Ojczyzna (niemiecka partia polityczna)

Die Heimat (pol. Ojczyzna), dawniej Narodowodemokratyczna Partia Niemiec – Unia Ludowa (Nationaldemokratische Partei Deutschlands – Die Volksunion, NPD – Die Volksunion) – niemiecka[6] partia o programie neonazistowskim i skrajnie prawicowym[7][8][9][10][11][12][13][14], jest kontynuatorką istniejącej w latach (1950–1964) Niemieckiej Partii Rzeszy. Założona 28 listopada 1964 w Hanowerze, z połączenia kilku mniejszych partii. NPD liczy ok. 7000 członków (2006). Organem prasowym partii jest Deutsche Stimme (gazeta była do 2005 drukowana w Polsce)[15]. Skandal finansowy doprowadził partię pod koniec 2008 roku na skraj bankructwa[16].

Die Heimat
Ilustracja
Państwo

 Niemcy

Lider

Frank Franz

Data założenia

28 listopada 1964

Adres siedziby

Postfach 84 01 57
12531 Berlin

Ideologia polityczna

narodowy socjalizm[1], neonazizm[2][3][4][5], pangermanizm

Liczba członków

7000 (2006)

Członkostwo
międzynarodowe

Europejski Front Narodowy

Młodzieżówka

Junge Nationaldemokraten

Barwy

czerń, biel, czerwień

Obecni posłowie

0 (0%)

Strona internetowa
Plakat wyborczy NPD z 2005 r.

Program

edytuj

W swoim programie postuluje m.in. rewizje granic międzypaństwowych, m.in. z Polską oraz docenienie socjalnego dorobku III Rzeszy. Celem NPD jest również zmiana konstytucji, bezpośrednie wybory prezydenckie, renegocjacja układów międzynarodowych, referendum w sprawie członkostwa w UE i przywrócenie marki niemieckiej[17]. NPD dąży do wprowadzenia demokracji wzorowanej na szwajcarskich kantonach, które posiadają bardzo szeroką autonomię.

NPD co roku uczestniczy w marszach upamiętniających ofiary bombardowań Drezna[18][19].

Wyniki wyborcze

edytuj

Partia nigdy nie miała swojego klubu w Bundestagu. Najbliżej przekroczenia progu wyborczego w wysokości 5% była w roku 1969, gdy zdobyła 4.3% głosów[20]. W wyborach w 2009 roku zdobyła tylko 1,5% głosów, mniej niż Niemiecka Partia Piracka. W wyborach w 2013 uzyskała poparcie 1,3% głosujących. Było ono największe w okręgach wyborczych graniczących z Republiką Czeską oraz Polską, tj. w Sächsische Schweiz-Osterzgebirge (5,1%), Mecklenburgische Seenplatte I – Vorpommern-Greifswald II (4,6%) oraz w Görlitz (4,2%)[21].

Najlepszy wynik w wyborach do lokalnych parlamentów NPD odniosło w roku 1968 zdobywając 9,8% głosów w wyborach do Landtagu Badenii-Wirtembergii. W 2004 NPD zdobyła wspólnie z DVU 9,2% w wyborach do parlamentu Saksonii i wprowadziła 12 posłów, z których jedna trzecia opuściła szeregi tego klubu jeszcze przed zakończeniem kadencji. W kolejnych lokalnych wyborach nie wiodło się NPD już tak dobrze: nie udało się jej wprowadzić ani jednego reprezentanta do lokalnych parlamentów Saary, Turyngii i Hamburga (2004), Nadrenii Północnej-Westfalii i Szlezwika-Holsztynu (2005) oraz Nadrenii-Palatynatu, Berlina i Badenii-Wirtembergii (2006). 6 posłów udało się natomiast wprowadzić w 2005 do 71-osobowego parlamentu Meklemburgii-Pomorza Przedniego.

7 czerwca 2009 NPD odniosła sukces w wyborach komunalnych do rad miast w krajach związkowych: Saksonii, Meklemburgii-Pomorzu Przednim, Saksonii-Anhalt, Turyngii, Badenii-Wirtembergii, Nadrenii-Palatynacie i w Kraju Saary zdobywając ponad 100 mandatów radnych.

W 2009 „pakt Niemcy” z DVU został zerwany. Rada Federalna NPD przegłosowała, że wystawi samodzielną listę w wyborach do Landtagu Brandenburgii, Turyngii, Saksonii i Saary.

