Necko[2]jezioro w Augustowie (makroregion – Pojezierze Litewskie, mezoregion – Równina Augustowska), w województwie podlaskim, w powiecie augustowskim, w gminie Augustów. Zbiornik wodny 2 klasy.

Necko
Ilustracja
Jezioro Necko z wyciągiem nart wodnych
Położenie
Państwo

 Polska

Województwo

 podlaskie

Miejscowości nadbrzeżne

Augustów

Region

Równina Augustowska

Wysokość lustra

122[1] m n.p.m.

Morfometria
Powierzchnia

400 ha[1]

Wymiary
• max długość
• max szerokość


5,4 km[1]
0,85 km[1]

Głębokość
• średnia
• maksymalna


10,1[1] m
25[1] m

Długość linii brzegowej

13 km[1]

Objętość

40561,4 tys. m³[1]

Hydrologia
Rzeki zasilające

Klonownica

Rzeki wypływające

Netta

Rodzaj jeziora

rynnowe

Położenie na mapie Augustowa
Mapa konturowa Augustowa, u góry po lewej znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Necko”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry po prawej znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Necko”
Położenie na mapie województwa podlaskiego
Mapa konturowa województwa podlaskiego, u góry znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Necko”
Położenie na mapie powiatu augustowskiego
Mapa konturowa powiatu augustowskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Necko”
Ziemia53°51′46″N 22°57′44″E/53,862778 22,962222

Necko należy do typu polodowcowych jezior rynnowych. Jezioro ma dość dobrze rozwiniętą linię brzegową, w większości (70%) porośniętą lasem, z licznymi piaszczystymi plażami.

Położenie edytuj

Necko łączy się na północy z jeziorem Rospuda Augustowska (traktowanym czasami jako odnoga Necka) oraz, poprzez rzekę Klonownica (Cicha Rzeczka), z jeziorem Białym. Na północy do jeziora Rospuda wpada rzeka Rospuda, na południu zaś z Necka wypływa rzeka Netta, przechodząca następnie w Kanał Augustowski. Nad jeziorem położone są też części Augustowa: Borki, Zarzecze i Klonownica. Jezioro znajduje się na Obszarze Chronionego Krajobrazu "Puszcza i Jeziora Augustowskie".

Flora i fauna edytuj

Necko reprezentuje sielawowy typ jeziora. Gatunki ryb żyjące w jeziorze to: szczupak pospolity, okoń, płoć, leszcz, sielawa, lin. Można również natrafić na następujące gatunki: węgorz europejski, miętus pospolity, wzdręga, sieja, troć, ciernik. Występują takie gatunki ptaków, jak łabędź niemy oraz kaczka krzyżówka. Z bezkręgowców występujących na terenie jeziora wymienić można na przykład raka błotnego, żyworódkę pospolitą czy racicznicę zmienną. Florę jeziora reprezentuje wiele gatunków roślin, w tym: rogatek sztywny, grążel żółty, trzcina zwyczajna.

Nazwa edytuj

Nazwa Necko wywodzi się z jaćwieskiego słowa methis oznaczającego rzucać.

Dawne formy nazwy jeziora[3]:

  • Meten, 1396
  • Metensehe, 1398
  • Metensee, 1402
  • Methis, 1418
  • Nyeczko, 1515
  • Micko (Мицко), 1559
  • Miecko, 1569
  • Niecko, 1770

Obiekty i atrakcje turystyczne edytuj

Zwarta zabudowa miejska Augustowa przylega do jeziora tylko przy wypływie rzeki Netty. Nad południowym brzegiem Necka znajdują się liczne hotele i ośrodki turystyczne, a także plaża miejska z wyciągiem nart wodnych i muszla koncertowa. Przez jezioro przebiega szlak Kanału Augustowskiego, kursują statki wycieczkowe. Wzdłuż brzegu, na odcinku od rzeki Netty do rzeczki Klonownicy, biegnie deptak oraz ścieżka rowerowa (oświetlane elektrycznie). W lesie wokół jeziora można odnaleźć pozostałości okopów z czasów II wojny światowej.

Na Białej Górze (przy rzeczce Klonownicy) znajduje się budynek z 1939 r. (obecnie hotel "Hetman", dawniej Dom Wycieczkowy PTTK), zaprojektowany przez wybitnego architekta Macieja Nowickiego.

Jezioro Necko pojawia się w piosence Beata z Albatrosa Janusza Laskowskiego.

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g h Jerzy Jańczak (red.), Atlas jezior Polski, t. III, Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe, 1999, s. 16-17, ISBN 83-88163-13-2.
  2. Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 2. Wody stojące, Ewa Wolnicz-Pawłowska, Jerzy Duma, Janusz Rieger, Halina Czarnecka (oprac.), Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 (seria Nazewnictwo Geograficzne Polski), s. 227, ISBN 83-239-9607-5.
  3. Maria Biolik: Namen der stehenden Gewässer im Zuflußgebiet der oberen Narew. s. 161.

Bibliografia edytuj