Natela Iankoszwili

gruzińska malarka

Natela Iankoszwili, gruz. ნათელა იანქოშვილი (ur. 28 sierpnia 1918, zm. 12 października 2008) – gruzińska malarka.

Natela Iankoszwili
ნათელა იანქოშვილი
Data urodzenia

28 sierpnia 1918

Data śmierci

12 października 2008

Dziedzina sztuki

malarstwo

Życiorys edytuj

Pochodziła z Gurdżaani. W latach 1937–1943 studiowała w Państwowej Akademii Sztuki w Tbilisi. Później została członkiem Związku Artystów. Jej instruktorami byli Lado Gudiaszwili, Davit Kakabadze i Sergo Kolubadze. Działała również jako grafik i ilustrator. Jej ilustracje wykorzystano w japońskim wydaniu Rycerza w tygrysiej skórze, wydanym w 1966 roku. Była żoną pisarza Lado Avalianiego, z którym mieszkała w małym, ciasnym mieszkaniu w Tbilisi. Mieli tak mało miejsca, że ​​musiała pracować w ciągu dnia, zostawiając mu miejsce na pisanie w nocy. Para nie miała dzieci. Artystka nadal mieszkała w mieszkaniu po śmierci Avalianiego[1]. Zmarła w 2007 roku i została pochowana w Panteonie Didube obok męża[2].

Twórczość i upamiętnienie edytuj

Iankoszwli odmówiła dostosowania się do oczekiwanego socrealistycznego stylu Sowietów, preferując zamiast tego neoekspresjonistyczny sposób malowania, który stał się jej znakiem rozpoznawczym. W trakcie swojej kariery podróżowała, odwiedzając Kubę i Meksyk. Prace powstałe podczas tych pobytów były później wystawiane w Tbilisi. W wieku 42 lat miała indywidualną wystawę w Galerii Sztuki w Tbilisi, stając się pierwszą tak uhonorowaną artystką[1].

Iankoshvili była tematem retrospektywnej wystawy w Zurab Tsereteli Museum of Modern Art w 2018 roku; po raz pierwszy od 45 lat jej praca została wystawiona na indywidualną wystawę w kraju jej urodzenia. W 2000 roku w stolicy Gruzji otwarto muzeum poświęcone jej twórczości, zawierające ponad tysiąc eksponatów[3]. Jej prace znajdują się w zbiorach Gruzińskiego Muzeum Sztuk Pięknych[4].

Przypisy edytuj

  1. a b Woman’s Identity in the Georgian Visual Art: Pagava, Iankoshvili, Kvesitadze, Khizanishvili | Feminism and Gender Democracy [online], Heinrich-Böll-Stiftung [dostęp 2023-04-03] (ang.).
  2. ნათელა იანქოშვილი - "მომავლის მხატვარი" [online], გზაპრესი [dostęp 2023-04-03] (gruz.).
  3. Mamuka Bliadze (red.), Natela Iankoshvili: An Artist’s Life between Coercion and Freedom, Hirmer Publishers [dostęp 2023-04-03] (ang.).
  4. Catalogue, Georgian Museum of Fine Arts. Tbilisi, Georgian Museum of Fine Arts, n.d. ISBN 978-9941-8-0124-2