Po negocjacjach lider NPD Udo Voigt zgodził się jedynie na wspólny start z DVU w wyborach do parlamentu Kraju Związkowego Brandenburgii.

W 2009 w wyborach do landtagu Saksonii NPD uzyskała 5,6% głosów wyborców[22].

W wyborach do Parlamentu Europejskiego (2014) partia uzyskała 1,03% głosów, co zapewniło jej jednego europosła.

Próby delegalizacji partii

edytuj

W 2003 Federalny Trybunał Konstytucyjny umorzył postępowanie o delegalizację partii wszczęte na wniosek rządu uzasadniając to tym, że działalność NPD była w dużej części inspirowana przez agentów Federalnego Urzędu Ochrony Konstytucji w kierownictwie partii i nie sposób było odróżnić działań partii od działań wywiadu. Zamiar rozważenia ponownego złożenia przez współrządzące SPD wniosku o delegalizację partii NPD zasugerował przewodniczący Kurt Beck[23]. Miesiąc wcześniej za takim rozwiązaniem opowiedział się także szef frakcji socjaldemokratów w Bundestagu Peter Struck.

Centralna Rada Żydów w Niemczech domaga się delegalizacji partii NPD[24].

Kolejny spór o delegalizacje NPD wybuchł pod koniec listopada 2011 roku po rozbiciu skrajnie prawicowej organizacji terrorystycznej Nationalsozialistischer Untergrund[25].

Finansowanie

edytuj

Z tytułu dostania się do Landtagu w Schwerinie i stworzenia własnej frakcji z państwowego budżetu NPD otrzymywała rocznie 600 tys. euro[17].

Oskarżony o oszustwa finansowe i defraudację skarbnik partii Erwin Kremna został aresztowany i postawiony przed sądem za wyprowadzanie pieniędzy z subwencji do sieci prywatnych firm. W maju 2008 Sąd Administracyjny w Berlinie nakazał partii zwrot ponad 850 000 €, których ekwiwalent partia otrzymała pod koniec lat dziewięćdziesiątych[26].

23 stycznia 2024 Federalny Trybunał Konstytucyjny orzekł, że partia nie może być finansowana z państwowych środków przez okres sześciu lat[27][28][29].

Akcja plakatowa „Zatrzymać polską inwazję”

edytuj

„Zatrzymać polską inwazję”, niem. Poleninvasion stoppen to hasło wykorzystywane w akcji plakatowej NPD. Plakaty wywieszono przy granicy z Polską, np. w Löcknitz[30] i Görlitz[potrzebny przypis], prawdopodobnie po raz pierwszy w maju 2009[31]. Sąd w Greifswaldzie nakazał zwrócić NPD usunięte plakaty i zezwolić na ich wieszanie[32]. Później sąd wyższej instancji uznał, że plakaty podżegają do nienawiści i zakazał ich wieszania[33].

Walka o władzę w partii

edytuj

Podczas zjazdu 4 kwietnia 2009 Udo Pastörs (deputowany i szef frakcji NPD w Landtagu Meklemburgii-Pomorza Przedniego) wystąpił przeciwko Udo Voigtowi jako kandydat na szefa NPD, jednak przegrał w głosowaniu.

Z NPD w wyniku sporów wcześniej odeszło 4 deputowanych (Klaus Baier, Klaus-Jürgen Menzel, Mirko Schmidt i Jürgen Schön) do Landtagu Saksonii.

