12, s. 16, 1886. (fr.). 
  6. ↑ F.W. True. An annotated catalogue of the mammals collected by Dr. W. L. Abbott in the Kilma-Njaro region. East Africa. „Proceedings of the United States National Museum”. 15, s. 462, 1892. (ang.). 
  7. ↑ E. Heller. New species of rodents and carnivores from equatorial Africa. „Smithsonian miscellaneous collections”. 56 (17), s. 3, 1911. (ang.). 
  8. ↑ O. Thomas. Three new African mice of the genus Dendromus. „The Annals and Magazine of Natural History”. Eight series. 18, s. 242, 1916. (ang.). 
  9. ↑ O. Thomas. New forms of Dendromus, Dipodillus, and Gerbillus. „The Annals and Magazine of Natural History”. Night series. 2, s. 59, 1918. (ang.). 
  10. ↑ A. Roberts. Some additions to the list of South African mammals. „Annals of the Transvaal Museum”. 10, s. 71, 1924. (ang.). 
  11. ↑ O. Thomas. On mammals from Ovamboland and the Cunene River, obtained during Capt. Shortridge's third Percy Sladen and Kaffrarian Museum Expedition into South-West Africa. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1926 (1), s. 299, 1926. (ang.). 
  12. ↑ A. Roberts. Description of a new mouse from Basutoland. „Records of the Albany Museum”. 3 (5), s. 484, 1927. (ang.). 
  13. ↑ A. Roberts. New forms of African mammals. „Annals of the Transvaal Museum”. 13 (2), s. 116, 1929. (ang.). 
  14. ↑ J. St. Leger. A short description of two new species of Dendromus from S.W. Africa. „The Annals and Magazine of Natural History”. Tenth series. 6, s. 622, 1930. (ang.). 
  15. ↑ Roberts 1931 ↓, s. 231.
  16. ↑ a b Roberts 1931 ↓, s. 232.
  17. ↑ G.C. Shortridge & D. Carter. A new genus and new species and subspecies of mammals from Little Namaqualand and the North-West Cape province; and a new subspecies of Gerbillus paeba from the Eastern Cape Province. „Annals of the South African Museum”. 32, s. 287, 1938. (ang.). 
  18. ↑ M.F. Child & A. Monadjem, Dendromus melanotis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2021-2 [dostęp 2021-11-07] (ang.).
  19. ↑ Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 233. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  20. ↑ a b c d e f g C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 336. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
  21. ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Dendromus melanotis. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-11-07].
  22. ↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 222, 1904. (ang.). 
  23. ↑ The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).
  24. ↑ S. Goodman & A. Monadjem: Family Nesomyidae (Pouched Rats, Climbing Mice and Fat Mice). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (red. red.): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 200–201. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).

Bibliografia edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Nadrzewnik_szary&oldid=68345331”