Neurosteroidy, neuroaktywne steroidy – związki o budowie steroidowej, które nie wykazują aktywności hormonalnej, mają jednak zdolność wpływania na pobudliwość neuronów poprzez interakcje z kanałami jonowymi aktywowanymi ligandem[1][2]. Związki te są prawdopodobnie produktami metabolizmu hormonów nadnerczowych. Najlepiej poznanymi neurosteroidami są pregnenolon i allopregnenolon, które nasilają działanie receptora GABA. Pochodne siarczanowe tych związków mają działanie antagonistyczne do receptora GABA.

Biosynteza edytuj

Neurosteroidy są syntetyzowane w ośrodkowym i obwodowym układzie nerwowym, prawdopodobnie w osłonkach mielinowych z cholesterolu lub innych związków steroidowych. Główne neurosteroidy to pregnenolon (PREG) dehydroepiandrosteron (DHEA), ich pochodne siarczanowe, produkty redukcji jak pregnanolon.

Mechanizm działania edytuj

Związki te działają jako allosteryczne modulatory receptorów takich jak receptor GABA[3][4][5][6], receptor NMDA[7], receptor sigma[8] i in. Z niedoborem neurosteroidów wiążą się takie zaburzenia jak depresja poporodowa oraz wahania nastroju u osób w okresie dojrzewania.

 
Przykłady neurosteroidów

Zobacz też edytuj

Wykaz literatury uzupełniającej: Neurosteroidy.

Przypisy edytuj

  1. Paul SM., Purdy RH. Neuroactive steroids. „The FASEB journal: official publication of the Federation of American Societies for Experimental Biology”. 6 (6), s. 2311–2322, marzec 1992. PMID: 1347506. 
  2. Lan NC., Gee KW. Neuroactive steroid actions at the GABAA receptor. „Hormones and behavior”. 4 (28), s. 537–544, grudzień 1994. DOI: 10.1006/hbeh.1994.1052. PMID: 7729823. 
  3. Majewska MD., Harrison NL., Schwartz RD., Barker JL., Paul SM. Steroid hormone metabolites are barbiturate-like modulators of the GABA receptor. „Science (New York, N.Y.)”. 4753 (232), s. 1004–1007, maj 1986. PMID: 2422758. 
  4. Herd MB., Belelli D., Lambert JJ. Neurosteroid modulation of synaptic and extrasynaptic GABA(A) receptors. „Pharmacology & therapeutics”. 1 (116), s. 20–34, październik 2007. DOI: 10.1016/j.pharmthera.2007.03.007. PMID: 17531325. 
  5. Hosie AM., Wilkins ME., da Silva HM., Smart TG. Endogenous neurosteroids regulate GABAA receptors through two discrete transmembrane sites. „Nature”. 7118 (444), s. 486–489, listopad 2006. DOI: 10.1038/nature05324. PMID: 17108970. 
  6. Puia G., Santi MR., Vicini S., Pritchett DB., Purdy RH., Paul SM., Seeburg PH., Costa E. Neurosteroids act on recombinant human GABAA receptors. „Neuron”. 5 (4), s. 759–765, maj 1990. PMID: 2160838. 
  7. Wu FS., Gibbs TT., Farb DH. Pregnenolone sulfate: a positive allosteric modulator at the N-methyl-D-aspartate receptor. „Molecular pharmacology”. 3 (40), s. 333–336, wrzesień 1991. PMID: 1654510. 
  8. Maurice T., Junien JL., Privat A. Dehydroepiandrosterone sulfate attenuates dizocilpine-induced learning impairment in mice via sigma 1-receptors. „Behavioural brain research”. 1–2 (83), s. 159–164, luty 1997. PMID: 9062676.