Tabela z wynikami w wyborach do Landtagów

edytuj
BW BY BE BR HB HH HE MV NI NW RP SL SN ST SH TH
1965 b.d. b.d.
1966 7,4% 3,9% 7,9%
1967 b.d. 8,8% 7,0% 6,9% 5,8%
1968 9,8%
1969
1970 2,9% 2,7% 3,0% 3,2% 1,1% 3,4%
1971 b.d. 2,8% 2,7% 1,3%
1972 b.d.
1973
1974 1,1% 0,8% 1,0% 0,6%
1975 b.d. 1,1% 0,4% 1,1% 0,7% 0,5%
1976 0,9%
1977
1978 0,6% 0,3% 0,4%
1979 b.d. 0,4% 0,7% 0,2%
BW BY BE BR HB HH HE MV NI NW RP SL SN ST SH TH
1980 0,1% b.d. b.d.
1981 b.d.
1982 0,6% b.d. b.d. b.d.
1983 b.d. b.d. 0,1% b.d.
1984 b.d.
1985 b.d. b.d. 0,7%
1986 0,5% b.d. b.d.
1987 b.d. b.d. b.d. 0,8% b.d.
1988 2,1% 1,2%
1989 b.d.
1990 b.d. b.d. 0,1% 0,2% 0,2% 0,0% 0,2% 0,7% b.d. 0,2%
1991 b.d. b.d. b.d. b.d.
1992 0,9% b.d.
1993 b.d.
1994 0,1% b.d. 0,1% 0,2% b.d. b.d. b.d.
BW BY BE BR HB HH HE MV NI NW RP SL SN ST SH TH
1995 b.d. 0,1% 0,3% b.d.
1996 b.d. 0,4% b.d.
1997 0,1% b.d.
1998 0,2% 1,1% b.d. b.d.
1999 0,8% 0,7% 0,3% 0,2% b.d. 1,4% 0,2%
2000 0,0% 1,0%
2001 0,2% 0,9% b.d. 0,5%
2002 0,8% b.d.
2003 b.d. b.d. b.d. b.d.
2004 b.d. 0,3% 4,0% 9,2% 1,6%
2005 0,9% 1,9%
2006 0,7% 2,6% 7,3% 1,2% b.d.
2007 b.d.
2008 1,2% b.d. 0,9% 1,5%
2009 2,5% 0,9 1,5 5,6 0,9% 4,3
BW BY BE BR HB HH HE MV NI NW RP SL SN ST SH TH
Dostali się do Landtagu
Najsilniejsza opozycja poza Landtagiem
b.d. nie startowali

Liderzy NPD

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. NPD-Verbot: Mentale Nähe zum Nationalsozialismus – Politik – Tagesspiegel.
  2. Neo-Nazi NPD party takes hold in municipal vote in Saxony – The Local [online], www.thelocal.de [dostęp 2019-05-03] (ang.).
  3. Neo-Nazis make headway into town councils – The Local [online], www.thelocal.de [dostęp 2019-05-03] (ang.).
  4. Nachrichten aus Politik, Kultur, Wirtschaft und Sport – Süddeutsche.de [online], www.sueddeutsche.de [dostęp 2019-05-03] (niem.).
  5. The Routledge Companion to Fascism and the Far Right – Peter Davies, Derek Lynch – Google Książki [online], books.google.pl [dostęp 2019-05-03].
  6. Tanya Wood, Racist jibes [online], Deutsche Welle, 8 grudnia 2009 [dostęp 2024-02-05] (ang.).
  7. A. Hołub, Niemiecka skrajna prawica wobec systemu politycznego RFN – przypadek Narodowodemokratycznej Partii Niemiec, [w:] Świat Idei i Polityki, t. 4 [15], 2004, s. 135-136
  8. J. Leszkowicz-Baczyński, Wpływ prawicowych ideologii jako źródło spadku zaufania społecznego w Polsce, [w:] Przegląd Polityczny, 63-81, 2017, s. 63
  9. I. Janicka, Nastroje prawicowo-ekstremistyczne społeczeństwa niemieckiego, [w:] Przegląd Polityczny, 3, 145-158, 2016, s. 146
  10. K. Kalinowska, Współczesne przejawy neonazizmu i neofaszyzmu w Polsce [w:] Świat Idei i Polityki, 2010, tom 10 [12], s. 172
  11. Kamila Kalinowska-Schneider, GDY MNIEJSZOŚĆ STAJE SIĘ WIĘKSZOŚCIĄ. PARTIE O CHARAKTERZE ANTYIMIGRANCKIM I ICH ROLA W SYSTEMACH POLITYCZNYCH WYBRANYCH KRAJÓW EUROPY ZACHODNIEJ, „Colloquium Wydziału Nauk Humanistycznych i Społecznych AMW” (1), 2018, s. 85–104, ISSN 2081-3813 [dostęp 2021-01-26], Cytat: „[...] wciąż pozostaje największą i najbardziej reprezentatywną nacjonalistyczną i neofaszystowską partią. Jest ona spadkobierczynią i kontynuatorką całego ruchu skrajnej prawicy [...]” (pol.).
  12. Agata Kałabunowska, Nacjonalizm w ideologii współczesnej skrajnej prawicy, „Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Turystyki i Ekologii” (R. VII, t. 14, nr 2), 2018, s. 48–64, ISSN 2084-8722 [dostęp 2021-01-26] (pol.).
  13. Bożena Bankowicz, Skrajna prawica w demokracjach zachodnioeuropejskich, „Państwo i Społeczeństwo” (1), 2001, s. 5–21, ISSN 1643-8299 [dostęp 2021-01-26] (pol.).
  14. Sebastian Wojciechowski, Ekstremizm prawicowy we współczesnej Europie (Ogólna charakterystyka zjawiska), „Sprawy Narodowościowe” (27), 2005, s. 129–136, ISSN 1230-1698 [dostęp 2021-01-26] (pol.).
  15. ks, Niemieccy nacjonaliści drukowali w Polsce, „Wprost”, 2 czerwca 2005 [dostęp 2024-02-05] (pol.).
  16. agtr/coe/du, NPD na skraju bankructwa [online], dw.com, 2 kwietnia 2009 [dostęp 2024-02-05] (pol.).
  17. a b „Wprost” 2 września 2007, Wakacje z brunatnymi, s. 80.
  18. Grzegorz Szymanik, Drezno zablokowało marsz neofaszystów. A Warszawa?, „Gazeta Wyborcza”, 6 listopada 2010 [dostęp 2024-02-05] [zarchiwizowane z adresu 2016-02-15].
  19. Piotr Jendroszczyk, Marsz neonazistów w Dreźnie, „Rzeczpospolita”, 29 kwietnia 2015 [dostęp 2024-02-05] [zarchiwizowane z adresu 2015-04-29] (pol.).
  20. Eatwell 1999 ↓, s. 354.
  21. Atlas zur Bundestagswahl 2013 [online], vis.uell.net [dostęp 2020-07-09] (niem.).
  22. sachsen.de/p: Wybory do Landtagu w Saksonii. [dostęp 2010-10-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-07-24)].
  23. Zdelegalizują NPD? [online], Informacyjna Agencja Radiowa, 24 sierpnia 2007 [dostęp 2024-02-05] [zarchiwizowane z adresu 2007-09-29] (pol.).
  24. „Frankfurter Rundschau” z 7 lipca 2007 – wywiad Dietera Graumanna, wiceprzewodniczącego Centralnej Rady Żydów w Niemczech. Według niego neonazistowska NPD musi dostać zakaz działalności, co ma pozbawić ją możliwości siania polityki nienawiści w Niemczech.
  25. ES, Mieszkańcy Niemiec chcą delegalizacji NPD [online], Onet.pl, 25 listopada 2011 [dostęp 2024-02-05] (pol.).
  26. NPD muss staatliche Mittel zurückzahlen.
  27. Die Partei Die Heimat (vormals NPD) ist für die Dauer von sechs Jahren von der staatlichen Parteienfinanzierung ausgeschlossen [online], Federalny Trybunał Konstytucyjny, 23 stycznia 2024 [dostęp 2024-02-05].
  28. Christian Rath, BVerfG zur NPD: Ist das Urteil auf die AfD übertragbar? [online], Legal Tribune Online, 23 stycznia 2024 [dostęp 2024-02-05] (niem.).
  29. Niemiecka neonazistowska partia NPD odcięta od publicznych pieniędzy. Jest decyzja TK [online], Polskie Radio, 23 stycznia 2024 [dostęp 2024-02-05] (pol.).
  30. Poleninvasion stoppen - Die Wahrheit tut immer weh! [online], npd-mv.de, 3 września 2009 [dostęp 2024-02-05] [zarchiwizowane z adresu 2009-09-10] (niem.).
  31. Bogdan Twardochleb, Antypolskie plakaty mogą wisieć - sukces NPD? [online], transodra-online.net, 11 września 2009 [dostęp 2024-02-04] [zarchiwizowane z adresu 2011-02-19] (pol.).
  32. Piotr Jendroszczyk, Niemiecki sąd uznał, że plakaty obrażające Polaków są legalne, „Rzeczpospolita”, 14 września 2009 [dostęp 2024-02-05] (pol.).
  33. MayaJ, Antypolskie plakaty mają zniknąć [online], MyPolacy.de, 20 września 2009 [dostęp 2024-02-05] (pol.).

Bibliografia

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj